Objawy FAS

FAS (ang. Fetal Alcohol Syndrome) to zespół chorobowy, który jest skutkiem działania alkoholu na płód w okresie prenatalnym. Alkoholowy Zespół Płodowy w zależności od stopnia nasilenia choroby przejawia się w opóźnieniu umysłowym, dysfunkcjach mózgu, obniżenie IQ, a nawet może skończyć się śmiercią.

Wiele dzieci doświadcza poważnych zaburzeń zachowania i funkcjonowania społecznego, które trwają całe życie. Jak pokazują statystyki, częstotliwość występowania schorzenia jest nawet większa niż w przypadku zespołu Downa.

Alkohol a ciąża

Fas pojawia się w wyniku spożywania alkoholu przez kobietę ciężarną i jest to jedyna możliwość zapadnięcia przez dziecko na tą chorobę. Alkohol to substancja, która z dużą łatwością przedostaje się przez łożysko do krwioobiegu dziecka, powodując tym samym nieodwracalne szkody. Już po upływie 40- 60 minut od spożycia alkoholu przez matkę, jego stężenie w krwiobiegu płodu jest równe stężeniu alkoholu we krwi matki.

Jeżeli ilość alkoholu była znacząca, a wątroba nie radzi sobie z odtruwaniem organizmu matki, trucizna krąży po całym organizmie zarówno jej jak i dziecka, prowadząc do powstania wielu defektów. Uszkadza ona główne narządy (w szczególności mózg) oraz zaburza liczne procesy neuro- i biochemiczne prowadząc do większych uszkodzeń embrionu i płodu niż używanie narkotyków.

Już niewielka ilość alkoholu może doprowadzić do syndromu FAS, dlatego aby w 100% uniknąć niebezpieczeństwa, wystarczy na czas ciąży i połogu, powstrzymywać się od spożywania alkoholu. Jednak w wielu przypadkach, kobiety dowiadują się o ciąży na tyle późno, że prawdopodobieństwo nieświadomego zatrucia płodu jest wysokie.

FAS, FAE a może pFAS?

Zobacz również:

Nazwa FAS odnosi się do ekspresji zespołu, w której są uchwytne zmiany morfologiczne. Aby stwierdzić Alkoholowy Zespół Płodowy osoba nim dotknięta powinna spełniać wszystkie kryteria diagnostyczne dla zespołu. Wiele dzieci spełnia tylko niektóre kryteria, wtedy możemy mówić o częściowym (parcjalnym) - Alkoholowym Zespole Płodowym, czyli pFAS. W przypadku braku uchwytnych zmian morfologicznych, a zdiagnozowaniu zaburzeń pozasomatycznych i potwierdzeniu ich wywiadem mówimy o FAE (Fetal Alcohol Effect). W przypadku innych, niewymienionych zaburzeń, mówimy o FASD (ang. Fetal Alcohol Spectrum Disorders), spektrum zaburzeń związanych z ekspozycją płodu na alkohol.

Objawy FAS

W zależności od nasilenia schorzenia, można zaobserwować różne objawy choroby. U typowego dziecka z FAS występują różne problemy psychiczne, fizyczne i behawioralne. Przede wszystkim są to wady wzrostu, charakteryzujące się małą głową, niedoborami wzrostu oraz niską wagą urodzeniową, która wraz z wiekiem przybiera na sile. Pojawiają się także deformacje twarzy: małe, szeroko rozstawione oczy, opadające powieki, zez, krótki, zadarty nos, brak czerwieni wargowej, spłaszczony środek twarzy, słabo rozwinięta szczęka, duże lub źle ukształtowane uszy, wąskie czoło i brak rynienki podnosowej.

Zaburzenia dotyczą także układu nerwowego. Występują drżenia, nadruchliwość, wrażliwość na bodźce, zaburzenia pamięci, trudności w rozumieniu pojęć abstrakcyjnych, brak orientacji w terenie oraz trudności w rozwiązywaniu problemów i kontrolowaniu impulsów. FAS to również wady wrodzone, takie jak: wady serca, uszu, nerek, mięśni i stawów.

Życie z FAS

Zmiany, jakie powoduje alkohol w życiu płodowym dziecka, są nieodwracalne i niosą za sobą szereg utrudnień przez kolejne lata. Osoby z Alkoholowym Zespołem Płodowym mają duże problemy z nauką. Ich przyczynę stanowi słaba pamięć i kłopoty z myśleniem abstrakcyjnym i przyczynowo- skutkowym. Zdarza się, że dziecko nie potrafi przetworzyć poznanych mu informacji, aby ponownie je wykorzystać. Z powodu nie posiadania umiejętności odczytywania gestów i mimiki, są nieprzystosowane do życia społecznego. Często stają się ofiarami przemocy, wyłudzeń lub oszustw, a w przyszłości są obarczone większym niż inni, prawdopodobieństwem bycia agresorem.

Życie z FAS to nie tylko problemy psycho- somatyczne. To także kłopoty z utrzymaniem równowagi, brak zdolności manualnych i szybkie męczenie się podczas jakiejkolwiek aktywności fizycznej, co wyklucza dzieci z życia znanego rówieśnikom. Dodatkowo ofiary FAS są wątłe, niskie i mają zdeformowaną chorobą twarz, co również nie ułatwia nawiązywania kontaktów, zarówno w okresie dzieciństwa jak i w dorosłym życiu.

Autor:

Paulina Łabędź