Objawy niedoboru cynku

Cynk – pierwiastek kobiecego piękna. To jemu zawdzięczamy piękne, zdrowe oraz mocne włosy i paznokcie. Pełni on wiele istotnych funkcji w organizmie ludzkim, dlatego też zarówno jego niedobór jak i nadmiar wpływa niekorzystnie na człowieka.

Za co dokładnie odpowiada cynk?

Uważany jest za pierwiastek piękna – odpowiada za mocne włosy i paznokcie. Bierze także udział w mineralizacji kości, pomaga w gojeniu się ran, wpływa na pracę układu odpornościowego, prawidłowe wydzielanie insuliny przez trzustkę oraz na stężenie witaminy A i cholesterolu.

Ponadto cynk poprawia sprawność intelektualną, zapobiega demencji oraz wspomaga leczenie depresji i schizofrenii. Ma też swój udział w regulacji ciśnienia krwi i rytmu serca.

W przypadku panów zwiększa produkcję plemników oraz przeciwdziała chorobom prostaty. Płci pięknej z kolei pomaga w leczeniu trądziku, regulacji cyklu miesiączkowego oraz łagodzeniu objawów osteoporozy.

Ile cynku powinniśmy spożywać i gdzie go szukać?

Zalecana minimalna dawka cynku wynosi 5mg. Jednak każdego dnia powinniśmy przyjmować 15-20mg tego pierwiastka. Większość z nas jednak nie spełnia tego zalecenia, jadamy zbyt dużo przetworzonej żywności, przez co w naszej diecie cynk pojawia się bardzo rzadko.

Do produktów bogatych w cynk, zaliczyć można:

zboża – niepoddane obróbce, nieprzetworzone -np. chleb pełnoziarnisty żytni, zarodki pszenicy,
wątróbka wieprzowa,
żółtko jaj,
mięso, a szczególnie polędwica wołowa,
ryby i owoce morza – małże, ostrygi, węgorz,
warzywa – np. groszek i fasola.

Jak rozpoznać niedobór cynku w organizmie?

Jednym z pierwszych niepokojących objawów jest przedłużające się zmęczenie i podatność na stres. Czujemy się zagubieni i depresyjni. Występują również upośledzenia możliwości ruchowych i trudności z chodzeniem. Tracimy apetyt. Mamy upośledzony smak.

Niepokojące bywają też zmiany na skórze – pojawiają się rozstępy, łamią się paznokcie, wypadają włosy. Pęka skóra w kącikach ust.

U kobiet dochodzi do zaburzenia cyklu miesiączkowego, a u mężczyzn pojawiają się problemy z potencją.

Czasami występują zaburzenia wzrostu i karłowatość. Chory może także odczuwać suchość oczów i drżenie kończyn.

Lista objawów, które towarzyszą niedoborom cynku jest niezwykle długa. Wszystko zależy głównie od tego, przez jaką ilość czasu nasz organizm był permanentnie niedożywiany.

Zobacz również:

Pierwszymi symptomami, które niepokój wzbudzą zwłaszcza wśród pań jest widoczne osłabienie włosów oraz ich wypadanie. Co więcej, jeśli brak nam cynku nawet wyrywanie włosów jest niemal bezbolesne.

Przyczyna leży nie tylko po stronie osłabienia mieszków włosowych, ale także upośledzenia narządów zmysłów.

Bardzo często pojawia się również łamliwość paznokci i wystąpienie na ich płytce białych plamek, które na ogół są jedynie niegroźnym objawem mechanicznego uszkodzenia np. podczas wykonywania manicure lub zwyczajnego uderzenia.

Jeśli jednak przez dłuższy czas nie znikają lub co więcej pojawiają się nowe z nieznanych nam przyczyn, warto udać się z tym problemem do lekarza. Z powodu deficytu cynku znacząco pogarsza się także stan naszej skóry.

Poza wystąpieniem trądziku u wielu osób powstają liczne rozstępy. Następuje ponadto przyspieszenie procesu starzenia i zwiększenie liczby zmarszczek, ponieważ cynk bierze nieodłączny udział w wytwarzaniu kolagenu.

O niedoborze cynku świadczyć mogą również trudno gojące się rany, które znacznie łatwiej niż zwykle ulegają zakażeniu, a także pękanie skóry w kącikach ust.

Nad przeprowadzeniem badań w kierunku oznaczenia poziomu cynku powinniśmy zastanowić się też w sytuacji, gdy znacznemu spadkowi ulega nasz apetyt, a odczuwanie smaków nie jest takie jak wcześniej. Liczni pacjenci skarżą się na problemy związane z układem trawiennym.

W szczególności zaburzeniu ulega samo trawienie i pojawiają się częste biegunki, które prowadzą do jeszcze większego zubożenia naszego organizmu zarówno z cynku, jak i innych mikroelementów oraz wody. Brak tego pierwiastka objawia się ponadto bólem stawów, w szczególności kolan, utrudnieniami w poruszaniu się, drżeniem kończyn i zaburzeniami wzrostu, a nawet niekiedy karłowatością.

Dość często występującym symptomem jest przedłużająca się suchość oczu w związku z degeneracją błon śluzowych i powierzchni oka, aż w końcu tzw. „kurza ślepota”. Powodem jest w tych przypadkach zła gospodarka witaminą A, za co odpowiada właśnie cynk. Jeśli brakuje tego mikroelementu, witamina nie jest dystrybuowana w odpowiedni sposób, przez co pojawiają się choroby charakterystyczne dla jej niedoboru.

Pod wpływem deficytu cynku kobiety skarżą się na rozregulowanie cyklu miesiączkowego, z kolei u mężczyzn następuje znaczny spadek libido. Inne skutki uboczne to łatwość popadania w stany depresyjne, uczucie znużenia, zmęczenia, zagubienia, zwiększenie podatności na stres, a także zaburzenia mowy.

Diagnostyka niedoboru cynku jest niezwykle prosta i polega na oznaczeniu poziomu tego pierwiastka w surowicy. Wówczas lekarz może zalecić odpowiednią dzienną dawkę cynku (u osoby zdrowej wynosi ona 15 mg, w przypadku niedoboru – 20 mg).

Leczenie jest krótkotrwałe (ok. miesiąca) i polega na zażywaniu przez pacjenta suplementów diety zawierających cynk, zwiększeniu w diecie ilości produktów bogatych w ten mikroelement oraz unikaniu alkoholu i innych czynników utrudniających wchłanianie cynku.

Zasady suplementacji cynku

Leczenie zacząć należy od zwiększenia spożycia pokarmów bogatych w cynk oraz zmniejszenia ilości produktów utrudniających przyswajanie tego pierwiastka. Należą do nich między innymi: alkohol oraz doustne środki antykoncepcyjne.

Cynk nie jest magazynowany w organizmie. Pełna regeneracja nie zajmuje zbyt dużo czasu – przeważnie potrzeba nie więcej niż miesiąca, aby odnowić komórki, w skład których wchodzi owy pierwiastek.

Intensywna suplementacja powinna trwać ok. dwóch tygodni. W tym czasie przyjmować będziemy ok. 20 mg cynku na dobę. Jedynie w przypadku podejrzenia silnych objawów niedoborów można zaryzykować większą dawkę do 50 mg na dobę. Nie należy tego robić jednak na własną rękę. Cały proces leczenia powinien się odbywać pod kontrolą lekarza.

Pamiętać należy o tym, iż cynk wypłukuje miedź z organizmu. Dlatego dobrze jest włączyć do diety w czasie suplementacja cynku, produkty bogate również w miedź np.: otręby, orzechy włoskie, awokado, gorzką czekoladę.
Profilaktyka – to jest to!

Oczywiście lepiej nie dopuścić do niedoborów niż je leczyć. Pamiętajmy więc przy układaniu swojej diety, aby nie zapominać o produktach bogatych w ten pierwiastek.

Warto pamiętać, aby udać się do lekarza, kiedy tylko chory zacznie obserwować w swoim organizmie wyżej wymienione objawy. Nie należy leczyć się samemu, gdyż leczenie na własną rękę może doprowadzić do niedoboru innych składników mineralnych, a co za tym idzie do pogłębienia się stanu chorego.