Objawy sepsy

Sepsa była znana już w starożytności. Hipokrates opisał przypadki tej choroby, określając ją jako gorączkę, wywołaną przez gnijące substancje. Przez wiele kolejnych wieków nazywano ją "gniciem krwi". Choroba ta zbierała swe żniwo od stuleci, dopiero niedawno poznano rządzące nią mechanizmy. Rzuciło to nowe światło na medyczne statystyki. Okazało się, że ogromna liczba ofiar, którą dotąd przypisywano wypadkom i różnym chorobom, jest tak naprawdę spowodowana sepsą.

To ona stanowi główną przyczynę zgonów na szpitalnych oddziałach intensywnej terapii.

Sepsa może wystąpić u osób w każdym wieku, zarówno zdrowych jak i cierpiących wcześniej na inne choroby. Powszechnie uznawanymi czynnikami ryzyka są uprzednie zabiegi operacyjne, wiek, wstrząs, uraz, oparzenie, uprzednie leczenie sterydami, lekami immunosupresyjnymi, współistniejące choroby przewlekłe. Choroba zaczyna się, gdy infekcja uwalnia substancje zwane modulatorami immunologicznymi, które wpływają na błonę naczyń krwionośnych, wywołując stan zapalny i powodując tworzenie się skrzepów. Ostra sepsa (severe sepsis) jest dużym zagrożeniem dla życia pacjenta.

Ostatnio głośno jest o sepsie, która została nabyta poza szpitalem. Przyczyna tego zakażenia jest przede wszystkim jeden drobnoustrój - meningokok, a konkretnie - dwoinka zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. Bakteria ta przesiaduje w nosogardle wielu z nas. Większości nosicieli nie robi krzywdy, jednak u niektórych osób - z niewyjaśnionych przyczyn - zarazek się uzłośliwia i może wywołać piorunująco postępującą chorobę - sepsę meningokokową.

Zobacz również:

Szczególnie zagrożone są dzieci od trzeciego miesiąca do piątego roku życia, młodzież, poborowi. Zakażeniom sprzyja zgrupowanie wielu obcych osób w jednym miejscu, a tak dzieje się właśnie np. na młodzieżowej dyskotece czy w wojskowej jednostce. Do zakażenia potrzebny jest bardzo bliski kontakt, a w dyskotece młodzi się całują, plują na siebie, przekrzykując hałas. Z kolei poborowi często nie dbają o higienę, są stłoczeni, zmęczeni.

Sepsa meningokokowa może przypominać zwykłe przeziębienie, towarzyszy jej jednak wysoka (na ogół) gorączka, mogą się pojawić: sztywność karku, wymioty, światłowstręt. Ważnym sygnałem alarmującym jest wysypka zlewająca się czasem w większe plamy. Można zrobić samemu w domu prosty test polegający na przyłożeniu bokiem do zaczerwienionego miejsca szklanki. Jeśli pod wpływem ucisku zaczerwienienie nie mija, to znak, że trzeba pędzić do lekarza.

Do rozwoju sepsy (zwanej również posocznicą) dochodzi w wyniku rozmnażania się bakterii we krwi człowieka. To wyjątkowo intensywne zakażenie, prowadzącego do uszkodzenia wielu narządów.

Sepsa może się rozwinąć wskutek umiejscowionego zakażenia, przede wszystkim po zabiegach operacyjnych i urazach oraz w przebiegu chorób narządów wewnętrznych (zapalenie płuc, choroby jamy brzusznej). Bakterie rozwijają się początkowo w pojedynczym ognisku zakażenia, a następnie przełamują odporność organizmu i zaczynają przedostawać się do krwi i wraz z jej prądem rozsiewać po całym ustroju.

W leczeniu sepsy stosuje się antybiotyki, zwykle bardzo silne, dodatkowo podaje się wiele innych leków w celu podtrzymania odpowiedniego ciśnienia tętniczego, wydalania moczu itp. Chorzy na sepsę często wymagają mechanicznego wspomagania oddychania, czyli podłączenia do respiratora. Sepsa jest zjawiskiem względnie częstym - w Polsce występuje u od kilkunastu do kilkudziesięciu tysięcy osób rocznie; ciężką sepsę rozpoznaje się u kilku tysięcy chorych.