Ocieplenie klimatyczne: albedo kompensuje wylesianie

Katastrofy naturalne, które dziesiątkują lasy borealne (czyli lasy iglaste) są w rzeczywistości korzystne w walce z ociepleniem klimatycznym. Dzięki efektowi albedo. Efekt albedo, czyli białości, to stosunek ilości promieniowania słonecznego odbitego do padającego, określaja zdolność odbijania promieni przez daną powierzchnię. Zjawisko to, czyli odbijanie promieni słonecznych od powierzchni ziemi, powinno być więc brane pod uwagę, jeżeli chcemy wypowiadać się na temat zmian temperatur na ziemi.

Gdyby wyciąć wszystkie lasy ...

Już klika lat temu, badacze sugerowali, że gdyby wszystkie lasy na tej ziemi zostały wycięte, wpływ na klimat, a bardziej dokładnie na wzrost temperatur, byłby raczej neutralny, jeśli nie korzystny. Jeśli nawet generalnie jest to prawda, badacze przestudiowali lokalny wpły na klimat, jakie mogą mieć wydarzenia katastroficzne, które niszczą lasy.

Modele, którymi posłużyli się badacze, wykazały, że w zależności od regionu, efekt jest negatywny (bądź neutralny). Wszystko jest winą efektu białości.

Kiedy promienie słoneczne napotykają na przeszkodę, są one odbijane w proporcji, która zależy bezpośrednio od koloru tej przeszkody. Jeśli jest to ciemna gleba, wielka ilość promieni zostanie przechwycona. A to właśnie przyczyna się do ogrzewania ziemi i zwiększa temperaturę. Jeśli powierzchnia jest jasna – taka jak śnieg – promienie słoneczne są w większości odesłane z powrotem do nieba, co hamuje ocieplenie. 

Białość kompensuje deforestację lasów iglastych

W regionach zimnych naszego globu, gdzie ziemia jest pokryta śniegiem, efekt albedo jest bardzo silny. O ile nie ma tam lasu. W tym przypadku, ilość promieni słonecznych absorbowanych przez drzewa, jest o wiele większa. Dlatego też, badacze oceniają, że obecność drzew, które przechwytują dwutlenek węgla i uczestniczą w ochładzaniu klimatu, równa się ich nieobecności, która przekłada się na większy efekt albedo.

Trzy wielkie katastrofy naturalne są w stanie zdziesiątkować lasy:

- pożar;

- burza;

- infekcja pasożytnicza zabijająca drzewa.

Naukowcy przeanalizowali lokalny wpływ destrukcji lasów na efekt albedo, w następstwie jednej z tych trzech katastrof naturalnych. Rezultaty tych badań zostały opublikowane w Global Change Biology.

Pokazują one, że takie wydarzenia, tak samo jak wylesianie, w końcu zostają zrekompensowane przez efekt albedo, który staje się większy, kiedy ziemia pokryta śniegiem zabiera miejsce lasów.

Odwrotne działanie na tropikach

Faza ta, w czasie której efekt białości jest większy, przedłuża się przez cały okres odnawiania lasu i może mieć wpływ na ocieplenie klimatyczne nawet przez sto lat. I na odwrót – badacze przeprowadzili symulację katastrofy, takiej jak burza, w regionie tropikalnym, na poziomie bagien.

W 2005 roku, kiedy huragan Wilma zniszczył park narodowy Everglades Stanach Zjednoczonych, 2 400 km2 bagien zostało zdewastowanych. Powierzchnia, która po tym została, jest znacznie ciemniejsza niż poprzednio. Efekt albedo został więc ograniczony, a huragan przyczynił się do ocieplenia klimatycznego.

Oczywiście, celem tego badania wcale nie jest zachęcanie do wycinania lasów, aby walczyć z ociepleniem klimatycznym. Las ma bowiem zadanie ekologiczne, które nie ogranicza się tylko i wyłącznie do przechwytywania dwutlenku węgla. Autorzy badania podkreślają tylko, że albedo jest ważne i przypominają o konieczności brania tego zjawiska pod uwagę, w czasie opracowywania modeli mających na celu określanie ewolucji temperatur.

Zwiększenie temperatur wpływa również na rzadkość pojawiania się śniegu. W tym kontekście, konkluzje z tych badań, które dotyczą regionów, gdzie rosną lasy iglaste, bardzo szybko mogą się okazać błędne w innych regionach. Poza wszystkimi konsekwencjami ekologicznymi, wylesianie spowodowane przez katastrofy naturalne, może równie stracić swoje korzystne działanie na ocieplenie klimatyczne.