Odczulanie: dla kogo szczepionka podjęzykowa?

Choć leczenie alergii za pomocą szczepionki podjęzykowej jest już stosowane od lat, wielu pacjentów w Polsce wciąż jeszcze traktuje tę metodę jako nową, czyli rodzącą wiele pytań. Jedno z najczęściej zadawanych brzmi: „kto może korzystać z odczulania podjęzykowego?”

Choć o wyborze metody odczulania (inaczej immunoterapii swoistej) decyduje alergolog, to wiedza i świadomość pacjenta też nie jest tu bez znaczenia. Najprostsza odpowiedź na pytanie „kto może leczyć się za pomocą szczepionki podjęzykowej” brzmi: każdy pacjent w wieku powyżej pięciu lat, ze zdiagnozowaną alergią, którą można skutecznie leczyć immunoterapią. Pamiętajmy jednak, że jest kilka warunków, w których metoda podjęzykowa sprawdza się najlepiej.

Przede wszystkim pozwala ona uniknąć wielu niedogodności, które wiążą się z metodą podskórną. Przyjmowanie zastrzyków wymaga np. regularnych wizyt u alergologa, jest też bolesne, co często stanowi przeszkodę psychologiczną – szczególnie w przypadku dzieci.

Dlatego szczepionki w postaci kropel lub tabletek podawanych pod język alergolodzy zalecają szczególnie:

• dzieciom – dla których zastrzyki są przeżyciem bolesnym i często traumatycznym
• młodzieży uczącej się – przyjmując szczepionkę doustnie w domu, nie muszą opuszczać zajęć
• studentom – dla studiujących w innym kraju, czy też poza miejscem zamieszkania, w którym rozpoczynają leczenie, regularne wizyty u alergologa w celu wykonania zastrzyku są często przeszkodą uniemożliwiającą kurację
• aktywnym dorosłym – osoby, które wiele podróżują, czy to prywatnie, czy też zawodowo (np. pracują za granicą lub ich zawód wiąże się z częstymi wyjazdami służbowymi), nie mogą regularnie odwiedzać gabinetu specjalisty.

Specjaliści podkreślają też, że metoda podjęzykowa wymaga od pacjenta większej świadomości i dyscypliny. Mówiąc najprościej – będzie ona działać tylko wtedy, gdy będzie stosowana.

– Alergeny, które są obecnie dostępne w postaci szczepionek podjęzykowych zostały przebadane bardzo dokładnie, zarówno u dzieci jak i dorosłych i udowodniono ich bardzo wysoką skuteczność i bardzo wysokie bezpieczeństwo. Jednak, żeby stosowanie szczepionki przynosiło efekty, trzeba bezwzględnie przestrzegać zaproponowanego przez lekarza schematu leczenia – mówi prof. Piotr Kuna, kierownik Kliniki Chorób Wewnętrznych, Astmy i Alergii w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym w Łodzi. Dlatego lekarze nie zalecają jej pacjentom, którzy nie stosują się do zaleceń specjalisty lub nie przestrzegają schematu leczenia.

Dodajmy, że nie bez znaczenia jest jeszcze jeden aspekt – NFZ przeznacza co roku na odczulanie określoną pulę pieniędzy. Oznacza to, że alergolodzy mogą leczyć ograniczoną ilość pacjentów. Zalecanie szczepionki podjęzykowej pozwala na poszerzenie liczby pacjentów, ponieważ stosowanie jej nie wymaga tak częstych wizyt u lekarza – po ustaleniu dawki alergenu można ją stosować samodzielnie w domu.

Immunoterapia przynosi dziś najlepsze efekty w przypadku alergii na jady owadów, pyłek roślin i roztocza, nieco niższą w alergii na pleśnie i zwierzęta, stosuje się je u pacjentów z alergicznym nieżytem nosa, alergicznym zapaleniem spojówek i astmą alergiczną. Odczulanie zaleca się także chorym z atopowym zapaleniem skóry – decyzję o jego odjęciu podejmuje indywidualnie alergolog.

Co powinniśmy wiedzieć o odczulaniu podjęzykowym?

Odczulanie metodą podjęzykową polega na podawaniu osobie uczulonej alergenu na błonę śluzową pod językiem. Ustalone z lekarzem dawki przyjmowane są w kroplach lub tabletkach, rano na czczo. Po ok. Dwóch minutach trzymania pod językiem można je połknąć. Żeby lek zachował swoje właściwości - krople powinny być trzymane w lodówce, w temperaturze 2-8 stopni C. Tabletki nie muszą być przetrzymywane w żaden specjalny sposób.

Cała kuracja podjęzykowa przeprowadzana jest w dwóch etapach. Pierwszy to leczenie wstępne, w czasie którego pacjent przyjmuje codziennie coraz większe dawki alergenu (aż do momentu, kiedy osiąga się maksymalną przyswajalną przez niego dawkę). Ten proces trwa zazwyczaj 9 do 11 dni (krople) i 3 dni (tabletki), pierwszy raz przyjmuje się alergen w gabinecie lekarskim.

Drugi etap, to tzw. kuracja podtrzymująca, która polega na regularnym, codziennym przyjmowaniu leku. Żeby odczulanie było skuteczne, musi potrwać co najmniej trzy lata.

Zapraszamy do obejrzenia filmu z udziałem prof. Piotra Kuny, na temat stosowania szczepionki podjęzykowej: http://www.odczulanie.info/galeria-video/#odczulanie-podjezykowe