Odwodnienie - objawy

Woda jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu każdego człowieka. Jeśli jest on nieprawidłowo nawadniany, dochodzi do jego odwodnienia. Nieleczone odwodnienie prowadzi do śmierci człowieka, więc warto zwrócić uwagę na objawy, które mu towarzyszą, aby móc wcześniej rozpocząć odpowiednie leczenie.

Do odwodnienia dochodzi, gdy utrata wody jest większa od ilości wody dostarczanej do organizmu człowieka. Wielu osobom odwodnienie najczęściej kojarzy się z biegunką i wymiotami podczas choroby. Organizm człowieka każdego dnia oddaje wodę podczas oddychania, wydalania moczu, pocenia się i aby nie doszło do odwodnienia musi on być stale i odpowiednio nawadniany.

Osoba dorosła powinna wypijać codziennie przynajmniej 2 litry wody. W wyniku odwodnienia organizmu śmierć może nastąpić w przeciągu 3 dni. Bez wody człowiek może przeżyć od 4 do 7 dni. Na początku podczas odwodnienia nie pojawiają się żadne objawy, a potem jest ich coraz więcej.

Objawy odwodnienia

Jeśli utrata wody wyniesie do 2% wagi ciała człowieka zaczyna on odczuwać silne pragnienie. Jest to pierwszy sygnał odwodnienia organizmu człowieka, a także dochodzi do spadku masy ciała.

Natomiast jeżeli utrata wody wyniesie od 2% do 4% wagi ciała człowieka pojawia się suchość w ustach, wynikająca ze zmniejszenia się ilości wydzielanej śliny, może także dojść do utraty wydzielania śliny. Pojawiają się bóle i zawroty głowy, zmniejsza się ilość oddawanego moczu. Mocz staje się gęściejszy, ciemniejszy i ma intensywniejszy zapach. Dochodzi do osłabienia i zmęczenia organizmu, zaburzeń widzenia i omdleń. Pojawiają się nudności, czasami też wymioty.

Kolejnym objawem jest tachykardia, czyli przyspieszone bicie serca oraz niskie ciśnienie tętnicze krwi, zwiększa się temperatura, a oddech staje się przyspieszony. Zmniejsza się ilość wydzielanego potu, język jest suchy i pojawiają się trudności z mówieniem. Dochodzi do skurczów i bólów mięśni. Usta robią się suche i popękane, tak samo dzieje się ze skórą, która również staje się sucha i nieelastyczna.

Aby sprawdzić, czy skóra straciła swoją elastyczność, należy uszczypnąć ją i puścić, jeżeli bardzo powoli wraca do swojej pozycji, to świadczy o niedoborze wody w organizmie. Człowiek traci siły, odczuwa silne wycieńczenie, jego oczy są zapadnięte. Może także odczuwać pieczenie i swędzenie oczu, co jest spowodowane nieodpowiednim nawilżeniem błon, które pokrywają gałkę oczną. Dochodzi również do zapaści.

Jeśli utrata wody wyniesie od 5% do 6% wagi ciała człowieka odczuwa on senność i pojawiają się parestezje, czyli mrowienie, drętwienie, występujące na całym ciele lub tylko w kończynach.

Przy utracie wody od 10% do 15% wagi ciała człowieka mowa staje się w ogóle niemożliwa i pojawiają się drgawki. Kolejnym objawem są zaburzenia świadomości oraz kontroli własnego postępowania. Dochodzi do delirium. Delirium, inaczej majaczenie, to zaburzenia świadomości połączone m.in. z omamami wzrokowymi i słuchowymi oraz lękiem. Pojawia się obrzęk języka i dochodzi do utarty przytomności.

Jeśli utrata wody wyniesie powyżej 15% wagi ciała człowieka doprowadzi to do jego śmierci.

Objawy odwodnienia u niemowląt i małych dzieci

Na początku odwodnienie przebiega bezobjawowo, a potem dziecko zaczyna odczuwać silne pragnienie. U niemowląt pierwszym objawem, wskazującym na odwodnienie organizmu, jest zapadnięte ciemiączko. Inne objawy, sygnalizujące odwodnienie u niemowląt i małych dzieci, to senność, rozdrażnienie, suchy język i usta. Podczas płaczu pojawia się niewiele łez lub nie ma ich w ogóle.

Zmniejsza się ilość wydzielanego moczu, pieluszka może być sucha przez kilka godzin, natomiast dziecko, które załatwia się do nocnika robi to rzadko, moczu jest niewiele i ma ciemniejszy kolor. Skóra jest przesuszona, nieelastyczna, a oczy i policzki są zapadnięte.

Jeśli dziecko jest silnie odwodnione staje się bardziej osłabione - nie krzyczy, nie chce się bawić, może też być marudne, robi się senne i apatyczne. Dziecko jest również wiotkie, leci przez ręce, ma zaburzenia świadomości, a także może stracić przytomność. Przy bardzo silnym odwodnieniu może nawet dojść do śmierci dziecka.

Nie wolno lekceważyć objawów odwodnienia, ponieważ zagraża ono życiu człowieka. Odwodnienie szczególnie jest niebezpieczne dla niemowląt, małych dzieci, kobiet w ciąży, osób starszych i osób z chorobami przewlekłymi, głównie u tych przyjmujących leki diuretyczne, czyli leki moczopędne. Organizm człowieka, aby mógł prawidłowo funkcjonować, musi być regularnie i odpowiednio nawadniany każdego dnia.

Nieleczone odwodnienie wpływa negatywnie na zdrowie człowieka, a w skrajnych przypadkach może doprowadzić do jego śmierci. Niemowlęta i osoby starsze mogą się odwodnić nawet w przeciągu kilku godzin, głównie w wyniku biegunek oraz wymiotów, i oprócz nerwowości mogą nie pojawiać się inne objawy, aż do momentu, w którym dojdzie do skrajnej dehydratacji, czyli nadmiernej utraty wody z organizmu.

Autor: Ilona Górecka