Omdlenie lub utrata przytomności - przyczyny

Utrata przytomności może mieć różne przyczyny, nigdy nie wolno jej lekceważyć. Gdy  stan utraty przytomności nie mija po minucie, niezwłocznie należy wezwać pogotowie, czy skonsultować się z lekarzem.

Omdlenie jest to zjawisko, które może dotknąć każdego z nas. Jeśli nie bezpośrednio, to na pewno możemy się z tym spotkać u innych. Nie trzeba przebywać w żadnej instytucji medycznej, wystarczy miejsce, w którym przebywają ludzie. Często, kiedy dochodzi do omdlenia,  nie wiemy, jak danej osobie pomóc, panikujemy. W szczególności dzieje się tak, dlatego że nie potrafimy rozpoznać przyczyn, przez które doszło do utraty przytomności, a tym samym nie wiemy, jakie działania podjąć w danej sytuacji.

Zaburzenie krążenia

Omdlenie może wystąpić po wykonaniu tak prostej czynności, jak nagłe wstanie po dłuższym przebywaniu w pozycji leżącej, czy siedzącej. Możliwą przyczyną w takiej sytuacji jest zaburzenie krążenia. Nie ma jednak powodu do niepokoju. Gdy coś takiego się nam przydarzy, należy ponownie usiąść i przed próbą kolejnego wstania poruszać nogami, a potem powoli podnosić się z pozycji siedzącej. Jeżeli jednak omdlenia się powtarzają, konieczna jest wizyta u lekarza.

Zapaść krążeniowa

Omdlenie, którego przyczyną mogą być zaburzenia krążenia, zapaść krążeniowa występuje po napadzie kaszlu lub odczuwaniu szczególnie silnego bólu. W takim przypadku, jeżeli utrata przytomności nie mija po minucie, należy natychmiast wezwać pogotowie!

Niedokrwistość

Jeśli zdarzają się nam częste omdlenia bez ustalonej przyczyny, odczuwamy zmęczenie oraz wyglądamy blado, to może to świadczyć o niedokrwistości, chorobie inaczej zwanej anemią. Inną przyczyną mogą być występujące u nas problemy psychiczne. Przy każdym z występujących objawów konieczna jest wizyta u lekarza.

Skurcz dróg oddechowych o podłożu psychicznym

Jeśli utrata przytomności jest poprzedzona szybkim oddechem i kurczami mięśni tzw. „ręka położnika” mamy najczęściej do czynienia ze skurczem dróg oddechowych o podłożu  psychicznym. W takiej sytuacji trzeba zemdlonemu umożliwić oddychanie do torebki, tak aby wdychał powietrze ze zwiększoną zawartością dwutlenku węgla. Gdy omdlenie nie ustąpi po minucie, konieczna pilna wizyta u lekarza!

Inną możliwą przyczyną omdlenia, które występują po przestraszeniu się lub odczuwaniu silnego lęku, czy w dusznych pomieszczeniach mogą być również zaburzenia krążenia. W takim wypadku, gdy omdlenie nie ustępuje po minucie, konieczna pilna wizyta u lekarza!

Dreszcze gorączkowe

Najczęstszą przyczyną, która powoduje omdlenia szczególnie u dzieci wraz z kurczami mięśni, oraz wysoką temperaturą, są dreszcze gorączkowe. Nie stanowią one jednak zagrożenia dla życia. W zaistniałej sytuacji należy spróbować obniżyć gorączkę poprzez zimne okłady. Jeżeli dziecko nie ma 18 miesięcy lub dreszcze trwają ponad 5 minut, powtarzają się, należy wezwać pogotowie!

Udar cieplny, udar słoneczny

Omdlenie po zbyt długim bezpośrednim nasłonecznieniu, czy przebywaniu w wysokiej temperaturze, ewentualnie nudności oraz wymioty, wysoka gorączka to najprawdopodobniej objawy udaru cieplnego, czy udaru słonecznego. Pierwsza pomoc w takim przypadku to ułożenie zemdlonego w zacienionym miejscu. Następnie należy rozluźnić odzież i ochłodzić głowę, po czym natychmiast wezwać pogotowie.

Objaw zatrucia

Utrata przytomności, często jest związana z nadużyciem alkoholu, czy wdychaniem lub zażywaniem innych trujących substancji. W takim przypadku, gdy nieprzytomnego nie udaje się ocucić, natychmiast wezwać pogotowie!

Wstrząs mózgu, uszkodzenie mózgu, zaburzenia rytmu serca

Utrata przytomności w takim przypadku najczęściej występuje po wypadku, urazie lub po porażeniu prądem elektrycznym. Wynikiem tego może być wstrząs mózgu, uszkodzenie mózgu, czy zaburzenie rytmu serca. Jeżeli jesteśmy świadkami wyżej wymienionych sytuacji, należy natychmiast wezwać pogotowie !

Padaczka

Przyczyną utraty przytomności może być również padaczka. Omdlenie z napadem drgawek oraz piana na ustach wskazują na jej występowanie. Aby udzielić pomocy poszkodowanemu, należy zabezpieczyć go przed możliwością urazów, usuwając wszystko, czym mógłby się skaleczyć. Nie podtrzymywać go zbyt mocno, nie wkładać nic między zęby. Po napadzie pozwolić, aby chory dobrze się wyspał.Gdy napad trwa zbyt długo, ponad 3 minuty, lub w niedalekiej odległości czasowej się powtarza, natychmiast wezwać pogotowie!

Zaburzenia ukrwienia mózgu

Powodem dla którego możemy stracić przytomność, przy niektórych ruchach głowy (obrót lub patrzenie w górę i w dół) mogą być zaburzenia ukrwienia mózgu. W przypadku, gdy stan utraty przytomności trwa dłużej niż minutę, natychmiast wezwać pogotowie!

Silne niedocukrzenie

Silne niedocukrzenie jest przyczyną utraty przytomności u chorych na cukrzycę, którzy stosują zastrzyki z insuliny. Jeśli zdarzy nam się udzielać pomocy osobie chorej na cukrzycę, pierwszą rzeczą jaką powinniśmy zrobić, jeżeli to oczywiście możliwe, to zmierzenie poziomu cukru. Jeśli nie mamy takiej możliwości przy udzielaniu pierwszej pomocy, należy wstrzyknąć choremu glukagon. Gdy odzyska przytomność, kolejno należy podać mu do ssania dwie pastylki cukru gronowego, później kromkę chleba i szklankę soku (2 jednostki chlebowe). Gdy po 10 minutach, od zastrzyku chory nie odzyskuje przytomności, natychmiast wezwać pogotowie!

Wstrząs jako działanie uboczne niektórych środków

Przyczyną omdlenia może być wstrząs jako działanie uboczne takich środków jak:

• leki przeciwbólowe, przeciwmigrenowe, przeciwskurczowe, przeciwgrypowe zawierające amidopirynę, metamizol (nowa-minsulfon), propyfenazon
• leki w zastrzykach o działaniu znieczulającym, zawierające benzokainę, lidokainę, prokainę

Wtedy, oprócz utraty przytomności po zażyciu leków, mogą występować inne dolegliwości takie jak: wysypka, poty, bladość, duszność, gorączka. W każdym z wymienionych przypadków, niezwłocznie wezwać pogotowie!

Wstrząs spowodowany różnymi chorobami

Kiedy utrata przytomności jest poprzedzona wyjątkowo szybkim, albo wolnym i niemiarowym tętnem, możliwą przyczyną jest wstrząs spowodowany różnymi chorobami.

Innymi przyczynami utraty przytomności wraz z objawami bardzo szybkiego tętna oraz występowania zimnego potu może być również wstrząs spowodowany różnymi chorobami.

W obydwu przypadkach należy niezwłocznie wezwać pogotowie!

Udar mózgu

U osoby, u której możliwą przyczyną utraty przytomności jest udar mózgu, mogą wystąpić pewne objawy poprzedzające takie jak: zaburzenia mowy czy dezorientacja. W tym przypadku również należy natychmiast wezwać pogotowie.

Autor: Martyna Majkut