Palenie i dieta wysokosodowa podwajają ryzyko reumatoidalnego zapalenia stawów

Według nowego badania przeprowadzonego przez naukowców z Uniwersytetu w Umeå w Szwecji, palacze, których dieta bogata jest w sód mogą mieć dwa razy większe szanse zachorowania na reumatoidalne zapalenie stawów.

Od myszy do ludzi

Inspiracją do badania były wcześniejsze projekty badawcze amerykańskich naukowców, które sprawdzały, jakie czynniki wywołują zwiększoną aktywność Th17 – autoimmunologicznej komórki, którą łączy się z rozwojem nie tylko reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS), ale także stwardnienia rozsianego, łuszczycy oraz zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa.

Bazując na wiedzy, że gen SGK1 - odgrywający rolę w powstawaniu komórek Th17 – wpływa również na wchłanianie soli do jelit i nerek, sprawdzali oni, jak sól może wpłynąć na rozwój tych komórek. Dodawanie soli do pożywienia myszy stymulowało u nich rozwój komórek Th17, oraz pogarszało formę stwardnienia rozsianego, u tych, które zostały do niego genetycznie zmodyfikowane. Pozostawało jedynie sprawdzić, czy wyniki te znajdą potwierdzenie u ludzi.

Potwierdzenie przypuszczeń

Badacze przeanalizowali dane 386 osób, których nawyki żywieniowe zostały zapisane w Västerbotten Intervention Programme (programie uruchomionym w 1985 roku jako odpowiedź na alarmujące statystyki chorób układu krążenia w hrabstwie Västerbotten w Szwecji) średnio 7,7 lat przed wystąpieniem u nich symptomów RZS. Poza informacjami odnośnie zwyczajów żywieniowych uczestników, wykonywanych przez nich ćwiczeń fizycznych oraz palenia papierosów, zgromadzono również próbki ich krwi.

Gdy wzięto pod uwagę wszystkich uczestników, badanie nie wykazało znaczącego związku między spożyciem sodu a rozwojem reumatoidalnego zapalenia stawów. Jednak gdy ograniczono wyniki wyłącznie do aktualnych palaczy, ryzyko choroby wśród osób o diecie bogatej w sód podwoiło się, potwierdzając wyniki uzyskane z badania przeprowadzonego na myszach.

Nowy kierunek badań

Wyniki badania rzucają nowe światło na etiopatogenezę rozwoju reumatoidalnego zapalenia stawów wśród palaczy. Wyróżnienie sodu jako czynnika ryzyka może również tłumaczyć rozbieżności w poprzednich badaniach na temat wpływu diety na rozwój tej choroby. 

Jak twierdzi Björn Sundström, autor badania, tłumaczy to również czemu dieta bogata w owoce i warzywa łączona jest z niskim ryzykiem zachorowania na RZS – w odróżnieniu od protein, czerwonego mięsa i niektórych ryb, kojarzonych z wysokim ryzykiem, zawierają one niewiele sodu. Dlatego też uważa, że wyniki te mogłyby stanowić punkt wyjścia do analizowania diety w innych chorobach, w których istotny jest stan zapalny.

Julia Liszka