Pielęgnacja skóry u osób z AZS okiem specjalisty
Atopowe zapalenie skóry (AZS) znane również pod nazwą skazy białkowej jest przykładem przewlekłej zapalnej choroby skóry, na którą cierpi obecnie aż około 15% społeczeństwa. Istnieją różne teorie zarówno na temat źródeł schorzenia, jak i sposobów jego zwalczania. Jedno jest jednak pewne - kluczową kwestię stanowi odpowiednia pielęgnacja skóry nie tylko w okresach występowania zaostrzeń objawów chorobowych.
AZS jest chorobą na całe życie. Nie da się jej całkowicie wyleczyć, możliwe jest za to zminimalizowanie suchości i świądu skóry. W wielu przypadkach zmiany skórne ujawniają się jedynie sporadycznie - przykładowo w okresach szczególnie dla nas stresujących.
- Chorzy powinni jednak pamiętać o odpowiedniej pielęgnacji skóry również wtedy, gdy nie widzą żadnych objawów - zaznacza Magdalena Piechel, dr n. med. specjalista dermatolog i alergolog. - To, że chwilowo nic im nie dolega, nie oznacza, że są całkowicie zdrowi. Skłonność do podrażnień utrzymuje się przez całe życie - dodaje.Sposobów leczenia AZS jest wiele. Wszystko zależy oczywiście przede wszystkim od konkretnego przypadku. Jak zaznacza pani doktor, często już samo stosowanie odpowiednio dobranych kosmetyków może stanowić skuteczną terapię. W takich sytuacjach w ogóle nie stosuje się leczenia farmakologicznego. Konieczne jest jednak przestrzeganie wszystkich zasad pielęgnacyjnych przez całe życie.
O czym trzeba pamiętać?
- Podstawą pielęgnacji powinny być przede wszystkim emolienty. Są to preparaty o właściwościach nawilżających, natłuszczających i uelastyczniających skórę. Można je dostać zarówno w formie płynu lub emulsji do kąpieli, jak i kremu, lotionu, czy też maści. - tłumaczy pani Magdalena. - Ich podstawowym działaniem jest przywrócenie bariery naskórkowej, która zapobiega penetracji czynników drażniących i alergizujących.
Emolienty powinno się stosować przynajmniej dwa razy dziennie. Maksymalny okres ich działania to około 6 godzin. Sama aplikacja substancji powinna być delikatna, lepiej unikać intensywnego wcierania preparatu.
- Chorzy powinni być szczególnie uważni przy doborze żeli pod prysznic i płynów do mycia ciała i twarzy. Najlepiej stosować te zawierające jak najmniej substancji chemicznych. Dobrym rozwiązaniem okazują się preparaty pozbawione detergentów, koloru czy zapachu - przede wszystkim te dostępne jedynie w aptekach. Wygodne w stosowaniu są emulsje do kąpieli. Kąpiel z tego typu olejkiem powinna być krótka, a nalewana przez nas woda niezbyt gorąca. Nie używamy już wtedy żadnych mydeł, a po wyjściu nie stosujemy dodatkowych środków natłuszczających.- przypomina pani doktor. Wspomniane płyny występują również w formie preparatów pod prysznic. Używamy ich wtedy tak, jak zwykłego żelu.
Zobacz również:
Warto pamiętać, że sama woda ma właściwości wysuszające. Jeśli nie używamy leczniczych olejków, powinniśmy od razu po wyjściu z kąpieli natłuścić skórę. Koniecznie trzeba zrobić to od 3 do 5 minut po osuszeniu ciała. Zbyt długie zwlekanie może znacznie pogorszyć efekty użytych preparatów.
Chorzy często zastanawiają się, czy chodzenie na basen w ogóle wchodzi w grę. Jak przyznaje pani doktor, chlorowana woda wyraźnie przesusza i podrażnia skórę, może znacząco nasilić dotychczasowe zmiany. Jeśli jednak faktycznie bardzo nam zależy na pływaniu, powinniśmy szukać basenów z wodą ozonowaną. Również w nich zawarty jest chlor, jest go jednak zdecydowanie mniej.
Problemem przy AZS jest utrzymanie odpowiedniego pH skóry. Jej naturalny odczyn jest kwaśny, powinien wynosić 3,5-5,5. Niekorzystnie zmieniają go przede wszystkim alkaiczne środki do mycia i kąpieli. Właśnie dlatego po umyciu ciała zalecane jest użycie emolientów- mają one działanie lekko zakwaszające - o odczynie 5,5. Dla porównania odczyn mydła to 7,5.
- Chorzy powinni również unikać kontaktu ze środkami piorącymi. - przestrzega pani doktor. - Na rynku dostępne są specjalne proszki do prania dla alergików, warto zamiast tradycyjnych preparatów używać właśnie ich”-dodaje. Po skończonym praniu dobrze jest jeszcze raz wypłukać wszystko w ciepłej wodzie - tym razem bez dodawania żadnych proszków. Dopiero wtedy możemy być pewni, że udało się skutecznie wypłukać wszystkie detergenty. Lepiej zrezygnować natomiast z jakichkolwiek płynów antyelektrostatycznych do płukania odzieży - nawet wtedy, gdy etykieta na opakowaniu zapewnia, że mogą je stosować również osoby z wrażliwą, atopową skórą.
Typ noszonej przez nas odzieży również nie pozostaje obojętny dla stanu naszej skóry. Zalecane jest wybieranie ubrań przewiewnych, z naturalnych materiałów. Sztuczne wstawki powodują nasilone pocenie się, pot natomiast podrażnia skórę i zaostrza zmiany. Z tego samego powodu lepiej unikać nadmiernego wysiłku fizycznego.
Bardzo istotne jest także zachowanie ostrożności przy opalaniu. Samo działanie słońca może przynosić istotne korzyści (jedną z metod leczenia jest fototerapia), trzeba jednak unikać nadmiernego nasłoneczniania się mogącego spowodować podrażnienie skóry i przyspieszenie jej procesu starzenia.
Gdzie szukać odpowiednich preparatów?
Obecnie na rynku dostępnych jest wiele linii produktów pielęgnacyjnych stworzonych specjalnie z myślą o wrażliwej skórze osób chorych na AZS. Powinniśmy wybierać jedynie te dostępne w aptekach. Skład profesjonalnych preparatów dermatologicznych zalecanych przy atopowym zapaleniu skóry może być różny, wybór zależy więc głównie od potrzeb skóry i naszych osobistych upodobań. Nie da się niestety wykluczyć negatywnego działania niektórych z nich. Niekiedy pacjenci zmuszeni są wybierać odpowiedni dla siebie preparat metodą prób i błędów.
Autor:
Aleksandra Piechel
****
Magdalena Piechel- dr. n. med specjalista dermatolog, alergolog. Od wielu lat zajmuje się pacjentami z AZS. Aktualnie przyjmuje w prywatnym gabinecie w Katowicach na ul Armii Krajowej 190A/4. Pracuje również jako ordynator na Oddziale Dermatologicznym w Mysłowicach oraz w Wojewódzkiej Poradni Alergologicznej w Katowicach.