Pierwsza pomoc w przypadku alergii na jad owadów
Lato w pełni, co raz częściej uciekamy z miast na łono natury. Nieświadomie narażamy się więc na szereg różnych alergii, o których często sami nie zdajemy sobie sprawy. Alergią na jad owadów błonkoskrzydłych nazywamy wystąpienie silnych objawów klinicznych, które wywołane są użądleniem przez pszczołę, osę, trzmiela bądź szerszenia.
Znamienny jest fakt, że nie każde użądlenie musi wywołać reakcję alergiczną. Częstotliwość wystąpienia podobnych objawów szacowana jest na jedyne 2,4-26,4%. Uzależniona jest od danego regionu geograficznego i klimatycznego. U dzieci alergia na jad owadów występuje w około 19% przypadków.
Badania kliniczne wykazały, że do zgonu osoby doroslej może dojśc po 200-1200 użądleń, śmierć dziecka natomiast spowodować może już 50 użadleń. Jest to niepokojące o tyle, że to właśnie dzieci są bardziej narażone na atak owadów. Z drugiej jednak strony u dzieci, rzadziej niż u osób dorosłych, rozwijają się reakcje anafilaktyczne, a jeżeli już do nich dochodzi, obciążone są mniejszym ryzykiem śmierci.
Dlaczego boli?
Za pojawienie się wszelakich nieprzyjemnych dolegliwości związanych z użądleniem, odpowiadają:
- zawarte w jadzie owada enzymy, które wpływają na reakcje alergiczne
- peptydy, posiadające istotną toksyczność tkankową
- związki niskocząsteczkowe, które z kolei odpowiadają za rozszerzenie naczyń i zwiększenie ich przepuszczalności. Wpływa to korzystnie na przepływ jadu w organizmie oraz spadek ciśnienia krwi
Zobacz również:
Wszelkie symptomy, które powinny dać nam znać, że doszło do użądlenia dzielimy na:
- fizjologiczną reakcje na jad: jest to zaczerwienienie i obrzęk nie większy niż 10cm, który utrzymuje się do 24 godzin. Towarzyszy mu zazwyczaj krótkotrwały ból
- patologiczna reakcja miejscowa: obrzęk, który się pojawia ma powierzchnię większą niż 10cm i utrzymuje się dłużej niż 24 godziny. Towarzyszą mu w niektórych przypadkach wykwity pęcherzowe
- reakcje ogólnoustrojowe mogą obejmować skórę, przewód pokarmowy, układ oddechowy oraz układ sercowo-naczyniowy
Na początku powinniśmy ustalić przy poszkodowana osoba jest alergikiem i czy uczulona jest na jad owadów błonkoskrzydłych. Jeżeli tak, użądlenie może być niebezpieczne dla jej życia. Szczególnie niepokojące są użądlenia w szyję, język, podniebienie, krtań, a także wewnętrzną powierzchnię policzka. W takim przypadku żądło należy wyciągnąć szczypczykami lub pensetą.
Ważne jest, aby nie próbować go wygniatać. W sytuacji gdy osoba została użądlona w jamę ustną lub szyję, w miarę możliwości możemy podać do ssania lód, bądź dać do wypicia rozpuszczone w 1/2 szklanki 2 tabletki wapna medycznego. Zmniejszy to uczucie swędzenia, bólu, a także złagodzi objawy. Na szyję natomiast nałożyć możemy zimne kompresy. Jeżeli wystąpią zaburzenia oddechu, należy czym prędzej przejść do wykonania sztucznego oddychania
U niektórych osób, nadwrażliwych na jad owadów, może być konieczna szybka pomoc, wtedy potrzebne są już właściwe służby medyczne. Sytuacją szczególnie zagrażającą życiu jest wstrząs anafilaktyczny.
Jak w takim razie go rozpoznać? Przede wszystkim poprzez obserwację twarzy i języka osoby użądlonej, które to zaczynają puchnąć, wywołując tym samym trudności z oddychaniem i przełykaniem. Pojawić się może również przyspieszony oddech i przyspieszone bicie serca, zawroty głowy, nudności i wymioty.
W końcowym etapie dochodzi do utraty przytomności i pojawiają się drgawki. Dlatego też wystąpienie wstrząsu anafilaktycznego wymaga jak najszybszej pomocy lekarskiej. Jeżeli zaobserwujemy podobne objawy u osoby użądlonej, należy zadzwonić po pogotowie lub skierowac się do najbliższego szpitala.
Autor:
Marta Płaza