Pierwsza pomoc w przypadku ugryzień i ukąszeń

Wielu ugryzień czy użądleń psujących wycieczki nad brzegiem morza czy pikniki, można uniknąć, a same szkody są niewielkie – pierwsza pomoc staje się wystarczająca do złagodzenia bólu i złego samopoczucia. Niestety, w przypadku ataku zwierząt i owadów, należałoby wiedzieć jak w takiej sytuacji postąpić.

Udzielenie pierwszej pomocy jest niezbędne, a przed przystąpieniem do interwencji powinno się zachować środki ostrożności.

Kiedy szukać pomocy lekarskiej?

W sytuacji, gdy wchodzą w grę rany kąsane przez zwierzęta i ludzi. W takich przypadkach należy skonsultować się z lekarzem, gdyż zapewnienie odpowiedniej opieki medycznej jest konieczne ze względu na fakt, iż w pysku u zwierząt znajdują się liczne bakterie. Z kolei ukąszenie przez węża niesie ryzyko zatrucia jadem. Po oczyszczeniu i opatrzeniu ran, należy upewnić, czy osoba poszkodowana była szczepiona przeciw wściekliźnie bądź tężcowi.

Przed przybyciem pomocy medycznej, usuń osobę poszkodowaną z obszaru zagrożenia, również dla własnego bezpieczeństwa. Następnie opatrz wszystkie rany i bolesne miejsca, dowiedz się jaki jest rodzaj zranienia oraz rodzaj stworzenia, które zaatakowało. Wówczas lekarz odpowiednio wcześnie będzie wiedział, jak postępować z raną i jakie ewentualne komplikacje mogą pojawić się po pewnym czasie.

Ugryzienia przez zwierzęta

U wszystkich zwierząt (również u człowieka), znajdują się bakterie w jamie ustnej. Ukąszenia spiczastymi, ostrymi zębami mogą spowodować bardzo głębokie rany kłute, dzięki którym bakterie łatwo wnikają w głąb tkanek. W przypadku ugryzienia przez człowieka, tkanki mogą zostać zmiażdżone. Każde ugryzienie powodujące przerwanie ciągłości skóry wymaga natychmiastowej pierwszej pomocy, a te poważniejsze ukąszenia potrzebują leczenia szpitalnego. W innym wypadku rany te staną się bardzo podatne na zakażenia.

Jak postępować? Udzielając pierwszej pomocy przede wszystkim kontroluj krwawienia, postaraj się zapobiec zakażeniu, zapewnić opiekę medyczną oraz w szczególności, dbać o własne bezpieczeństwo! W przypadku ukąszeń powierzchniowych, umyj dokładnie ranę mydłem i ciepłą wodą, wcześniej usuwając obce cząstki przemywając bieżącą wodą około 5 minut. Osusz ranę i okryj opatrunkiem ochronnym przylegającym lub małym opatrunkiem sterylnym. Następnie doradź poszkodowanemu, by udał się do lekarza. Jeśli rana jest poważna, postaraj się opanować krwawienie poprzez zastosowanie ucisku bezpośrednio na ranę i podnieś zranioną część ciała. Następnie, przykryj ranę opatrunkiem jałowym bądź czystym bandażem i, przede wszystkim, zabierz zranionego do szpitala.

Zobacz również:

Użądlenia przez owady

Większość osób miało do czynienia z użądleniem przez osę, pszczołę czy szerszenia – zwykle są bardziej przerażające i bolesne, niż faktycznie niebezpieczne. Początkowy ostry ból przechodzi po krótkim czasie w łagodniejszy stan z towarzyszącym mu lekkim obrzękiem. Tutaj pierwsza pomoc może przynieść bardzo dużą ulgę. W przypadku uczulenia na tego rodzaju zatrucia pojawia się nadczułość organizmu (wstrząs analityczny). Jeżeli dochodzi do wielokrotnych ukąszeń, mogą pojawić się niebezpieczne symptomy działania kumulujących się substancji toksycznych w organizmie. Bardzo poważnie należy traktować ukąszenia w jamie ustnej i gardle, gdyż w konsekwencji, użądlenie może doprowadzić do uduszenia.

Jeżeli masz do czynienia z żądłem umiejscowionym w skórze, w pierwszej kolejności postaraj się ja usunąć za pomocą pęsety – chwyć żądło poniżej zbiorniczka z trucizną blisko skóry i następnie wyrwij zdecydowanym ruchem. Kolejnym krokiem będzie zastosowanie zimnego okładu, co znacznie złagodzi ból i ograniczy obrzęk. Jeżeli ból nie ustąpi, a obrzęk powiększy w ciągu kolejnych dni, doradź pokrzywdzonemu, aby skontaktował się w lekarzem. Poważniejsza sytuacja pojawia się, gdy żądło znajduje się w jamie ustnej. Warto podać poszkodowanemu kostkę zimnego lodu, w celu zminimalizowania obrzęku. Następnie wezwij pogotowie!

Po spacerze w lesie złapałeś kleszcza? Nienajedzone, początkowo są bardzo małe i często niezauważalne, a samo ugryzienie jest bezbolesne. Niestety, mogą powodować zakażenia, dlatego powinny być usuwane jak najszybciej. Jak? Użyj mocno zakończonej pęsety, chwyć główkę bardzo blisko skóry i ruchami postępowo-zwrotnymi nie ciągnąc, podważ głowę kleszcza.

Zranienia przez organizmy morskie

Użądlenia, a raczej poparzenia przez organizmy morskie powodują zranienia w różnej formie. Poparzenia są spowodowane przez meduzy, korale i morskie anemony. Atakują skórę ofiary jadem, znajdującym się w komórkach parzydełkowych, które po pęknięciu uwalniają jad. Występuje bolesna reakcja miejscowa, natomiast same skutki rzadko są poważne. Jednakże, zdarzają się wypadki zatruć o skutkach śmiertelnych, spowodowane mocną reakcją alergiczną bądź porażeniem mięśni klatki piersiowej, co staje się przyczyną utonięć.

Jak udzielić pierwszej pomocy? Na początek, uspokój poszkodowanego. Przemyj miejsce zranienia przez kilka minut alkoholem lub octem w celu zniszczenia komórek parzydełkowych zanim uwolnią jad. Zastosuj na ranę pastę złożoną po równo z wody i sody oczyszczonej. Następnie, obsyp proszkiem skórę wokół zranienia, aby spowodować skupienie się komórek. Tak zwany talk znajdujący się w proszku jest dobry w tym celu, ponieważ zawiera enzymy inaktywujące jad. W przypadku poważnej reakcji całego organizmu, koniecznie wezwij karetkę.
Rany kłute, spowodowane np. przez jeżowce morskie (szkarłupnie) również wymagają pierwszej pomocy. Najpierw umieść zranioną część ciała do gorącej wody na co najmniej 30 minut, cały czas dolewając wody oraz uważając by nie poparzyć zranionego.

Ukąszenia przez węże

Najbardziej znanym wężem jadowitym jest żmija. Rzadko zdarzają się ukąszenia o skutkach śmiertelnych. Jednak sam fakt bycia ukąszonym przez węża jest dość porażający. Czasami ukąszony pozostaje nieruchomy i spokojny, co oznacza opóźnione działanie substancji toksycznych. Ważne, aby móc stwierdzić jaki był to gatunek węża, jak wyglądał. Objawy związane z ukąszeniem to najczęściej bardzo dotkliwy ból w miejscu śladów ukłucia, obrzęk, nudności i wymioty, ciężki oddech, w skrajnych przypadkach jego brak, zaburzenia widzenia, pocenie się i wzmożony ślinotok. Pierwszą pomoc rozpocznij od starannego przemycia rany mydłem i wodą, następnym krokiem będzie zabezpieczenie zranionej części ciała – pamiętaj, aby NIE stosować opaski uciskowej! Wezwij karetkę, cały czas uspokajaj poszkodowanego i utrzymuj zranioną część ciała poniżej serca, wówczas jad nie będzie się rozprzestrzeniał po organizmie.

Autor:

Paulina Poznańska