Kiedy człowiek prosi o przedmiot, pokazując go palcem, szympans jest niezdolny do przyniesienia go, podczas gdy pies jest w stanie to zrobić. Kwestia inteligencji? Nie – dla psa jest to wpływ udomowienia, a dla szympansa – niezrozumienie gestu.
W co mamy wierzyć, w temacie zdolności intelektualnych szympansów? Ostatnie badania bowiem pokazały, iż te naczelne są w stanie zrozumieć cele swoich współbraci. A teraz, badacze pokazują nam, że zwierzęta te nie są w stanie iść po przedmiot, który pokazuje człowiek. A pies – Canis familiaris – potrafi. Górą psy.
Ostatnie doświadczenia zresztą już wykazały, że psy są zdolniejsze niż te naczelne z gatunku Pan troglodytes, jeżeli chodzi o szukanie pożywienia ukrytego pod plastikowym pojemnikiem. Ale tym razem, niemieccy naukowcy z instytutu Institut Max Planck chcieli obejść ten czynnik pożywienia.
W wyniku swoich doświadczeń niemieccy badacze stwierdzili, że żaden z szympansów nie zrozumiał poleceń. Jak do tego doszli?
W sali, gdzie znajdowały się świnki doświadczalne – szympans albo pies – położono również dwa przedmioty, prawie identyczne, ale w różnych pozycjach. Jeden leżał bardziej na lewo, drugi bardziej na prawo, a obydwa za świnką doświadczalną. Z jednej strony przezroczystej przegrody, w której znajdował się otwór, eksperymentator pokazywał palcem jeden z dwóch przedmiotów. Gestowi towarzyszyło również bardzo bezpośrednie polecenie głosowe.
Zobacz również:
- Pierwsza wizyta u ginekologa, czyli jak przygotować do tego nastolatkę
- Dlaczego regularne wizyty lekarskie są konieczne w starszym wieku?
- Jakość posiłków serwowanych w restauracjach wciąż kuleje
- Samobójstwa wśród nastolatków
- Pierwotne stwardniające zapalenie dróg żółciowych
- Pułapki diagnostyczne – choroby ukryte za maską
- Nowoczesne metody badania płodu
- Czy lekarstwa staną się bezużyteczne?
Żaden z 20 przetestowanych szympansów nie przyniósł wskazanego przedmiotu w sposób, o którym można by wyraźnie powiedzieć, że nie był to przypadek. Podczas gdy na 32 psy, 9 zrobiło to na tyle często, że nie można przpisać tego rezultatu losowi.
Czy możemy z tego wnioskować, że pies jest inteligentniejszy niż szympans, z którym mamy 98% wspólny genom? Oczywiście, nie jest to aż tak proste. Te naczelne są bowiem w stanie zrozumieć intencje drugiego i potrafią odpowiedzieć na prośbę, jeżeli rozumieją jej przedmiot. Czy więc możemy powiedzieć, że pies jest lepszy do małpy dlatego, że jest udomowiony?
Jak przypuszczają naukowcy z instytutu Institut Max Planck, możliwe jest, że po prostu o to chodzi. Szympans po prostu mógł nie zrozumieć znaczenia gestu eksperymentatora.
Jak podkreślają to autorzy publikacji, która ukazała się w naukowym przeglądzie PLOS ONE, zrozumieć intencje to jedna sprawa, a zrozumieć intencje komunikatywne, to już inna sprawa. I to się właśnie rozgrywa na dwóch poziomach.
Najpierw, możliwe jest, że szympans nie jest w stanie odkodować intencji eksperymentatora. I dalej, nie identyfikując korzyści z odpowiedzi na intencje eksperymentatora, szympans decyduje się na brak reakcji.
Ale dlaczego psom udaje się przejść test? Nie chodzi tutaj o nauczenie się, ponieważ już od pierwszych testów psy sobie radzą lepiej niż małpy. Być może chodzi tutaj o przystosowanie się do udomowienia.
Zdolność do odkodowywania zamiarów ludzkich mogła być wyselekcjonowania w czasie procesu udomowienia. Dowodem na to jest fakt, że wilkom nie udaje się przejść przez tego rodzaju testy, a wilki to rodzina psowatych.
A w końcu, fakt, że szympanse nie rozumieją natychmiastowo czego chce od nich człowiek, może być nawet dla nich dobrą rzeczą. W ten sposób, człowiek nie mógłby je wykorzystywać, a na pewno by to zrobił, gdyby miał okazję.
Komentarze do: Pies contra szympans: kto rozumie lepiej gesty człowieka?