Pokrycie kosztów domów opieki obowiązkiem dzieci

4 stycznia 2013 roku wydalono z domu spokojnej starości we Francji 94-letnią kobietę z powodu długoterminowego zalegania z płatnościami czynszu. W większości przypadków jednak system francuski chroni mieszkańców przed sytuacjami tego typu.

2 200 euro miesięcznie to średnia faktura mieszkańca domu spokojnej starości, jak podaje Association des directeurs au services des personnes agées (AD-PA).

Jest to suma, która często przekracza wysokość emerytury oraz przychodów większości obywateli. Co dzieje się zatem z osobą w podeszłym wieku, która poszukuje miejsca w takiej placówce, a nie ma środków, żeby zapłacić za pobyt?

„W przypadku osób najbiedniejszych, które nie mają dzieci, wsparcie państwa jest całkowicie skuteczne”, wyjaśnia Pascal Champvert, prezydent AD-PA. „Dla nich pomoc społeczna departamentów jest automatyczna. Kompletuje się ich emeryturę do wymaganej kwoty, umożliwiając wejście do placówki opiekuńczej dla zależnych osób w podeszłym wieku (EHPAD).”

Osoby wiekowe, które dysponują niskimi przychodami, ale które posiadają partnera lub dzieci, znajdują się w odmiennej sytuacji. Za pokrycie kosztów pobytu w EHPAD zgodnie z artykułem 203-207 kodeksu cywilnego odpowiedzialny jest w pierwszej kolejności małżonek.

Artykuł 205 kodeksu cywilnego mówi: „Dzieci zobowiązane są do żywienia ich rodziców i innych przodków w przypadku, gdy ci są w potrzebie”.

Wyjątkiem są rodzice pozbawieni prawa do opieki. Zatem prawo narzuca partnerowi, dzieciom lub wnukom, obowiązek żywieniowy. Nakłada to na członków rodziny obowiązek pokrywania kosztów utrzymania i żywienia osoby starszej, w zależności od ich dochodów. Pomoc społeczna dopełnia ewentualnie sumę żądaną przez EHPAD.

Trudności w płaceniu

A co dzieje się, w przypadku, gdy źródła przychodu mieszkańca domu opieki (lub jego członka rodziny) znikają? W przypadku problemów finansowych, te osoby mogą ubiegać się o ponowną kalkulację ich świadczeń kompensacyjnych.

„Takie kroki są zawsze skuteczne, ale niestety są także długie i skomplikowane”, obserwuje Pascal Champvert.

Ciężar administracji, według niego wynika z tego, że mechanizmy pomocy społecznej przewidziane są, żeby wspierać osoby najbiedniejsze. Nie chodzi o wsparcie wszystkich osób starszych.

Pomoc społeczna jest otwarta dla osób powyżej sześćdziesiątego roku życia, mieszkających we Francji, których przychody są niższe od kosztów zamieszkania. Wszystkie przychody brane są pod uwagę, poza tymi, które pochodzą z emerytury związanej z funkcjami honorowymi i kombatanckimi.

Jeśli sytuacja finansowa danej osoby się poprawia, departament może wszcząć postępowanie odwoławcze, aby odzyskać pieniądze przyznane z tytułu pomocy społecznej.

Rodziny niewrażliwe

Na końcu pozostaje drażliwa kwestia 3-4% rodzin, które przeciwstawiają się prawu i odmawiają, lub zwlekają z wpłatami składek na opiekę nad starszą osobą.

EHPAD podejmuje w takich przypadkach kroki prawne: procedury są długie, a decyzje sędziów nie zawsze respektowane przez rodziny.

Istnieje obiektywna prawna trudność, ponieważ mieszkaniec domu opieki jest związany z placówką kontraktem. Jeśli staje się niewypłacalny, umowa zostaje zerwana. W czasie, podczas którego sprawa jest rozpatrywana, EHPAD pokrywa płatności ze swoich własnych środków. Wyjście z takiej sytuacji może trwać nawet do kilku lat.

Stowarzyszenie AD-AP poprosiło ministra Marie Delaunay o zwołanie okrągłego stołu w celu uregulowania tej kwestii.