Polacy walczą o Unijną Dyrektywę Tytoniową!

Komisja Europejska czeka na opinię polskiego Rządu w sprawie projektu rewizji Unijnej Dyrektywy Tytoniowej. Zakłada on m.in. zakaz stosowania dodatków smakowych do wyrobów tytoniowych czy obowiązek umieszczenia ostrzeżeń obrazkowych na paczkach papierosów. Silne poparcie dla projektu wyraziło Partnerstwo Polska Bez Dymu, liczne organizacje naukowe, lekarskie oraz sektor pozarządowy. Apel do Premiera o poparcie projektu oraz nieuleganie wpływom branży tytoniowej podpisało do tej pory ponad 300 zwykłych obywateli.

Czym jest Unijna Dyrektywa Tytoniowa?

Unijna Dyrektywa Tytoniowa powstała w 2001 r. w odpowiedzi na alarmujące statystyki – palenie tytoniu zabija 700 000 obywateli Unii Europejskiej rocznie, w tym 70 000 Polaków. Jej celem jest zbliżenie przepisów poszczególnych krajów członkowskich, dotyczących skutecznych narzędzi, które ograniczają atrakcyjność wyrobów tytoniowych m.in. dla nieletnich.

Główne zmiany proponowane przez Dyrektywę to:
wprowadzenie dużych (75%), obowiązkowych, obrazkowych ostrzeżeń z przodu i z tyłu wszystkich opakowań wyrobów tytoniowych;
zakaz używania dodatków do wyrobów tytoniowych o zwiększonej toksyczności oraz charakterystycznych aromatach, które zwiększają atrakcyjność tych wyrobów, a także dodatków o zwiększonych właściwościach uzależniających.

Aspekty ekonomiczne

Zawarte w projekcie rewizji Unijnej Dyrektywy Tytoniowej regulacje mają na celu przede wszystkim ochronę zdrowia obywateli UE. Zawarte propozycje są poparte silnymi dowodami naukowymi. Należy jednak zwrócić uwagę także na aspekty ekonomiczne.

Obecnie palenie tytoniu to czołowa przyczyna przedwczesnej śmierci wśród dorosłych Polaków – powoduje aż 40 tys. zgonów rocznie1. Szacowany koszt dla Polski spowodowany przedwczesną umieralnością z powodu palenia papierosów w 2009 roku wyniósł 56,183 mld €2. Kolejne 30 tys. osób umiera z powodu chorób odtytoniowych po 70 roku życia.2

Z kolei szacunkowa strata, wynikająca z absencji spowodowanej paleniem papierosów w 2009 r. wyniosła 94 mln €2.
W Polsce wszystkie wyroby tytoniowe obłożone są stale zwiększającym się podatkiem akcyzowym oraz podatkiem VAT. W 2011 r. wpływy do budżetu z tytułu podatku akcyzowego wynosiły ok. 17,4 mld złotych. Zaś koszty zdrowotne obliczone w 2004 r. oszacowano na 18 mld złotych, a społeczne na 15 mld złotych.3

Silne poparcie dla zmian

Zmiany, proponowane przez Komisję Europejską cieszą się silnym społecznym poparciem. Badania Eurobarometru z 2012 roku wskazują, że większość społeczeństwa we wszystkich krajach UE popiera środki, proponowane w Dyrektywie. Także Polacy zgadzają się w 78% z wprowadzeniem dużych ostrzeżeń zdrowotnych oraz w 51% z zakazem stosowania dodatków, które czynią wyroby tytoniowe bardziej atrakcyjne.4

Stanowisko w sprawie projektu Dyrektywy wyraziło Partnerstwo Polska Bez Dymu, środowiska eksperckie, instytucje naukowe, medyczne oraz organizacje pozarządowe. Opinie zostały przekazane do Ministerstwa Zdrowia, Gospodarki, Finansów oraz Rolnictwa i Rozwoju Wsi, a także wysłane do wiadomości Prezesa Rady Ministrów. Następnym krokiem będzie zajęcie wspólnego stanowiska Rządu i przekazanie go do Komisji Europejskiej.

Społeczna mobilizacja, opór branży tytoniowej

Piotr Jankowski, prof. UJ, Przewodniczący Komisji Promocji Zdrowia z Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego podkreśla -O szkodliwości palenia (także palenia biernego) obecnie nie trzeba już nikogo przekonywać. Aktualnie musimy zmierzyć się z lobbingiem przemysłu tytoniowego.

Branża tytoniowa, w obronie swoich interesów ekonomicznych, bombarduje społeczeństwo i poszczególne resorty informacjami o kosztach, jakie poniesie w wyniku rewizji Dyrektywy.

Wobec protestów wystosowano apel do Premiera, jako Prezesa Rady Ministrów, o nieuleganie wpływom środowisk, w których interesie ekonomicznym leży zablokowanie zmian proponowanych przez KE. -To zdrowie obywateli powinno być w centrum zainteresowania państwa, a nie zysk branży, która produkuje i sprzedaje śmiercionośne wyroby. – komentuje Łukasz Salwarowski, Prezes Stowarzyszenia MANKO, jeden z inicjatorów Partnerstwa Polska Bez Dymu.

Apel podpisało do tej pory ponad 300 niezależnych osób. Został on wysłany do Premiera RP Donalda Tuska. Jest dostępny tutaj:
http://www.petycjeonline.com/petycja_ws_dyrektywy_tytoniowej

-Przemysł tytoniowy zaciekle walcząc o swoje interesy wchodzi w role obrońcy praw człowieka lub, szczególnie ostatnio, obrońcy miejsc pracy (kłamliwie podając, że w Polsce zapewnia ich pół miliona). – komentuje dr n. med. Konstanty Radziwiłł, prezydent stałego Komitetu Lekarzy Europejskich i wiceprezes Naczelnej Izby Lekarskiej

Z kolei Łukasz Balwicki, Wiceprzewodniczący Polskiego Towarzystwa Programów Zdrowotnych, współinicjator Partnerstwa Polska Bez Dymu, podsumowuje ostro: -Jeśli Rząd ulegnie wpływom branży tytoniowej, to postawi na szali biznes branży tytoniowej z życiem i zdrowiem obywateli, a zwłaszcza dzieci, które moglibyśmy dzięki nowelizowanej Dyrektywie uchronić przed wejściem w nałóg.-