Polacy z HIV czują się odrzuceni

Z badań przeprowadzonych wśród 500 seropozytywnych Polaków wynika, że mimo licznych kampanii edukacyjnych niski poziom wiedzy jest główną przyczyną dyskryminacji z powodu HIV. Dane dotyczące jakości życia osób żyjących z HIV w Polsce mogą martwić.

Osoby seropozytywne wciąż doświadczają dyskryminacji ze strony pracowników służby zdrowia, a nawet członków własnej rodziny. Mają też myśli samobójcze. Takie informacje przynosi najnowszy raport Stigma Index, w którym po raz pierwszy brali udział także Polacy. Organizatorem badań w Polsce była Ogólnopolska Sieć Osób Żyjących z HIV/AIDS „SIEĆ PLUS”.

Co o życiu zakażonych HIV w Polsce mówi Stigma Index? Co piąta osoba zakażona padła ofiarą dyskryminacji w placówce służby zdrowia, czyli tam, gdzie z definicji powinna móc liczyć na wsparcie. „Zaskakuje fakt, że grupa, która powinna najwięcej wiedzieć o HIV obawia się zakażenia i dyskryminuje pacjentów” podkreśla Magdalena Ankiersztejn-Bartczak, koordynator badań i autor raportu.

Ale to nie wszystko. Około 20 proc. badanych osób stwierdziło, że w ciągu ostatnich 12 miesięcy co najmniej raz zostali wykluczeni z wydarzenia społecznego. Przy czym byli dyskryminowani nie tylko z powodu samego zakażenia, ale między innymi również z powodu orientacji seksualnej. Z tego typu dyskryminacją spotkało się 26 proc. badanych.

260 respondentów, czyli 52 proc. badanych mówi, że byli obiektami plotek w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Przy czym co piąty z nich uważa, że plotki te dotyczyły właśnie ich statusu. 31 proc. ankietowanych wskazało, że zostali obrażeni lub napadnięci, a nawet, że w ciągu ostatniego roku im grożono, przy czym 21 proc. z nich twierdzi, że było to spowodowane wyłącznie zakażeniem HIV. Prawie jedna piąta respondentów powiedziała, że przed wykonaniem testu na HIV bali się, że zostaną wyrzuceni z pracy lub ze szkoły. Zapewne słusznie, bo co dziesiąty zakażony spotkał się w ciągu ostatniego roku z odmową zatrudnienia.

- Szczegółowe i niezwykle osobiste kwestionariusze pozwoliły nam zbadać m.in. poziom i warunki życia osób żyjących z HIV, dostęp do świadczeń, samopoczucie i perspektywy na przyszłość. Wyniki są smutne. Szalenie martwi mnie na przykład, że co piąta osoba myślała bądź myśli o samobójstwie, ale mam nadzieję, że wyniki naszych badań przyczynią się do zmiany stosunku społeczeństwa do osób zakażonych. A w konsekwencji do obniżenia poziomu stygmatyzacji i dyskryminacji, z którymi na co dzień stykają się osoby seropozytywne – powiedział Wojciech Tomczyński, prezes Sieci Plus.

Kluczem do poprawy sytuacji jest edukacja. Co czwarty respondent Stigma Index uważa, że ludzie nie wiedzą, jak przenosi się HIV więc też i boją się zakażenia podczas codziennych kontaktów. W efekcie osoby zakażone często wybierają rodzaj wewnętrznej emigracji. Co czwarty zrezygnował z udziału w wydarzeniach społecznych i spotkaniach towarzyskich. 15 proc. zrezygnowało z uprawiania seksu, a 18 proc. z zawarcia związku małżeńskiego.

- Celem badania było zebranie informacji na temat doświadczeń stygmatyzacji, dyskryminacji i łamania praw człowieka bezpośrednio od osób zakażonych. W oparciu o udokumentowane informacje będziemy koncentrować swoją pracę na rzecznictwie wśród przedstawicieli agencji rządowych i społeczeństwa – dodał Wojciech Tomczyński.

***
„Ludzie żyjący z HIV Stigma Index” jest wspólną inicjatywą czterech organizacji: Globalna Sieć Ludzi Żyjących z HIV, Międzynarodowa Wspólnota Kobiet Żyjących z HIV/AIDS, Międzynarodowa Federacja Planowania Rodzicielstwa, Wspólny Program Narodów Zjednoczonych ds. HIV/AIDS.
Ogólnopolska Sieć Osób Żyjących z HIV/AIDS „SIEĆ PLUS” jest największą polską organizacją reprezentujący interesy seropozytywnych osób w Polsce. Stowarzyszenie ma swoja siedzibę w Warszawie i obejmuje swoimi usługami ponad 300 podopiecznych. „SIEĆ PLUS” była jedną z pięciu krajowych sieci osób żyjących z HIV w Europie i Azji Środkowej, które przeprowadziły badanie PLHIV Stigma Index w 2010 r.