Polipy żołądka – i co dalej?
Polip to każdy twór patologiczny, który rozwija się w światle przewodu pokarmowego. Polipy żołądka to wszelakie nieprawidłowe uwypuklenia ściany żołądka do jego wnętrza. Ich obecność w organizmie człowieka, często jest stwierdzana przypadkowo, ponieważ polipy te rzadko albo stosunkowo późno wywołują objawy.
Mimo tego, polipy żołądka stanowią ważne odkrycie, gdyż niektóre z nich mogą okazać się niebezpieczną zmianą o charakterze nowotworowym.
Częstość występowania polipów w badaniu endoskopowym górnego odcinka przewodu pokarmowego wynosi 2% i ściśle uzależniona jest od badanej populacji, od odsetka występowania zakażenia patogenem Helicobacter pylori, a także od stosowanych leków na danym obszarze.
Oficjalne szacunki częstości występowania polipów w żołądku wśród populacji żyjącej USA to 6%. Wynik uzyskano na podstawie 120 tys. opisanych endoskopii. Natomiast w Brazylii, na podstawie 126 tys. przypadków obliczono, że jest to zaledwie 0,6%. Jeszcze inne oszacowania otrzymane w Grecji, gdzie stopień zakażenia Helicobacter pylori jest dość duży, są rzędu 1,2%. W populacji polskiej najczęstszym rodzajem polipów żołądka są przede wszystkim polipy z gruczołów dna żołądka, a na drugim miejscu polipy hiperplastyczne.
Polip żołądka może się wywodzić z błony śluzowej, może być też zmianą śródścienną lub uciskiem z zewnątrz. W badaniu endoskopowym przewodu pokarmowego często jest to nie do odróżnienia. Aktualna klasyfikacja WHO polipów żołądka zdaniem prof. dr hab. n. med. Ewy Nowakowskiej-Duławy nie jest zadowalająca. Autorzy aktualnie obowiązujących wytycznych dotyczących postępowania, w przypadku gdy dojdzie do wykrycia polipa żołądka proponują inną, trochę zmodyfikowaną klasyfikację.
W systematyzacji tej polipy żołądka dzielą się na polipy nabłonkowe i śródścienne. Polipami nabłonkowymi są polipy z gruczołów dna żołądka, polipy hiperplastyczne, gruczolaki. Większość z postaci tych polipów może występować jako polipy izolowane albo w zespołach polipowatości.
Zespoły polipowatości uwarunkowane genetycznie to przykładowo choroba Cowdena czy zespół Peutz-Jeghersa albo zespół polipowatości młodzieńczej. Do polipów śródściennych wliczają się guzy mezenchymalne (GIST, polip zapalno-włóknisty, tak zwany guz Vanecka, rakowiaki (guzy neuroendokrynne) czy trzustka ektopowa. Elementami oceny endoskopowej polipów jest ich lokalizacja, dokładne położenie, wielkość, kształt w odniesieniu do otoczenia, liczba, odgraniczenie oraz stan powierzchni błony śluzowej. Do nie dawna brakowało wystandaryzowanych wytycznych dotyczących diagnostyki polipów.
Zobacz również:
Decyzja, które zmiany diagnozować często zależała nie tylko od wyglądu endoskopowego i aspektów klinicznych, ale również w dużej mierze od samego temperamentu endoskopisty. Zmiany zaleceń w diagnostyce nastąpiły w 2009, kolejno w 2010 roku. Opublikowano wtedy dwa zestawy wytycznych dotyczących postępowania w przypadku wystąpienia zmian polipowatych. Jeden z zestawów oparty był na badaniach patohistopatologicznych a drugi na badaniach klinicznych. Polipy żołądka stają się niebezpieczne dla człowieka kiedy występuje dysplazja, a w konsekwencji następuje rozwój nowotworu (raka żołądka).
Polipy w żołądku odkrywane są często przez przypadek, przykładowo podczas wykonywania gastroskopii z powodu podejrzeń innych chorób przewodu pokarmowego. Częstość występowania i rodzaj polipów żołądka różni się w badanych populacjach. Polipy pojawiają się zarówno u kobiet jak i u mężczyzn w równym stopniu, w każdym wiek.
Aczkolwiek zauważa się, że w 2/3 przypadków polipy powstają u osób już po piątej czy w szóstej dekadzie życia. Obecność polipów żołądka w organizmie człowieka może stać się przyczyną zgagi, nadkwaśności, choroby refluskowej, wrzodów żołądka, odbijania się oraz zaburzeń trawiennych układu pokarmowego. Jeżeli polip wywołuje jakiekolwiek objawy to mogą to być krwawienie z przewodu pokarmowego, niedrożność przewodu pokarmowego, wymioty, ból brzucha, biegunkę.
Z racji tego, iż zmiana polipowata w żołądku może wykazać charakter nowotworowy, powinna zostać poddana badaniu histopatologicznemu (badanie przeprowadzane pod mikroskopem). Ażeby móc przeprowadzić tego typu badanie należy dokonać eradykacji polipa w całości (pod warunkiem, że średnica polipa przekracza 1cm) lub wykonać biopsję, to znaczy pobrać niewielki fragment tkanki. Kolejno należy wykonać kolanoskopię. W przypadku gdy w żołądku wykryto nie jeden a wiele polipów, te największe należy usunąć a na tych mniejszych wykonać biopsję.
Badanie histopatologiczne ma na celu ocenę charakteru oraz typu polipa. Równolegle powinno się zrobić testy na obecność w przewodzie pokarmowym bakterii Helicobacter pylori, ponieważ zdarza się, że patogen odpowiada za występowanie polipów. Rokowanie i dalsze postępowanie w leczeniu uzależnione jest od wyników powyższych badań. Polipektomia to zabieg, który polega na usunięciu polipa ze światła przewodu pokarmowego, bądź dróg oddechowych. Zabieg ten może być przeprowadzony endoskopowo.
Materiał pobrany w czasie polipektomii służy do wykonaniu badania histopatologicznego. W większości przypadków, kiedy polip przekracza wielkość 1 cm, zalecane jest jego usunięcie. Jeżeli chodzi o polipy gruczolakowate bezzwłocznie każdy taki polip bez względu na wielkość powinien zostać usunięty endoskopowo, ewentualnie chirurgicznie. Reasumując jedyną skuteczną metodą leczenia polipów jest ich usunięcie, czyli tak zwana polipektomia.
Autor:
Roksana Dunka-Piekarska
Komentarze do: Polipy żołądka – i co dalej? (1)
polipy żoładka
1Polipy w żołądku znajdowane są najczęściej przypadkowo, podczas gastroskopii, czyli wziernikowania żołądka, wykonywanej z powodu podejrzeń innych chorób przewodu pokarmowego. Dotyczą one w jednakowym stopniu kobiet i męż... pokaż całość