Prawie 90% dorosłych Polaków nie miało badanej tarczycy w ciągu ostatnich dwóch lat

800 bezpłatnych badań endokrynologicznych dla osób dorosłych zostanie zrealizowanych w dniach 23–27 maja w ramach Tygodnia Walki z Chorobami Tarczycy. Prawie 90% dorosłych Polaków w ciągu dwóch ostatnich lat nie miało zleconego badania tarczycy (poziom TSH, badanie USG). A przecież zmiany chorobowe w funkcjonowaniu tego gruczołu istotnie zaburzają zdrowie, samopoczucie i jakość życia.

Co więcej, dysfunkcje tarczycy dają szereg objawów, których przeciętny człowiek nie rozpoznaje, dlatego tak ważne jest budowanie świadomości społecznej tych chorób. Międzynarodowa kampania Tydzień Walki z Chorobami Tarczycy (Thyroid Awareness Week) zorganizowana w dniach 23-29 maja br. pod patronatem Ministra Zdowia ma pomóc w poprawie sytuacji.

Tydzień Walki z Chorobami Tarczycy (Thyroid Awareness Week), organizowany w tym samym czasie równolegle w wielu krajach na świecie w związku z ogłoszeniem 25 maja Światowym Dniem Tarczycy, objęła swoim patronatem światowa organizacja zrzeszająca pacjentów z chorobami tarczycy - Thyroid Federation International. Tegoroczną edycję kampanii, której tematem przewodnim będzie: „Wpływ dysfunkcji tarczycy na funkcjonowanie organizmu i jakość życia człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnienia wola oraz guzków tarczycy”, patronatem objęła także Pani Minister Zdrowia, Ewa Kopacz.

Celem tegorocznej, trzeciej już edycji Tygodnia Walki z Chorobami Tarczycy jest zwiększenie wśród dorosłych Polaków świadomości zagrożeń, jakie niosą ze sobą niezdiagnozowane choroby tarczycy a także zaapelowanie do społeczeństwa o aktywną postawę, czyli domaganie się od lekarza podstawowej opieki zdrowotnej zbadania stanu swojej tarczycy.

W ramach Tygodnia Walki z Chorobami Tarczycy w 5 polskich miastach 800 dorosłych osób, które zaobserwowały u siebie niepokojące objawy będzie mogło wykonać bezpłatnie badanie krwi. Współorganizatorami kampanii są: Polskie Towarzystwo Endokrynologiczne oraz Polskie Towarzystwo Tyreologiczne. Partnerem akcji jest Stowarzyszenie Zdrowych Miast Polskich. Dodatkowe wsparcie zadeklarowała również Joanna Koroniewska, znana aktorka, która zaangażowała się w kampanię na zasadach pro publico bono. U Pani Joanny już w dzieciństwie zdiagnozowano chorobę tarczycy.

Tarczyca pełni ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu ludzkiego organizmu, reguluje bowiem wiele procesów metabolicznych, wpływając na pracę niemal wszystkich naszych narządów. Szczególną uwagę powinny jej poświęcić kobiety, ponieważ choroby tego gruczołu występują u nich prawie 8 razy częściej niż u mężczyzn.ii Hormonami wydzielanymi przez tarczycę są: tyroksyna (oznaczana też jako T4), trijodotyronina (T3) oraz kalcytonina. Dzięki nim nasz organizm efektywnie wykorzystuje zapasy energii i utrzymuje odpowiednią temperaturę. Związki te zapewniają także prawidłową pracę mięśni i układu nerwowegoiii.

“Prawidłowe funkcjonowanie tarczycy jest niezmiernie ważne dla całego organizmu człowieka. Niestety zdarza się stosunkowo często, że funkcje tego małego a tak istotnego narządu ulegają zaburzeniu. Wczesne wykrycie i leczenie tych zaburzeń daje większości pacjentów szansę na normalne, zdrowe życie. Ludzie powinni wiedzieć, jakie są objawy zaburzeń czynności tarczycy, by mogli podjąć działania i uzyskać pomoc. Dlatego akcje, takie jak Tydzień Walki z Chorobami Tarczycy, które pozwalają szerzyć w społeczeństwie wiedzę na temat objawów chorób tarczycy, pomagają zwiększyć liczbę diagnoz, co pozwala wdrożyć odpowiednie leczenie.” – powiedział prof. Andrzej Lewiński, Konsultant Krajowy ds. Endokrynologii.

Dla prawidłowego funkcjonowania tarczycy niezbędny jest jod, który odpowiada za prawidłowe wydzielanie hormonów tarczycy. Niedobór jodu powoduje szereg zaburzeń, takich jak obniżenie zdolności reprodukcyjnych, wzrost częstości występowania guzków i wola tarczycy, jej niedoczynności a także zmian nowotworowych. Wpływa także na ogólny rozwój intelektualny społeczeństw. Nie ma dotychczas danych, szacujących bezpośrednie
i pośrednie koszty schorzeń tarczycy spowodowanych niedoborem jodu w Polsce, są one jednak wysokie ze względu na rozmiar zjawiska – chodzi o około 10 milionów osób z powiększona tarczycą.

Ze względu na niedobór jodu w Polsce rząd wprowadził w 1997 roku Program Profilaktyki Jodowej, który zakładał wzbogacanie soli kuchennej tym pierwiastkiem. Tegoroczny temat przewodni obchodów Tygodnia Walki z Chorobami Tarczycy wpisuje się w realizację Narodowego Programu Przeciwdziałania Chorobom Cywilizacyjnym, w szczególności modułu III, czyli Programu Eliminacji Niedoboru Jodu w Polsce na Lata 2009-2011.

Jak wynika z najnowszych badań, także witamina D jest odpowiedzialna za prawidłowe funkcjonowanie tarczycy. Osoby z jej deficytem narażone są na występowanie wola guzowatego a nawet raka tarczycy. Wykazano także związek uszkodzenia genu regulującego funkcję witaminy D z najczęstszym procesem zapalnym tarczycy - chorobą Hashimoto. Również po zabiegach usunięcia tarczycy (zwykle z sąsiadującymi przytarczycami) konieczna jest suplementacja witaminą D.

„Zarówno niedobór jodu jak i witaminy D mogą przyczynić się do zmian chorobowych w tarczycy takich jak guzki czy wole. Należy więc pamiętać o przyjmowaniu w diecie produktów bogatych w te elementy. Ponadto wszyscy powinniśmy zwracać baczniejszą uwagę na naszą tarczycę. Osoby, które zauważą u siebie takie objawy jak niewyjaśnione trudności w oddychaniu czy przełykaniu, chrypka, uczucie zaciskania przy noszeniu krawata lub golfu powinni się udać do lekarza internisty z prośbą o zbadanie stanu swojej tarczycy.” – powiedział prof. Andrzej Milewicz, Prezes Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego.

Niestety, jak pokazują wyniki badania opinii publicznej przeprowadzonego w kwietniu 2009 r. przez SMG/KRC, Polacy niewiele wiedzą o objawach świadczących o nieprawidłowym funkcjonowaniu tarczycy. Mimo iż 66% badanych zaobserwowało u siebie co najmniej jeden objaw typowy dla chorób tarczycy, a 46% zauważyło u siebie 2 lub więcej objawów, to zaledwie 27% osób postanowiło się udać do lekarza po diagnozę.

Okazuje się, że jednym z powodów takiej sytuacji jest trudność z rozpoznaniem objawów zaburzenia czynności tarczycy - aż 44% respondentów nie potrafiło poprawnie wskazać nawet jednego objawu schorzeń tarczycy, a 56% nie znało żadnych następstw ich nieleczenia.

„Wynika to z niespecyficznych objawów, które towarzyszą zaburzeniom czynności tarczycy. Na przykład, symptomy niedoczynności tarczycy łatwo pomylić z objawami występującymi w innych chorobach (na przykład w depresji), albo uznać za następstwo procesu starzenia” - powiedziała prof. Małgorzata Karbownik-Lewinska, Kierownik Zakładu Endokrynologii Onkologicznej Uniwersytetu Medycznego w Lodzi.

Dodatkowo w kwietniu 2011 r. na reprezentatywnej grupie dorosłych Polaków zostało przeprowadzone badanie sprawdzające, jak wygląda przesiewowe kontrolowanie stanu tarczycy pacjentów w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej. Badanie na potrzeby kampanii Tydzień Walki z Chorobami Tarczycy przeprowadziła firma badawcza TNS OBOP.

Wyniki uznać można za niepokojące, ponieważ w grupie wiekowej 30-70 lat podstawowe badania tarczycy (TSH, USG) zostały zlecone przez lekarza pierwszego kontaktu/internistę jedynie w przypadku 15% respondentów. Ponadto badanie tarczycy metodą palpacyjną (tzn. palcami) w celu wstępnej diagnozy powiększenia gruczołu tarczowego lub występowania guzków zostało przeprowadzone jedynie u 20% badanych.

„Wyniki badań społecznych dotyczących wiedzy Polaków o chorobach tarczycy są bardzo niepokojące. Będąc ambasadorem kampanii „Tydzień Walki z Chorobami Tarczycy” chciałabym zachęcić wszystkich do tego, aby zatroszczyli się o tarczycę. To mały narząd, który wykonuje w naszym organizmie niezwykle ważne zadania. Z własnego doświadczenia wiem, jak bardzo jego nieprawidłowe funkcjonowanie może wpłynąć na nasze zdrowie
i życie. Powinniśmy jak najwięcej wiedzieć o objawach chorób tarczycy, by w porę zareagować i udać się po pomoc do lekarza. Dajmy sobie szansę i badajmy naszą tarczycę.” – powiedziała Joanna Koroniewska, ambasador kampanii.

Bezpłatne badania w ramach kampanii

W diagnostyce chorób tarczycy bardzo ważną rolę odgrywają badania krwi a bardziej szczegółowo poziomu TSH, hormonu przysadki regulującego działanie tarczycy. Dlatego w ramach Tygodnia Walki z Chorobami Tarczycy umożliwione zostanie bezpłatne oznaczenie poziomu TSH.

W dniach 23-27 maja br., z bezpłatnych badań będzie mogło skorzystać 800 dorosłych osób, które chcą sprawdzić stan swojej tarczycy. Akcja obejmie pięć regionów: katowicki, krakowski, łódzki, warszawski i wrocławski. Zapisy są możliwe za pośrednictwem strony internetowej www.tarczyca.pl i będą trwać w dniach 12-17 maja 2011.

Badania zostaną przeprowadzone w:

• Centrum Medycznym LIM, ul. Dowborczyków 30/3 w Łodzi,
• Centrum Medyczne Medycyna Rodzinna, ul. Karłowicza 11-13 w Katowicach,
• Centrum Medycznym LUX MED, ul. Mehoffera 10 w Krakowie,
• Centrum Medycznym LIM, ul. Bobrowiecka 1 w Warszawie,
• Centrum Medycznym LUX MED, ul. Wołowska 20 we Wrocławiu.
  

W ramach kampanii realizowany jest również program rabatów na konsultacje endokrynologiczne. Zasady rabatowania są również dostępne na witrynie internetowej www.tarczyca.pl.

Sponsorem bezpłatnych badań jest firma Merck.