Profilaktyka chorób stawów

Każdy, najdrobniejszy nawet ruch naszego ciała, wymaga pracy co najmniej kilku stawów. Dopóki są zdrowe – zapominamy o ich istnieniu, jednak gdy zaczynają boleć – potrafią skutecznie uprzykrzyć życie, utrudniając najprostsze czynności i ograniczając aktywność. Co możemy zrobić, by zachować stawy w dobrym zdrowiu?

Staw to misterna konstrukcja, będąca połączeniem co najmniej dwóch kości. Zginanie, prostowanie, ruchy obrotowe, możliwe są dzięki odpowiednio wyprofilowanym kształtom główek kości, pokryciu ich powierzchni stycznej chrząstką oraz wypełnieniu torebki stawowej płynem maziowym. Ten precyzyjny mechanizm połączony jest więzadłami oraz otoczony mięśniami. Dopóki wszystkie elementy współpracują ze sobą prawidłowo – nie odczuwamy żadnych dolegliwości.

Niewielu z nas jednak może się pochwalić tym, że nigdy nie odczuło bólu stawów. Bywają one wynikiem przeciążenia – szczególnie w przypadku sportowców, oraz zmian zwyrodnieniowych, które dotyczą 60 % osób powyżej 60 roku życia. Procesy zwyrodnieniowe pojawiają się zazwyczaj w dużych stawach – kolanowych i biodrowych, ale zachodzą także w kręgosłupie i stawach rąk. Z wiekiem zużywa się też chrząstka stawowa, pełniąca w stawie rolę amortyzatora. Objawami choroby zwyrodnieniowej jest ból, obrzęk oraz zniekształcenie stawu. Należy się z tym zwrócić do lekarza, który zaordynuje odpowiednie leczenie i dobierze preparaty farmakologiczne. My jednak chcielibyśmy się skupić na tym, co każdy z nas może zrobić samodzielnie, by utrzymać stawy przez długie lata w dobrym zdrowiu i zapobiec chorobie zwyrodnieniowej. Tak naprawdę wystarczy przestrzeganie kilku prostych zasad.

Ruszaj się z głową

Aktywność fizyczna to najważniejszy warunek zachowania stawów w dobrej kondycji. Pozwala utrzymać prawidłową ich ruchomość i zapobiega zesztywnieniu. Ruch wzmacnia mięśnie, będące swoistą ochroną stawów. Stymuluje też wydzielanie substancji maziowej, odpowiadającej za zmniejszenie tarcia wewnątrz stawu, co chroni go przed niszczeniem. Wysiłek fizyczny poprawia także przenikanie do chrząstki stawowej substancji odżywczych, dzięki czemu staje się ona odporniejsza na ścieranie.

Zobacz również:

Należy zatem odrzucić przekonanie, że ruch osłabia lub niszczy stawy. Warto natomiast pamiętać, że wysiłek powinien być umiejętnie dawkowany. Nie chodzi tu o wyczynowe uprawianie sportu, ani intensywne, obciążające ćwiczenia, tylko o regularną, codzienną aktywność, w postaci spacerów, pływania, jazdy na rowerze czy zwykłej gimnastyki. Jeśli do tej pory prowadziliśmy siedzący tryb życia – należy stopniowo zwiększać ilość ruchu i zawsze poprzedzać go rozgrzewką i ćwiczeniami rozciągającymi.

Również przy wykonywaniu zwykłych, codziennych czynności warto pamiętać o tym, co może zaszkodzić naszym stawom. Zbyt mocne ich przeciążanie nigdy nie jest zdrowe. Dlatego niosąc torby z zakupami powinniśmy pamiętać, by rozłożyć ciężar na obie ręce, a jeszcze lepiej – użyć do tego plecaka, który obciąży mięśnie i stawy barków, dużo silniejsze od mięśni rąk. Podczas podnoszenia ciężkich przedmiotów lepiej jest przykucnąć, niż robić to z pozycji stojącej, a przemeblowując mieszkanie – po prostu przesuwać meble po podłodze, unikając ich dźwigania.

Zadbaj o dietę oraz wagę

Chcąc zachować dobre zdrowie musimy dbać o to, by nasze pożywienie było urozmaicone i dostarczało wszystkich potrzebnych składników. Są jednak pokarmy szczególnie wartościowe z punktu widzenia kondycji naszych kości, mięśni i stawów. Należą do nich, bogate w kwasy tłuszczowe Omega-3, tłuste ryby morskie – sardynka, łosoś, śledź oraz tuńczyk, a także oleje roślinne, takie jak oliwa z oliwek, olej lniany lub rzepakowy, które powinny zastąpić w naszej diecie tłuszcze zwierzęce. Z uwagi na zawartość wapnia i fosforu, niezbędnych do budowy kości, powinniśmy spożywać także produkty nabiałowe o niskiej zawartości tłuszczu. Tradycyjne, białe pieczywo, warto zamienić na pełnoziarniste, bogate w błonnik i witaminę B. W naszej diecie nie może również zabraknąć owoców i warzyw – czerwonych grejpfrutów, pomarańczy, jagód, marchwi, kapusty i brokułów – obfitujących w witaminy C i E oraz przeciwutleniacze. Bardzo korzystne jest również picie zielonej herbaty, znanej z antyoksydacyjnych właściwości. Cennym dodatkiem w naszym jadłospisie będą też czosnek, cebula, imbir i kurkuma, ze względu na działanie przeciwzapalne. Od czasu do czasu warto też sięgnąć po produkty zawierające żelatynę – wszelkiego rodzaju galarety na bazie wywarów mięsnych czy warzywnych, ale także zwykłą, owocową galaretkę.

Zastosowanie takiej diety powinno być również pomocne przy utrzymaniu prawidłowej wagi lub zrzuceniu zbędnych kilogramów. To bardzo ważne, ponieważ nadwaga w istotny sposób obciąża stawy i jest głównym czynnikiem sprzyjającym rozwojowi chorób zwyrodnieniowych.

Unikaj stresów

Choć na pierwszy rzut oka związek między spokojem a zdrowymi stawami wydaje się dość luźny – w istocie tak nie jest. Stres to nie tylko poczucie dyskomfortu psychicznego, lecz także szereg fizycznych reakcji naszego organizmu. Zdenerwowani, odruchowo napinamy mięśnie, pełniące wobec stawów funkcję ochronną i stabilizującą. Długie napięcie powoduje obkurczanie naczyń krwionośnych, a przez to niedotlenienie i ból. Starajmy się zatem unikać stresu, a jeśli się pojawi – możliwie szybko go rozładowywać.

Dodatkowe informacje

Firma Promedica24 od 2004 roku świadczy usługi pielęgniarskie i opiekuńcze dla klientów indywidualnych i instytucjonalnych w Niemczech, Austrii i Polsce. Personel Promedica24 opiekuje się osobami chorymi w domach prywatnych, szpitalach, sanatoriach, domach opieki i innych placówkach służby zdrowia.
Strona główna: http://www.promedica24.pl