Projekt SyNAPSE firmy IBM, krok do przodu w kierunku Terminatora?

Firma IBM właśnie ogłosiła, iż jej naukowcom udało się stworzyć chip „kognitywny”, zdolny do symulowania niektórych zdolności mózgu ludzkiego. Ponieważ dodatkowo do jego stworzenia doszło we współpracy ze słynną Defense Advanced Research Projects Agency (Darpa), nie możemy przestać widzieć w tym pierwszych kroków w kierunku konkretyzacji Terminatora...

Ale o co w tym tak naprawdę chodzi? Wszyscy o tym mówią. Firma IBM właśnie ogłosiła, chwilę po urodzinach swojego PC, że w ramach swojego projektu Systems of Neuromorphic Adaptive Plastic Scalable Electronics (SyNAPSE), jej inżynierom, pracującym na granicy nauk neurologicznych oraz nanotechnologii, udało się w sposób nadzwyczajny stworzyć chip kognitywny, zdolny do symulowania niektórych procesów mózgu ludzkiego.

Jeśli dodamy, że do jego stworzenia przyczyniła się również pomoc armii, ponieważ słynna Defense Advanced Research Projects Agency (Darpa) jest tutaj przywoływana, nie można przestać myśleć, iż właśnie stworzono CPU z Terminatora, a Skynet nie jest daleko!

Nowina ta powinna z całą pewnością zrobić przyjemność różnym apostołom technologicznych osobliwości, takich jak Eliezer Yudkowsky i Ray Kurzweil. Wydawać się może, że jesteśmy jednak jeszcze daleko od pojawienia się sztucznej świadomości, wynikającej z połączenia wielu chipów tego rodzaju.

Ale, jak to precyzuje jeden z pomysłodawców tego kognitywnego chipa, nie tyle celem jest symulowanie świadomego mózgu co stworzenie nowej architektury komputera, inspirowanej siecią neuronów, poza tą, którą kojarzymy mylnie z imieniem Von Neumann, oraz lepiej zaadaptowaną do niektórych zadań.

Wiemy, że Von Neumann był jednym z pierwszych, który porównywał funkcjonowanie mózgu ludzkiego z „mózgiem” komputera, i mimo że to, co dziś nazywamy architekturą Von Neumanna nie jest dosłownie mówiąc jego, ale raczej było zawarte w pracach Alana Turinga, Johna Williama Mauchlyi Johna Eckert, to jest ona dziś podstawą większości komputerów.

W kierunku komputerów kognitywnych

Okazuje się, że zadania pozornie proste dla mózgu ludzkiego, takie jak rozpoznawanie kształtów, podejmowanie decyzji podstawowych, aby odpowiedzieć na zmieniające się środowisko obserwowane przez czujniki, są trudne i bardzo kosztowne, jeśli chodzi o zużycie energii, dla komputerów klasycznych.

A contrario, komputery te "z palcem w nosie" pobijają mózgu ludzki, jeśli chodzi o robienie obliczeń cyfrowych.

Chip kognitywny IMB nie wydaje się spektakularny na pierwszy rzut oka. Jego moc obliczeniowa jest niska, używa on technologii CMOS z tranzystorami i pamięcią RAM. Różnica znajduje się na poziomie połączenia tych elementów, pozwalającego na łatwiejsze symulowanie i przy mniejszym zużyciu energii na funkcjonowanie neuronów połączonych synapsami w mózgu.

W ten sposób stworzono dwa prototypy chipów. Jeden z nich zawiera 262.144 programowalnych synaps, podczas gdy drugi zawiera ich 65 536 dla procesu uczenia się. Chipy te są etapem w drodze do komputerów kognitywnych, które nie będą programowane w ten sam sposób co komputery aktualne.

Te komputery kognitywne będą lepiej przystosowane do uczenia się poprzez doświadczenie, do znajdywania korelacji, do formułowania hipotez, do uczenia się i do zapamiętywania, na obraz plastyczności mózgowej synaptycznej.

Jeśli chodzi o same chipy, jak uważają badacze, przeszły już one satysfakcjonujące testy, włączając w to także aplikacje takie jak nawigacja, sztuczne widzenie, rozpoznawanie form, pamięć asocjacyjna oraz klasyfikacja.