Rak: czynniki środowiskowe oraz zawodowe przestudiowane pod mikroskopem

Narodowy Instytut Raka we Francji (Institut national du cancer, INCa) publikuje, po raz czwarty z rzędu, swój coroczny raport na temat sytuacji raka w tym kraju (La situation du cancer en France en 2011), na rok 2011. Poza szkodliwym działaniem papierosów przede wszystkim, raport ten przedstawia również główne czynniki ryzyka: środowisko oraz wykonywana praca.

W ramach programu Plan cancer 2009 – 2013, który przewiduje publikację szczegółowego raportu na temat nowotworów u Francuzów każdego roku, Narodowy Instytut Raka publikuje swój bilans na 2011 rok: jest to raport, który może pomóc badaczom w określeniu, czy środowisko albo rodzaj wykonywanej pracy mogą być związane z pojawianiem się nowotworów.

Pojawia się tutaj generalna zgoda odnośnie związków między substancjami albo sytuacjami ryzykownymi, obecnymi w naszym środowisku, a niektórymi nowotworami, podkreślają jednomyślnie autorzy raportu.

W rzeczywistości, patologie, o których mowa, mają się wyróżniać niektórymi znakami, a przede wszystkim czynnikami środowiskowymi, które przyczyniają się do niskiego bądź umiarkowanego wzrostu ryzyka raka. Ale czynniki te mogą mieć bardzo duży wpływ zdrowotny na liczbę przypadków oraz na liczbę zgonów, jeżeli ekspozycja jest bardzo powszechna na łonie danej populacji, jak wyjaśniają badacze w raporcie.

Jednakże, francuskie badanie podkreśla jeszcze, iż ilościowa ocena ciężaru czynników środowiskowych dla pojawienia się nowotworów bardzo się zmienia, w zależności od definicji przypisywanej terminowi „środowisko”.

Ze strony wykonywanej pracy, francuski instytut Institut national du cancer wskazuje na zachorowalność na nowotwory  związaną z wykonywanym zawodem: liczba ta jest szacowna na 11 000 – 23 000 nowych przypadków każdego roku.

Dodatkowo, jak mówi raport, stwierdzono wzrost tej zachorowalności o 9,1% w porównaniu do 2008 roku: wzrost ten ma się tłumaczyć lepszym wykrywaniem i lepszym rozpoznawaniem nowotworów, które są związane z wykonywanym zawodem, a nie z czystą większą zachorowalnością na raka, samą w sobie.

Patologie te jednak w dalszym ciągu pozostają zbyt słabo rozpoznawalne i bagatelizowane, piszą autorzy omawianego raportu.

Czynniki ryzyka: pewne i potencjalne

Dla dziewięciu najczęściej zdarzających się typów nowotworów, badacze określili różne czynniki zawodowe, pośród których znajdują się niektóre metale, radon, promieniowanie jonizujące, benzen, azbest, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne.

Mężczyźni są o wiele bardziej niż kobiety dotknięci tego typu emisjami, ze względu na ich sektor aktywności: budownictwo, handel, naprawa samochodów, przemysł metalurgiczny, usługi.

Pośród innych czynników ryzyka obecnych w środowisku albo w miejscu pracy, tym razem potencjalnych i możliwych, figurują fale elektromagnetyczne, promieniowanie ultrafioletowe, nanomateriały, albo po raz kolejny promieniowanie jonizujące.

Wiele z tych czynników jest dziś przedmiotem wielu debat, a przede wszystkim fale elektromagnetyczne. Raport przypomina również, że międzynarodowe centrum badań nad rakiem Światowej Organizacji Zdrowia sklasyfikowało, w maju 2011 roku, pole elektormagnetyczne o częstotliwości radiowej, tak samo jak i pole elektromagnetyczne emitowane przez telefony komórkowe, jako potencjalnie kancerogenne dla człowieka.