Rak: szczepionka skuteczna u myszy testowana na człowieku już w 2013 roku

Proteina antygenowa MUC1, stwierdzana w trzech czwartych śmiertelnych nowotworów, jest celem szczepionki, która redukuje rozmiar guza u myszy aż o 80%. Następnym etapem będzie więc sprawdzenie jej skuteczności u człowieka. A pierwsze próby są przewidziane na 2013 rok.

Trop ten nie jest nowy, ale ujawnia swoją skuteczność. Proteina MUC1 należy do rodziny mucyn, stwierdzanych głównie w śluzie, czyli w lepkich substancjach. Śluz przyczynia się do chronienia i zapewniania dobrego funkcjonowania błon śluzowych.

Proteina MUC1 oraz jej podobne mają również tę szczególną cechę iż są bardzo silnie glikowane – to znaczy, że wiążą się one z glucydami (cukry) w sposób kowalencyjny. Wiedziano również, że proteina MUC1 jest produkowana w sposób anarchistyczny i w dużych ilościach w większości złośliwych komórek, w których także jest znacznie mniej glikowana.

Stąd też pomysł wielu laboratoriów, aby posłużyć się nią jako antygenem, aby wyprodukować szczepionkę, która chroniłaby przed rakiem. Prace te zrealizował Geert Jan Boons ze swoją ekipą z uniwersytetu w Georgii oraz z kliniki Mayo w Stanach Zjednoczonych.

Rezultaty tych prac wykazały, że jak najbardziej zasadne jest pogłębienie tych badań. Rezultaty opublikowane w naukowym PNAS zdają się wykazywać całkowitą skuteczność tej szczepionki u myszy.

Proteina MUC1 stwierdzana w 7 przypadkach śmiertelnego raka na 10

Komórki nowotworowe, aby nie pozwolić się wykryć przez układ odpornościowy organizmu, na który dokonują agresji, przebierają się, dorzucają glucydy do swoich powierzchniowych protein. W przypadku proteiny MUC1, to glikowanie jest mniejsze niż w przypadku komórki zdrowej, do tego stopnia, że jej motyw antygenowy różni się od tego stwierdzanego w komórkach organizmu.

A to wystarczyło naukowcom, aby stworzyć szczepionkę, która mierzy jedynie w nowotwory. Nowotwory u przetestowanych myszy straciły więc aż 80% swojego rozmiaru, jedynie dzięki skutecznej stymulacji układu odpornościowego.

Jeśli te same rezultaty zostaną zaobserwowane u człowieka,  może to oznaczać, że badaczom udało się stworzyć terapię o największej skuteczności. Autorzy badania są przekonani, że ta terapia jest prawdziwą prespektywą na przyszłość. Albowiem, tę postać proteiny MUC1 znajdujemy w 90% przypadków nowotworów piersi oraz trzustki, a także w 60% innych postaci guzów, takich jak rak prostaty, rak jelita grubego, rak jajników.

W sumie, ocenia się, że MUC1 jest związana z siedmioma śmiertelnymi przypadkami raka na dziesięć.

Ostrożnie z nadmiernym entuzjazmem

Tak studzą sami badacze. Nie należy jeszcze zbyt pochopnie ogłaszać zwycięstwa, ponieważ badanie to jest dopiero w powijakach. Pozostaje jeszcze najbardziej delikatna faza, czyli powodzenie testów klinicznych. A te mają się zacząć w 2013 roku.

Ich zadaniem będzie określenie, czy terapia jest skuteczna i czy skutki uboczne są ciężkie. Następnie, badacze przewidują wprowadzenie szczepionki na rynek w okolicach 2020 roku.

Po prostu możemy zacząć uważać, iż być może mamy terapię, która uczy nasz układ immunitarny zwalczania tego, co znajdujemy jedynie w komórkach nowotworowych, wyjaśnia Geert Jan Boons z uniwersytetu w Georgii. Jeżeli połączymy tę strategię z wczesną diagnozą, możemy mieć nadzieję, iż któregoś dnia opanujemy całkowicie raka. Ten dzień prawdopodbnie kiedyś nadejdzie, tylko nie wiemy jeszcze kiedy...