Raz do roku pamiętaj o glukozie!

Cukrzyca typu 2. jest chorobą cywilizacyjną. Natura dla przetrwania gatunku wymyśliła możliwość magazynowania energii, lecz zupełnie nie przewidziała cywilizowanego świata, w którym człowiek ma pokarmu pod dostatkiem i by, żyć nie musi się właściwie ruszać...

Jeżeli masz nadwagę i ukończyłeś 45 rok życia wykonaj co 3 lata test obciążenia glukozą. Cukrzyca typu 2 to choroba mająca ścisły związek z trybem życia człowieka i jego nawykami żywieniowymi. Osoby z nadwagą i otyłe chorują na cukrzycę 2-4 razy częściej niż szczupłe. Do niedawna cukrzyca typu 2. była chorobą ludzi starszych. Od kilku lat rozpoznaje się ją u dzieci, na skutek rozszerzania się epidemii otyłości na najmłodsze roczniki.

Współczesna medycyna pozwala na naprawdę wczesną diagnostykę w tym zakresie. Czy jednak nauczy się, by oprócz morfologii i OB robić także badanie poziomu glukozy we krwi? Jako lekarz diabetolog mam taką nadzieję – mówi dr nauk med. Adam Markiewicz z Scanmed Multimedis w Krakowie.

Choroba rozwijająca się latami...

Cukrzyca typu 2. to choroba, która potrzebuje około dekady, aby się w pełni rozwinąć i siać spustoszenie w organizmie osoby chorej powodując inne dolegliwości. Ważne jest, by zrozumieć dla własnego dobra proces powstawania choroby. Brak ruchu wynikający z postępu cywilizacyjnego – siedzenie w pracy, podczas prowadzenie samochodu, przed telewizorem i brak czasu wolnego, powoduje insulinooporność, czyli stan, w którym tkanki są oporne na wydzielaną insulinę przez trzustkę. Z jednej strony zatem trzustka produkuje więcej insuliny, żeby przełamać opór, z drugie strony szkodzi, powodując wzrost insuliny we krwi. Nie bez znaczenia jest również fakt, że mamy nadmiar pożywienia, które jest dostępne bez wysiłku. Na domiar złego żywność bardzo przetworzona nie wymaga od organizmu pracy - jej przetwarzanie jest łatwiejsze. Reasumując plaga otyłości oraz brak aktywności fizycznej prowadzą do insulinooporności - opowiada dr Markiewicz.      

Cukier, a cukrzyca

Cukier pozyskiwany z pokarmu rozprowadzany jest pod postacią glukozy przez krew do wszystkich komórek. Aby mógł stać się źródłem energii, musi przeniknąć do komórki, co jest możliwe tylko w obecności insuliny. Tłumaczy dr Markiewicz: trzustka wytwarza insulinę ze zmiennym nasileniem przez całą dobę. W nocy stężenie hormonu jest niskie. Wzrasta po spożyciu posiłku, osiągając maksymalną wielkość po około 45 minutach. Po upływie 2 godzin spada do wartości podstawowych. U chorych na cukrzycę ten proces jest zakłócony – stężenie glukozy po posiłku rośnie przez 90 minut i utrzymuje się na wysokim poziomie około 4 godzin, co ma negatywne skutki dla organizmu. Sama cukrzyca jest schorzeniem, które nie powoduje śmierci Pacjenta, lecz prowadzi do straszliwych w skutkach powikłań, które oczywiście są już przyczynami zgonów.

Badanie poziomu glukozy

Każdy z nas od czasu do czasu zgłasza się na badanie morfologii krwi, OB. Wielu lekarzy zleca wykonanie badanie krwi w konkretnym celu – to doskonała okazja, aby zgłosić chęć wykonania badanie określającego poziom glukozy we krwi. Badanie poziomu glukozy we krwi powinno być standardem. Pacjent idąc na klasyczną morfologię z badaniem OB powinien mieć w pakiecie sprawdzaną glukozę. Niestety tak nie jest, zatem sami musimy pamiętać. Koszt badania to kilka złotych, zatem nie jest on wielki. Wysiłek żaden, kiedy już jesteśmy w placówce medycznej – krwi więcej też nam nie pobiorą. Wykrycie zaburzeń w początkowym momencie bardzo dobrze rokuje dla Pacjenta. W przypadku nieprawidłowości wykonuje się test obciążenia glukozą – badanie krwi na czczo i po wypiciu glukozy. Test obciążenia glukozą  - nawet jeżeli poziom glikemii na czczo jest prawidłowy powinny wykonać wszystkie osoby z tzw. grupy ryzyka cukrzycy, a więc osoby z nadwagą, osoby z nadciśnieniem i zaburzeniami gospodarki lipidowej, osoby z obciążeniem rodzinnym cukrzycą, kobiety z przebytą cukrzycą ciążową oraz kobiety, które urodziły dzieci o wadze powyżej 4500 kg. Ponadto wszystkie osoby powyżej 45 rok życiu powinny wykonać test doustnego obciążenia glukozą - nie rzadziej niż co 3 lata.

Profilaktyka?

Cukrzycy możemy zapobiegać. Ruch i odpowiednia dieta - to oczywiste. Jednak ostatnio coraz więcej  mówi się o stosowaniu metformin, jako elementu prewencji cukrzycy. Lek jest tani, ma niewiele działań ubocznych, sprzyja redukcji nadwagi, działa przeciwmiażdżycowo i ku zdumieniu środowiska lekarskiego osoby, które zażywają metforminę rzadziej chorują na nowotwory  - tłumaczy diabetolog Scanmed Multimedis.

Obecnie prawidłowo leczona cukrzyca – leczona jeszcze przed wystąpieniem powikłań oraz w fazie początkowej, jest niewidoczna dla otoczenia. Prawidłowo leczona  - jeżeli tylko wcześnie była wykryta, nie powinna przez 20 -30 lat dawać powikłań. W XXI wieku cukrzyca typu 2. powinna być traktowana jak podwyższony poziom cholesterolu – dysponujemy skutecznymi lekami, które mogą u większości osób - zwłaszcza z wcześnie rozpoznaną cukrzycą – wyeliminować negatywny wpływ choroby na zdrowie. Zmiana podejścia jest bardzo ważna, lecz nie mogą wiedzieć o tym tylko lekarze diabetolodzy, a każdy z nas. Badajmy zatem poziom glukozy we krwi oraz dbajmy o siebie żyjąc aktywnie, ale nie tylko zawodowo, a także w czasie wolnym - kończy dr Markiewicz.