Rekordowa konfiskata sfałszowanych leków w Afryce

Około 82 miliony nielegalnych podróbek leków odnaleziono podczas realizacji programu Vice Grips 2, prowadzonego w lipcu tego roku w szesnastu afrykańskich krajach. To alarmująca liczba, którą dostarczyła Organisation Mondiale des Douanes (OMD) - prawie 10 miliardów podrobionych leków o wartości 3,85 mld euro jest wprowadzanych do obrotu każdego roku na kontynent afrykański.

Ten handel ma tragiczne konsekwencje dla nabywającej leki lokalnej populacji, nie wiedzącej nic o ich skuteczności bądź szkodliwości. Dlatego postanowiono przeprowadzić międzynarodową operację, nazwaną Vice Grips 2, we współpracy z Institut de recherche anti-contrefaçon de médicaments (IRACM).

W ciągu trzech dni, celnicy odkryli 82 miliony podrobionych ogólnych produktów leczniczych sprzedawanych nielegalnie na rynku. Skonfiskowano przede wszystkim medykamenty przeciw malarii, antybiotyki, leki przeciw bezpłodności, służące do zwalczania szkodników i pigułki "dnia następnego".

Podróbki niewykrywalne gołym okiem

Na przykład, w Angoli, celnicy znaleźli 33 mln podrobionych licencjonowanych leków niezawierających żadnego aktywnego składnika. Kopie,  nie do odróżnienia gołym okiem, były ukryte w kontenerze z płytami DVD o treści pornograficznej.

W oficjalnym dokumencie handlarze zadeklarowali transport sof i głośników. Sfałszowane hologramy były doskonale podrobione.

W Togo, "syrop wykrztuśny", mający być przechowany w temperaturze od -2°C do 4°C, składowany był w pełnym słońcu w temperaturze  ponad 50°C.

Przyczyną rozwoju tego wątpliwego handlu jest ubóstwo i słaba umiejętność czytania w społeczeństwie afrykańskim, a także dezorganizacja systemu opieki zdrowotnej. Oprócz tego, zdarza się, iż takie "leki" często są sprzedawane za pół ceny na bazarach ulicznych, a nawet w aptekach.

Brak aktywnych składników lub niedostateczne dawkowanie powoduje realne ryzyko niepowodzenia leczenia i sprzyja powstawaniu opornych szczepów mikrobowych, ubolewa Jacques Franquet, dyrektor IRACM. W najbardziej dramatycznych przypadkach, te podrobione składniki mogą spowodować zatrucia na dużą skalę.

W 2009 roku, "syrop wykrztuśny" spowodował śmierć dziesiątek osób w Nigerii. A dwa lata później, w Kenii, liczba pacjentów, którzy padli ofiarą fałszerstwa w terapii antyretrowirusowej, sięgnęła aż 3000.

Według OMD, ten rentowny handel o stosunkowo stłumionych kosztach wyspecjalizował się do perfekcji.

Międzynarodowe organizacje zajmują się oszustwami na skalę wręcz przemysłową. Posługują się środkami transportu i przeładunku surowców w taki sposób, aby odwrócić uwagę straży celnej, powiedział Christophe Zimmermann, koordynator walki z defraudacją w OMD, podkreślając, że tylko bezpieczny system komputerowy może dziś zapewnić efektywniejszą kontrolę.