Rok zakazu palenia w Polsce – sukces czy porażka?

Już od roku obowiązuje w Polsce ustawa zakazująca palenia w miejscach publicznych, o którą zabiegało wiele polskich i międzynarodowych instytucji medycznych i organizacji pozarządowych, m.in. Stowarzyszenie MANKO, organizator kampanii społecznej Lokal Bez Papierosa.pl i aktywny członek Obywatelskiej Koalicji „Tytoń albo Zdrowie”.

Zakaz palenia zyskał poparcie większości Polaków, dodatkowo przyczynił się do znacznego zmniejszenia narażenia pracowników i klientów lokali na bierne palenie. Konieczne są jednak dalsze zmiany legislacyjne w celu pełnej ochrony zdrowia Polaków.

Coraz mniej dymu w lokalach gastronomicznych - zakaz palenia działa!

W październiku 2011 r. zostało wykonane kolejne ogólnopolskie badanie sondażowe mające na celu ocenę skuteczności wprowadzonego w życie w listopadzie 2010 r. zakazu palenia w miejscach publicznych i zakładach pracy .

Wyniki jasno pokazują, że zdecydowana większość Polaków (62%) popiera wprowadzenie całkowitego zakazu palenia, bez możliwości wydzielenia palarni, we wszystkich miejscach publicznych i zakładach pracy, w tym w lokalach gastronomicznych i rozrywkowych.

Co więcej wprowadzenie zakazu palenia pozytywnie wpłynęło na zachowania palących - około 11% palących deklaruje, że z powodu zakazu podjęło próbę zaprzestania palenia lub zdecydowało się na całkowite zerwanie z nałogiem. A kolejne 11% palących Polaków przyznaje się do ograniczenia palenia z tego powodu.

Głównym sukcesem zakazu palenia jest widoczna bardzo silna tendencja spadkowa narażenia na dym tytoniowy w zakładach pracy i lokalach gastronomicznych. W zakładach pracy narażenie spadło dwukrotnie, w barach, pubach i dyskotekach prawie trzykrotnie, w kawiarniach ponad czterokrotnie, a w restauracjach prawie pięciokrotnie!

„Zakaz palenia, wprowadzony w 2010 r. w Polsce przyniósł wiele pozytywnych skutków. Niestety Polacy ciągle są narażeni na dym tytoniowy w miejscach publicznych. Wielokrotnie częściej niż np. Anglicy, Irlandczycy czy Norwegowie. Związane to jest z możliwością wydzielenia w Polsce palarni lub instalowania kabin dla palących. Doświadczenia zagraniczne, a także wysokie poparcie społeczne wskazują na to, że zdecydowanie najlepszym rozwiązaniem będzie wprowadzenie w Polsce całkowitego zakazu palenia w miejscach publicznych.” – komentuje Krzysztof Przewoźniak, Zastępca Dyrektora Ośrodka ds. Współpracy z WHO w Centrum Onkologii w Warszawie.

Czy oddychamy w lokalach powietrzem zanieczyszczonym dymem?

Ekspertyza wykonana przez dr n. farm. Macieja Goniewicza na Śląskim Uniwersytecie Medycznym, miała na celu ocenę skuteczności nowych regulacji prawnych w ograniczeniu narażenia na dym tytoniowy klientów i pracowników lokali gastronomiczno-rozrywkowych.

Zbadano zmiany stężenia rakotwórczej nitrozaminy pochodzącej z dymu papierosowego (NNAL) w moczu niepalących klientów i barmanów, którzy przebywali lub pracowali w 40 losowo wybranych lokalach przed i po wprowadzeniu nowej ustawy.

Konkluzje?

Jak komentuje autor badań dr n. farm. Maciej Goniewicz „z pewnością można stwierdzić, że dzięki zakazowi palenia narażenie klientów pubów i restauracji na toksyczne składniki dymu tytoniowego uległo ograniczeniu. Jednak obecne rozwiązanie prawne nadal nie zapewnia wystarczającej ochrony zdrowia osób niepalących. Konieczne są dalsze kroki, w tym wprowadzenie całkowitego zakazu palenia w miejscach publicznych.”

Lokale bez papierosa bardziej atrakcyjne dla turystów

Stowarzyszenie MANKO zleciło badanie  sondażowe, które miało na celu poznanie postaw turystów zagranicznych wobec palenia tytoniu w miejscach publicznych w Polsce.

Zakaz palenia w miejscach publicznych to międzynarodowy standard. Z badań wynika, że zdecydowana większość turystów (71,1%) popiera całkowity zakaz palenia, a ponad połowa respondentów (51,1%) postrzega lokale z całkowitym zakazem palenia jako miejsca bardziej atrakcyjne!

„Aż 13,5% badanych turystów zagranicznych podczas pobytu w Polsce opuściło lokal, ponieważ przeszkadzał im dym tytoniowy. To bardzo ważna informacja szczególnie dla właścicieli lokali gastronomiczno-rozrywkowych. Brak zakazu palenia w lokalu przyczynia się do utraty klientów.” – komentuje Magdalena Petryniak, koordynator kampanii Lokal Bez Papierosa.pl, organizowanej przez Stowarzyszenie MANKO.

Sukces czy porażka?

Funkcjonujący od roku zakaz palenia w Polsce to wielki sukces. Zakaz przyczynił się do poprawy zdrowia zarówno klientów, jak i pracowników lokali, narażenie na bierne palenie znacznie spadło. Wpłynął także na poprawę atrakcyjności tego rodzaju miejsc dla turystów zagranicznych.

Co więcej zakaz palenia nie przyniósł zapowiadanych strat finansowych, wręcz przeciwnie – właściciele lokali przyznają, że pojawili się nowi klienci, którzy wcześniej unikali takich miejsc ze względu na dym tytoniowy. Większość Polaków popiera dalsze zmiany i wprowadzenie całkowitego zakazu palenia w miejscach publicznych bez możliwości wydzielania palarni.  To kolejne wyzwanie, stojące przed ustawodawcami.