Rola mózgu w myśleniu i dokonywaniu wyborów

Skany MRI ludzkiego mózgu wskazały regiony wyraźnie związane z podejmowaniem decyzji oraz regiony połączone z kontrolą behawioralną. Odkrycie to jest wynikiem badań prowadzonych przez Hannę Damasio i Danę Dornsife Chair z katedry Nauk Układu Nerwowego na Uniwersytecie Południowej Kaliforni, oraz Daniela Tranela, profesora neurologii i psychologii na Uniwersytecie Iowa. Zostało ono opublikowane online w magazynie Proceedings of National Academy of Sciences (PNAS).

Płat czołowy stanowi największą część ludzkiego mózgu, uznawaną za tę, która rozwinęła się najbardziej podczas ewolucji. Uszkodzenie płatów czołowych, znajdujących się tuż za i powyżej oczu, może spowodować znaczne upośledzenie na wyższym poziomie myślenia i podejmowania decyzji.

Aby dowiedzieć się więcej na temat tego, za co odpowiedzialne są różne części płata czołowego, neurolodzy z Kalifornijskiego Instytutu Technologii (California Institute of Technology - Caltech) nawiązali niedawno współpracę z naukowcami z największego na świecie rejestru pacjentów z obrażeniami mózgu.

Przez odwzorowywanie zmian zachodzących w mózgach tych pacjentów, zespół badawczy wykazał, że rozumowanie i kotrola behawioralna są zależne od innych regionów płata czołowego niż obszary wykorzystywane przy podejmowaniu decyzji.

"Wzorce zmian, które mogą pogarszać poszczególne funkcje mózgu, wykazały bardzo wyraźny podział pomiędzy tymi regionami płatów czołowych, które są niezbędne do kontrolowania zachowań, z tymi, które wpływają na to, jak nadajemy znaczenie dokonywanym wyborom i jak podejmujemy decyzje", stwierdził Tranel.

Ralph Adolphs, profesor psychologii i neurologii Caltech i współautor doświadczeń, twierdzi, że przejawy tego, co odkrył jego zespół, obserwowano wcześniej u zdrowych ludzi przy użyciu metody fMRI. Ale, jak dodaje, poprzednie badania wskazywały jedynie, które części mózgu zostają aktywowane, gdy ludzie myślą lub dokonują wyboru, a nie, które obszary mają wówczas największe znaczenie, a które są mniej istotne.

"Tylko śledzenie zmian, jakiego dokonaliśmy w tym badaniu, może pokazać, które części mózgu są rzeczywiście niezbędne podczas danego zadania", powiedział Tranel. "Ta informacja jest kluczowa nie tylko dla podstaw neuronauki kognitywnej, ale także ze względu na związek tych ustaleń ze znaczeniem klinicznym".

Przykładowo, kilka różnych części mózgu może być aktywowanych podczas dokonywania określonego rodzaju decyzji, jak wyjaśnia Adolphs. Jeżeli zachodzi zmiana w jednym z tych obszarów, reszta mózgu może być w stanie je skompensować, pozostawiając niewielkie lub żadne uszkodzenie.

Ale jeśli zmiana następuje w innym miejscu, możesz nabawić się dożywotniego zaburzenia podejmowania decyzji.

Wiedza na temat tego, które zmiany chorobowe prowadzą do którego rezultatu, to ten rodzaj informacji, który można uzyskać jedynie przy pomocy tak szczegółowych badań nad owymi zmianami.

Zespół naukowców pracuje obecnie nad nowym projektem, wykorzystującym mapowanie uszkodzeń. Celem jest zbadanie, jak uszkodzenie poszczególnych regionów mózgu może wpływać na nastrój i osobowość.

"Do zbadania pozostaje jeszcze tak wiele różnych aspektów ludzkiego zachowania, poznania i emocji, że dotychczas ledwo skubnęliśmy ten temat", podsumowuje Tranel.