Sekwencjonowanie flory jelitowej: projekt ambitny i obiecujący

Sekwencjonowanie, mapa oraz dokładna identyfikacja genów bakterii naszej flory jelitowej: taki jest właśnie ambitny projekt francuskiego instytutu INRA (Narodowy Instytut Badań Agronomicznych, Institut national de la recherche agronomique), który chce badać choroby zapalne przewlekłe jelit, na które cierpi wiele Francuzów (i nie tylko). Być może więc, niedługo nowe terapie ujrzą także światło dzienne.

Z 100 000 miliardami bakterii, albo nawet więcej, nasza flora jelitowa, mikorbiota (jak chce międzynarodowy consensus), ujawnia nam krok po kroku swoje sekrety. Dzisiaj nawet istnieje międzynarodowy projekt, który ma na celu dokładne jej przebadanie.

Projekt ten został nazwany MetaHIT i ma przede wszystkim stworzyć mapę ekosystemu jelitowego. A to z kolei ma pozwolić, w przyszłości, określić nasze predyspozycje do niektórych chorób. O co w tym wszystkim chodzi, wyjaśnia bardziej szczegółowo pan Olivier Goulet, szef serwisu gastroenterologii oraz odżywiania i pediatrii przy szpitalu w Paryżu.

Flora jelitowa bakteryjna zawiera liczbę bakterii wyższą niż liczba bakterii występujących w całym naszym organizmie. Flora jelitowa ma więcej różnych genów niż nasze własne komórki. A jej waga jest większa niż waga naszego mózgu. Oto co właśnie sprawia, że ten żyjący świat, goszczący w naszych ciałach, jest dla nas tak bardzo ważny, wyjaśnia Oliver Goulet. Współdziałamy i współistniejemy wraz z nim. Możemy go zmodyfikować przez nasz sposób odżywiania, nasz styl życia, nasze otoczenie.

Zapoczątkowany we Francji w 2008 roku przez Narodowy Instytut Badań Agronomicznych (Institut national de la recherche agronomique, INRA), projekt MetaHIT (skrót od Metagenomics of Human Intestinal Tract) to badanie całkowicie międzynarodowe. Jest wspierane przez Unię Europejską, która zapewnia ponad połowę dofinansowania: 11, 4 milionów euro z globalnych kosztów ocenionych na 21 000 000 000 euro. Reszta pochodzi z sektora prywatnego.

W mniej niż 2 lata, naukowcy zidentyfikowali już ponad 3,3 milionów genów naszej bakteryjnej flory jelitowej.

Przeanalizować bakteryjną florę jelitową

Nasze badania mają na celu stworzenie mapy, ale także identyfikację jej ewentualnych związków z niektórymi schorzeniami. A przede wszystkim, chodzi nam o chorobę Leśniowskiego-Crohna oraz o otyłość, precyzuje Oliver Goulet.

Wiemy, jakie są mechanizmy leżące u źródła chorób zapalnych przewlekłych jelit. I wiemy, iż są one częściowo wywołane z powodu braku równowagi w naszej florze jelitowej. W bardzo bliskiej przyszłości, i dzięki chipom DNA, będzie możliwe określenie naszego własnego profilu bakteryjnej flory jelitowej. Zupełnie tak samo jak dziś robimy bilans krwi. Będziemy więc mogli określić predyspozycje do niektórych chorób.

Mamy przed sobą całkowicie nadzwyczajne pole badań, które być może wkrótce otworzy przed nami zupełnie nowe ścieżki terapuetyczne, do tej pory nieznane. Ale dzisiaj, widzimy i znamy jedynie wierzchołek góry lodowej.

Mikrobiota czy też może bakteryjna flora jelitowa?

Po co używać nagle nowego słowa, aby mówić o tej florze, która kolonizuje nasz układ pokarmowy? Koncept bakteryjnej flory jelitowej był używany przez lata, ponieważ przemawia on dobrze do opinii publicznej. Sam jestem bardzo przywiązany do tej nazwy, wyjaśnia Olivier Goulet. Natomiast, consensus międzynarodowy woli trzymać się terminu „mikrobiota jelitowa”: „mikro” w sensie „mikroskopijne” i „bios” w sensie „życie”, dodaje uczony.