Śmierć kliniczna i śmierć mózgowa to dwa odrębne stany

Niepewność dotycząca stanu byłego prezydenta Egiptu, który we wtorek miał być „w stanie śmierci klinicznej” (według agencji rządowej Mena), a w środę rano „w stanie śpiączki” (według źródeł medycznych i wojskowych), bardzo dobrze ilustruje trudności z precyzyjną definicją śmierci. Czy Hosni Mubarak, były egipski dyktator, obalony w ubiegłym roku przez wielkie powstanie ludowe w Kairze, naprawdę nie żyje?

Jak podają źródła medyczne i adwokaci dyktatora, Hosni Mubarak cierpiący na ostrą depresję, problemy z oddychaniem, na nadciśnienie oraz problemy kardiologiczne, doznał we wtorek ataku mózgu i przeszedł koleją defibrylację serca.

Incydent naczyniowo-mózgowy pojawia się w momencie, kiedy dopływ krwi do mózgu zostaje gwałtownie przerwany. W ten sposób mózg jest pozbawiany tlenu.

W 80% przypadków, przyczyną jest skrzep krwi, który blokuje tętnicę. Mówimy tutaj wtedy o ataku mózgu albo o ischemicznym incydencie naczyniowo-mózgowym. W 20% pozostałych przypadków, dochodzi do pęknięcia naczynia krwionośnego, które powoduje krwotok mózgowy.

Biorąc pod uwagę zaawansowany wiek egipskiego dyktatora (84 lata), a także jego ogólny stan zdrowia, ucieczka do pomocy defibrylatora zdaje się być oznaką poważnych problemów. Ciężko jednakże wypowiadać się na temat jego szans na przeżycie.

Od momentu pojawienia się metod reanimacji sztucznej, nie ma już jedynej definicji końca życia. Terminy „śmierć kliniczna”, „śmierć mózgowa”, „śpiączka”, opisują zupełnie inne stany.

Śmierć kliniczna albo śmierć pozorna

Lekarz stwierdza, że dana osoba jest w stanie śmierci klinicznej, kiedy nie ma już spontanicznej aktywności mięśniowej, stwierdza się brak oddechu oraz brak odruchów. Ten stan czasami jest odwracalny, dzięki technikom reanimacji serca i oddechowej.

Śpiączka

Śpiączka określa utratę świadomości dłuższą niż 6h z różnych przyczyn. W czasie śpiączki niemożliwe jest obudzenie chorego. Ciężkość śpiączki określa się w skali 4-stopniowej, gdzie stadium 1 oznacza, że ofiara reaguje na stymulację bólową, a stadium IV oznacza, że stan chorego jest nieodwracalny i odpowiada śmierci mózgowej.

Śmierć mózgowa

Stan ten odpowiada przerwaniu jakiejkolwiek aktywności mózgowej. Często stwierdza się płaski wykres EEG (elektroencefalogram). Ponieważ mózg kontroluje wszystkie funkcje życiowe, stan ten jest stwierdzany u osoby, u której zastosowano wspomaganie oddychania.

Śmierć oficjalnie stwierdza się według kryteriów, które są inne w zależności od danego kraju. We Francji, na przykład, zgon oficjalnie może być orzeczony jedynie wtedy, gdy stwierdza się równoczesną obecność trzech następujących kryteriów:

- całkowity brak świadomości oraz spontanicznej aktywności ruchowej,

- brak jakichkolwiek odruchów pnia mózgu,

- całkowity brak spontanicznego oddychania.