Świadomy pacjent, świadomy lekarz

Medycyna to szczególnie szybko rozwijająca się dziedzina nauki. Dlatego lekarze specjaliści muszą nieustannie podnosić swoje umiejętności i kwalifikacje. Wzrasta też zapotrzebowanie na wiedzę medyczną wśród coraz bardziej świadomych pacjentów. Tylko niektóre placówki medyczne odpowiadają na takie zapotrzebowanie organizując zróżnicowane programy edukacyjne.

Niesienie pomocy medycznej na najwyższym światowym poziomie nie jest możliwe bez dodatkowych szkoleń. Jedynie lekarz, który posiada wiedzę o najnowszych rozwiązaniach medycznych jest w stanie pomóc pacjentowi w podjęciu odpowiednich decyzji zdrowotnych. Coraz więcej szpitali i innych ośrodków zdrowia w Polsce decyduje się na organizację sympozjów i spotkań lekarzy, które pomagają podnosić umiejętności specjalistów i śledzić najnowocześniejsze trendy medyczne. Takie działania pozwalają stawiać rodzime szpitale na równi z innymi ośrodkami medycznymi w Europie.

Przykładem jest poznański szpital Med Polonia. Programy edukacyjne kieruje nie tylko do swoich lekarzy, ale również do specjalistów z całego świata. W tej placówce odbyły się m.in. szkolenia dla ortopedów. Do tej pory w Med Polonii gościli między innymi: dr Jacques-Philippe Laboreau z Francji, który prezentował metodę rekonstrukcji więzadeł krzyżowych stawu kolanowego metodą LARS, dr Yann Marczuk, który przeprowadził zabieg endoprotezy całkowitej stawu barkowego
i artroskopowej dekompresji oraz profesor Michael Menge, niemiecki specjalista małoinwazyjnej kapoplastyki, czyli protezowania stawu biodrowego. – Szkolenia i edukacja to niezmiernie ważny element naszej działalności. Chcemy, aby nasz szpital stał się ważnym ośrodkiem edukacyjnym w zakresie najnowszych technik ortopedycznych w Wielkopolsce – mówi dr Klaudiusz Kosowski, wiceprezes ds. medycznych w szpitalu Med Polonia. - Zależy nam na tym, aby podnosić również kwalifikacje innych lekarzy specjalistów. Dlatego też zorganizowaliśmy serie kursów skierowanych do lekarzy pierwszego kontaktu. Takie spotkania odbywają się średnio co miesiąc - dodaje. Choroba przepuklinowa dna miednicy, zaburzenia oddawania moczu, nietrzymanie stolca, zaburzenia seksualne oraz problematyka odporności dzieci to tylko niektóre z poruszanych dotychczas zagadnień. Spotkania te mają na celu poszerzenie wiedzy lekarzy rodzinnych i jednocześnie nauczenie ich holistycznego traktowania pacjenta - jako najważniejszego podmiotu opieki, a nie zbioru przypadków.

W tyle nie pozostają też stowarzyszenia medyczne. Polskie Towarzystwo Medycyny Rodzinnej prowadzi na przykład program edukacyjny poświęcony najnowszym wytycznym leczenia infekcji dróg oddechowych, ze szczególnym uwzględnieniem antybiotykoterapii. Jego adresatem są wszyscy zainteresowani lekarze. Celem programu jest rozpowszechnienie wiedzy na temat odpowiedniego stosowania antybiotyków. Materiały szkoleniowe udostępnione są w wersji elektronicznej na stronie towarzystwa. Wykłady wzbogacone są zestawem pytań testowych będących opisem przypadków klinicznych. Polskie Towarzystwo Alergologiczne organizuje natomiast program Polastma, który jest odpowiedzią na zwiększającą się w Polsce liczbę zachorowań na tę chorobę. Program tworzony jest w oparciu o doświadczenia „Fińskiego Programu Astmy 1994-2004”, który przyczynił się do znacznej poprawy diagnostyki i leczenia astmy w Finlandii. W szczególności adresowany jest do lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej i pediatrów, jako że oni pierwsi najczęściej stykają się z chorymi.

Szpitale odpowiedzialne społecznie edukują nie tylko specjalistów, ale i pacjentów. Placówki organizują specjalne kursy np. dla rodziców, na których pediatrzy uczą i odpowiadają na podstawowe pytania dotyczące zdrowia dziecka. Kursy tego typu wspierają rodziców w całokształcie rozwoju malucha. Szkolenia uzupełniają ważną wiedzę rodziców o prawidłowej pielęgnacji, diecie, rozwoju psychoruchowym dziecka, szczepieniach ochronnych, a także o wsparciu psychologicznym, rehabilitacyjnym czy pomocy wysokospecjalistycznej – mówi dr n. med. Agnieszka Bujnowska, koordynator Pediatrii w Szpitalu Med Polonia. Poświęcenie czasu na uczestnictwo w kursie powinno zaprocentować w przyszłości młodej rodziny.

Ciekawym przykładem programu edukacyjnego skierowanego do pacjentów jest też organizowana przez Wielkopolskie Centrum Onkologii i Uniwersytet Medyczny akcja „Wyprzedzić Raka”. Głównym celem inicjatywy jest promocja regularnego profilaktycznego badania piersi oraz uświadomienie poznaniakom jak ważna jest profilaktyka i szybkie leczenie nowotworów. Tegoroczne spotkanie Wyprzedzić Raka zorganizowane jest w odpowiedzi na niski stan wiedzy Polaków o nowotworach oraz stale rosnącą liczbę zachorowań. Wiele Polek nie poddaje się bezpłatnemu badaniu mammograficznemu, które pozwala wcześnie wykryć zmiany i zwiększa szanse całkowitego wyleczenia. Chcemy uświadomić paniom, żeby w momencie, kiedy otrzymują zaproszenia z ośrodków koordynujących na badania mammograficzne, nie wyrzucały ich do kosza tylko skorzystały z okazji bezpłatnej kontroli.  Obecnie na skryning piersi zgłasza się jedynie 31 proc. Polek. To bardzo mało – mówi doktor Dawid Murawa, specjalista chirurgii ogólnej z Wielkopolskiego Centrum Onkologii. - Docelowym wynikiem, jaki chcielibyśmy osiągnąć dzięki takim akcjom jest przynajmniej 70 proc. Tylko wtedy możemy realnie zmniejszyć śmiertelność z powodu tego nowotworu – dodaje.

Edukacyjny wymiar mają też odpowiednio przygotowane pakiety świadczeń medycznych dla konkretnej grupy pacjentów oraz programy profilaktyczne. Kobiety mogą skorzystać z pakietu przeznaczonego specjalnie dla nich. Dzięki umiejętnemu połączeniu świadczeń z zakresu ginekologii, położnictwa i psychologii placówka medyczna jest w stanie ułatwić im między innymi przygotowanie do ciąży oraz pomóc w początkach macierzyństwa i późniejszym powrocie do życia zawodowego. Co ważne, opcja abonamentowa, dająca dostęp do szerokiej opieki zdrowotnej, jest rozwiązaniem atrakcyjnym finansowo – w ramach miesięcznej płatności praktycznie zwraca się jedna konsultacja. Programy profilaktyczne natomiast są nastawione na zwiększanie świadomości zdrowotnej pacjentów. Indywidualnie dobrane badania, połączone z wywiadem lekarskim pomagają ustalić stan zdrowia oraz zawczasu zapobiec ewentualnym schorzeniom. - Skorzystanie z programu Zdrowy Manager okazało się idealnym rozwiązaniem – mówi jeden z poznańskich przedsiębiorców. - Długo odkładałem decyzję o zrobieniu podstawowych badań. Dzięki kompleksowemu podejściu w krótkim czasie zyskałem większą świadomość swojej kondycji zdrowotnej - podkreśla.

Podstawą nowoczesnej medycyny jest indywidualne rozważenie potrzeb każdego pacjenta - umożliwienie mu dostępu do badań i pomoc w podjęciu najkorzystniejszych, najmniej inwazyjnych działań leczniczych. Aby taka współpraca między lekarzem i pacjentem była możliwa obie strony powinny mieć dostęp do kompleksowej wiedzy i edukacji.