Światowy Dzień FAS – Alkoholowego Zespołu Płodowego

Corocznie, 9 września, na całym świecie obchodzony jest Światowy Dzień FAS – Alkoholowego Zespołu Płodowego. Święto ma przede wszystkim na celu uświadomienie przyszłym matkom skutków picia alkoholu w czasie ciąży oraz zwrócenie uwagi całego społeczeństwa na występowanie tego problemu.

Światowy Dzień FAS

Z ideą ustanowienia Światowego Dnia Alkoholowego Zespołu Płodowego wystąpiło troje ludzi – Bonnie Buxton wraz z mężem Brianem Philcox oraz Teresą Kellerman. Ich adoptowane dzieci cierpiały na niepełnosprawność spowodowaną piciem alkoholu przez matkę dzieci będącą z nimi w ciąży.

Pierwszymi osobami zainteresowanymi ustanowienia Światowego Dnia FAS byli w większości rodzice adopcyjni i zastępczy. Byli oni przede wszystkim sfrustrowani brakiem świadomości dotyczącej Alkoholowego Zespołu Płodowego wśród opinii publicznej. Rozpoczęli więc szukanie pomocy w internetowych grupach wsparcia. Wkrótce pomysł ustanowienia Światowego Dnia FAS rodziców pochodzących z Kanady oraz Stanów Zjednoczonych zaczął zyskiwać coraz większe poparcie. Pewnego dnia Bonnie Buxton zaproponowała, aby 9 września 1999 roku o godzinie 9.09 wznieść apel do całego świata, aby wszyscy pamiętali o tym jak ważne jest nie spożywanie alkoholu przez kobiety w ciąży. Data nie miała być przypadkowa, miała symbolizować dziewięć miesięcy ciąży. Niemal natychmiast trójka, wymienionych wcześniej, osób rozpoczęła pracę nad swoim projektem. Wkrótce ich niewielka grupa wzrosła do 70 wolontariuszy pochodzących z ośmiu różnych krajów. Tym samym Pierwszy Światowy Dzień FAS, zgodnie z pomysłem autorki, rozpoczął się 9 września 1999 roku w Nowej Zelandii, gdzie kościelne dzwony w Auckland zabiły punktualnie o 9:09.

Wkrótce obchody przeniosły się także do innych krajów, dotarły do Australii, następnie do RPA, do krajów Europy, aby przekroczyć Atlantyk i dotrzeć w końcu do USA i Kanady. Wraz z upływem lat ruch rozprzestrzeniał się po całym świecie. W Polsce po raz pierwszy Światowy Dzień Fas odbył się w 2004 roku. Dzisiaj obchodzony jest już w większości krajów znajdujących się na globie.

Zobacz również:

Światowy Dzień FAS – Alkoholowego Zespołu Płodowego jest swoistą kampanią, która ma na celu uświadomić nie tylko przyszłym matkom konsekwencje związane ze spożywaniem alkoholu w ciąży, lecz również uczulić całe społeczeństwo na ten poważny problem.

FAS – groźny problem w skali światowej

Alkoholowy Zespół Płodowy jest obecnie najczęstszą przyczyną upośledzenia umysłowego występującego u dzieci. Na świat przychodzi więcej niemowląt z FAS niż z zespołem Downa. Obecnie szacuje się, że około 4 dzieci na 100 rodzi się z alkoholowym zespołem płodowym.

Z badań przeprowadzonych w 2005 roku przez CBOS na zlecenie Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych wynika, że co trzecia kobieta (33%) w wieku prokreacyjnym (18-40) piła alkohol w czasie ciąży. Większość z nich ma świadomość tego jakie konsekwencje niesie jego spożywanie w momencie gdy oczekują na dziecko.

Czym jest FAS?

Alkoholowy Zespół Płodowy (FAS) jest zespołem umysłowych i fizycznych zaburzeń spowodowanym działaniem alkoholu na płód w okresie prenatalnym. Może on wywoływać opóźnienia umysłowe, wiele dysfunkcji mózgu oraz anomalie rozwojowe. Spożywany alkohol przez kobietę w ciąży bardzo łatwo przenika przez łożysko, dostając się do krwiobiegu dziecka. Wkrótce jego stężenie jest takie samo zarówno we krwi matki, jak i w krwiobiegu płodu. Alkohol powoduje przede wszystkim obumieranie komórek nerwowych, dlatego też dzieci z FAS przychodzą na świat z dużo mniejszą ilością neuronów niż inne. Warto zaznaczyć, że to właśnie układ nerwowy najbardziej narażony jest na szkodliwe działanie alkoholu. Na domiar złego wszystkie komórki nerwowe u człowieka zostają wykształcone w okresie prenatalnym.

Dziecko, którego matka w czasie ciąży spożywała alkohol narażone jest nie tylko na niski poziom IQ, zaburzenia uwagi oraz wady serca, ale nawet może ponieść śmierć w wyniku licznych dysfunkcji. Wiele dzieci także doświadcza poważnych zaburzeń zachowania oraz z trudem przychodzi mu funkcjonowanie w społeczeństwie.

Trudna diagnoza Alkoholowego Zespołu Płodowego

Alkoholowy Zespół Płodowy nazywany bywa wadą ukrytą, ze względu na to, że nie zawsze od razu da się zauważyć, że dziecko cierpi na jakieś zaburzenie. Pierwszym kryterium zdiagnozowania choroby jest zauważenie występowania objawów somatycznych u dziecka. Przede wszystkim jest to spowolnienie rozwoju oraz występowanie szczególnego rodzaju anomalii twarzy. Jednakże często pierwsze widoczne zmiany na ciele widoczne są dopiero pomiędzy 2 a 10 rokiem życia. Dlatego też, aby postawić często w miarę wcześnie diagnozę konieczne jest potwierdzenie przez matkę, że spożywała alkohol w czasie ciąży. Jednakże większość kobiet wstydzi się przyznać do tego, że zdarzało im się pić, kiedy oczekiwały na rozwiązanie.

FAS jest jednostką chorobową w 100% możliwą do uniknięcia, wystarczy, że kobieta w ciąży powstrzyma się od picia alkoholu w każdej, nawet niewielkiej ilości. Pamiętajmy, nie tylko 9 września, o konsekwencjach wynikających ze spożywania alkoholu przez kobiety będące w ciąży.