Światowy Dzień Walki z Cukrzycą: pacjenci walczą o równy dostęp do lepszego leczenia

PRZECIWDZIAŁAJ CUKRZYCY. TERAZ – to hasło tegorocznego Światowego Dnia Walki z Cukrzycą, który 14 listopada już po raz 20. obchodzony będzie w ponad 150 krajach na całym świecie. Polscy diabetycy w tym właśnie dniu złożą na ręce Premiera Donalda Tuska petycję z prośbą o podjęcie działań ograniczających epidemię cukrzycy w naszym kraju.

W poniedziałek, 7 listopada, Ministerstwo Zdrowia opublikowało projekt wykazu leków refundowanych, w którym pojawiło się 279 nowych produktów - w tym 256 generycznych.  Znalazły się w nim także długo oczekiwane przez polskich diabetyków leki inkretynowe, dzięki którym u części chorych możliwe jest odsuniecie w czasie rozpoczęcia insulinoterapii i – w konsekwencji – uchronienie ich przed niedocukrzeniami i niekontrolowanym wzrostem wagi ciała. To niezwykle istotne korzyści, biorąc pod uwagę skalę i powagę tychże powikłań. Niestety w projekcie nie znalazły się wszystkie leki, które uzyskały w zeszłym roku pozytywną rekomendację Agencji Oceny Technologii Medycznych stanowiących podstawę do ich refundacji ze środków publicznych.

Brakuje tam między innymi saksagliptyny, którą obecnie leczy się połowa pacjentów w Polsce przyjmująca leki inkretynowe. „Z jednej strony oczywiście cieszy nas fakt, że leki inkretynowe z grupy DPP IV w ogóle znalazły się w najnowszym projekcie Ministerstwa Zdrowia. Z drugiej jednak jesteśmy bardzo zaniepokojeni faktem, że zabrakło w nim sakasgliptyny. Jak dowiedzieliśmy się do firmy Bristol-Myers Squibb – współproducenta tego leku – sakasagliptyna spełniła wszystkie kryteria skuteczności i bezpieczeństwa. To niepokojące, że w naszym kraju ignoruje i pomija się lek, którym leczy się 50 proc. pacjentów i dopuszcza się do sytuacji, że tysiąc osób w Polsce pozostanie bez tańszego dostępu do terapii.” – mówi Andrzej Bauman, prezes Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków.

Polskie Stowarzyszenie Diabetyków oraz chorzy na cukrzycę już od dawna zabiegali o podjęcie przez rząd działań na rzecz poprawy sytuacji polskich chorych na cukrzycę typu 2 zbierając między innymi podpisy pod petycją do Prezesa Rady Ministrów. Podczas Światowego Dnia Cukrzycy zaapelują ze zwielokrotnioną siłą do Premiera Donalda Tuska o podjęcie działań ograniczających epidemię cukrzycy w Polsce, podnoszących jakość życia chorych oraz ograniczających jej konsekwencje zdrowotne, a także ponoszone koszty społeczno-ekonomiczne. Według ekspertów – lekarzy oraz ekonomistów – systemowe działania przeciwdziałające cukrzycy należy podjąć bezzwłocznie.

Postulaty polskich diabetyków, które zostaną przekazane na ręce Premiera są następujące:

• Lekarze muszą mieć możliwość dobierania leków do indywidualnych potrzeb i cech chorego, dlatego potrzebna jest refundacja szerokiego portfolio leków, na bieżąco aktualizowana o kolejne nowoczesne leki o potwierdzonej skuteczności, w tym analogi insuliny i doustne leki inkretynowe dla chorych z cukrzycą typu 2, których niestety tylko część znalazła się w najnowszym projekcie wykazu leków refundowanych opublikowanym 7 listopada przez Ministerstwo Zdrowia.
• U około połowy chorych w Polsce cukrzyca typu 2 nie jest prawidłowo zdiagnozowana, dlatego należy wdrożyć program edukacji lekarzy POZ, aby wyposażyć ich w wiedzę umożliwiająca diagnozowanie i leczenie cukrzycy.
• Wobec niskiej jakości opieki medycznej w naszym kraju należy prowadzić intensywną edukację chorych, mającą na celu podniesienie świadomości, dotyczącej zagrożeń wynikających z choroby.

Co ważne, cukrzyca stanowi znaczące obciążenie dla budżetu państwa, zwłaszcza ta późno rozpoznana i źle leczona. Leczenie jej pochłania około 2,5 mld złotych rocznie. Powikłania cukrzycy, takie jak choroby sercowo-naczyniowe, niewydolność nerek, amputacje nóg czy utrata wzroku, kosztują budżet państwa 5 razy więcej niż leczenie samej cukrzycy. Do tych kosztów należy dodać jeszcze koszty pośrednie, związane z utratą produktywności osób chorych, koszty zwolnień lekarskich, rent, przedwczesnych emerytur, opieki sprawowanej nad chorymi przez bliskich, czy przedwczesną śmiertelność.

Obecnie w naszym kraju na cukrzycę choruje ok. 2,6 miliona osób, a liczba ta stale rośnie. Jeżeli nie nastąpią niezbędne zmiany, według szacunków już w 2030 roku liczba chorych na cukrzycę w Polsce zwiększy się aż do 4,8 mln. „Mimo wieloletnich starań środowiska chorych, a także wbrew trendowi obserwowanemu w krajach Unii Europejskiej, polskie Ministerstwo Zdrowia do tej pory nie postrzega walki z cukrzycą jako jednego z głównych priorytetów polityki zdrowotnej. W konsekwencji przekłada się to na zaniechanie podjęcia działań, które mogłyby doprowadzić do zahamowania fali nowych zachorowań oraz wystąpienia późnych powikłań cukrzycy. Chcemy wyrazić wobec takiej postawy rządu zdecydowany sprzeciw - dlatego przygotowaliśmy petycję do Premiera Rzeczpospolitej Polskiej Pana Donald Tuska, wzywająca do bezzwłocznego podjęcia działań, które zaowocują podniesienie jakości leczenia cukrzycy w Polsce.” – mówi Andrzej Bauman.

Obchodzony na całym świecie Światowy Dzień Walki z Cukrzycą jest doskonałą okazją do podnoszenia poziomu edukacji całego społeczeństwa. Z tej okazji co roku, w ponad 150 krajach organizowane są konferencje, debaty, warsztaty edukacyjne, zapewniane są darmowe badania oraz podejmowane różnego rodzaju inicjatywy społeczno-kulturalne mające na celu zwrócenie uwagi opinii publicznej na ten ważny problem. Tegoroczne, centralne obchody Światowego Dnia Walki z Cukrzycą w Polsce, upamiętniające również 90. rocznicę odkrycia insuliny, zorganizowane zostaną przez Polskie Stowarzyszenie Diabetyków w Sieradzu. Dzień rozpocznie się uroczystą mszą świętą w intencji osób z cukrzycą, marsz chorych i osób ich wspierających, zaprezentowana zostanie wystawa diabetologiczna a na koniec odbędzie sympozjum naukowe, podczas którego eksperci omawiać będą m.in. współczesne metody zapobiegania cukrzycy oraz dostęp do leczenia cukrzycy typu 2 w Polsce. Patronat naukowy nad obchodami objął profesor Leszek Czupryniak, prezes Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego.

Globalna epidemia cukrzycy

Cukrzyca i związane z nią powikłania należą do pięciu najczęstszych przyczyn śmierci w krajach wysoko rozwiniętych. Liczba śmiertelnych ofiar cukrzycy na świecie jest zbliżona do liczby osób umierających z powodu AIDS. Według Międzynarodowej Federacji Diabetologicznej (IDF) w ciągu piętnastu lat – pomiędzy rokiem 1985 a 2000 – liczba chorych wzrosła pięciokrotnie. Obecnie na świecie żyje ponad 366 milionów osób z cukrzycą, mimo wcześniejszych szacunków, że w 2010 roku będzie ich „tylko” 285 milionów. Eksperci ostrzegają, że oznacza to, iż epidemia cukrzycy rozwija się szybciej niż przypuszczano i jest coraz groźniejsza.

--
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą, organizowany przez Międzynarodową Federację ds. Cukrzycy przy wsparciu Światowej Organizacji Zdrowia, jest ogólnoświatową akcją poświęconą tematowi cukrzycy. Obchodzony jest każdego roku w dniu 14 listopada. Właśnie tego dnia w 1891 r. urodził się Frederick Banting, który wraz Charles’em Best jako pierwszy spisał swoje przemyślenia, które przyczyniły się do odkrycia insuliny i opatentowania jej w 1922 roku.

Polskie Stowarzyszenie Diabetyków zrzesza dziś ponad 100 000 członków zarejestrowanych w ponad 500 kołach terenowych. W 1991 roku Stowarzyszenie zostało członkiem Międzynarodowej Organizacji Diabetologicznej IDF (International Diabetes Federation), którego siedziba mieści się w Brukseli.