Szczepionka przeciwko chorobie denga ujrzy światło dziennie w 2015 roku

Według doktora Jeana Langa, szczepionka przeciwko chorobie denga będzie do dyspozycji w roku 2015, może w 2016 roku. Doktor Jean Lang jest odpowiedzialnym za rozwój szczepionek w firmie Sanofi Pasteur. Jego zdaniem, szczepionka ma być skuteczna przeciwko czterem znanym serotypom wirusa, a próby kliniczne już trwają. W tym czasie musimy jeszcze trochę uzbroić się w cierpliwość - podczas gdy denga panoszy się na Antylach, głównie na Martynice i w Gwadelupie, a już ponad 60 000 osób zostało zarażonych wirusem tej choroby od początku epidemii.

Naliczono także 18 zgonów. Populacja pozostaje bezsilna w obliczu tej choroby. Nie tylko dlatego, że wszystkie środki prewencji, czyli generalnie środki zwalczające komary, nie są zbyt skuteczne. Ale także dlatego, iż wszystkie dostępne terapie tak naprawdę leczą symptomy choroby, bez właściwego leczenia przyczyn. Poza tym, insekt przenoszący wirusa, czyli komar z gatunku Aedes albopictus jest obecny także w miastach. W tym kontekście, oczekiwanie na szczepionkę jest coraz bardziej odczuwalne.

Ale na jakim właściwie etapie znajdują się teraz badania w tej dziedzinie? Doktor Jean Lang wyjaśnia sytuację. Zapytany, jakie są środki aktualnie zaangażowane w walkę z chorobą oraz jakie są oczekiwania wobec szczepionki przeciwko dendze, doktor Jean Lang odpowiada, iż nie ma żadnego konkretnego leczenia przeciwko tej chorobie. Jedyne środki prewencji, jakie mamy do dyspozycji, to zwalczanie komarów w strefach zarażeń. Komar-nosiciel choroby gryzie w ciągu dnia, więc moskitiery wokół łóżek w ciągu nocy są nieskuteczne. Zalecana jest więc indywidualna ochrona przeciwko komarom. Jedynie szczepionka pozwoli kontrolować rozprzestrzenianie się choroby.

Istnieją cztery serotypy wirusa choroby denga, które krążą na łonie populacji. Stawką w tej grze jest więc odkrycie takiej szczepionki, która byłaby skuteczna przeciwko wszystkim czterem serotypom – szczepionki tetrawalentnej. Jeśli chodzi o metody pracy w laboratoriach firmy Sanofi Pasteur nad odkryciem skutecznej szczepionki, doktor Jean Lang wyjaśnia, iż celem poszukiwań jest proteina, która znajduje się na powierzchni każdego z serotypów wirusa dengi. Proteina ta jest odpowiedzialna za indukcję przeciwciał neutralizujących.

Naukowcy w swoich badaniach oparli się na szczepionce przeciwko żółtej gorączce (żółtej febrze), która jest szczepionką o niezwykłej skuteczności i nieszkodliwości. Geny kodujące białko z powierzchni oraz białko prM wirusa dengi (proteina prM jest także usytuowane na zewnętrznej błonie wirusowej), zostały wymienione z korespondującymi genami znajdującymi się w szczepionce przeciwko żółtej febrze. Dokonano tego po kolei dla każdego poszczególnego serotypu wirusa. Połączenie tych czterech serotypów generuje szczepionkę przeciwko chorobie denga, skuteczną przeciwko czterem wersjom wirusa. Szczepionka ta aktualnie jest w fazie rozwojowej.
Otrzymujemy w ten sposób szczepionkę w łagodnej wersji, która nie potrzebuje współpracowników, żeby zacząć działać.

W kwestii testów przeprowadzonych w laboratorium, przed przystąpieniem do testów na człowieku, doktor Jean Lang wyjaśnia, iż laboratorium Sanofi Pasteur wykonało ogromne ilości prób i testów, na różnych modelach. Celem było scharakteryzowanie szczepionki oraz wykazanie jej skuteczności oraz immunogeniczności. Testy zostały przeprowadzone zarówno na komórkach dendrytycznych ludzkich in vitro, jak i na ssakach naczelnych. Rezultaty badań zachęciły naukowców do przejścia do kolejnych etapów.

Szczepionka wykazała, że pobudza odpowiedź immunitarną przeciwko wszystkim czterem serotypom. Próby na szeroką skalę właśnie trwają. Mają one na celu stwierdzenie, czy odpowiedź immunitarna jest wystarczająca do ochrony przeciwko chorobie. Badania kliniczne nad działaniem szczepionki u dzieci, dorosłych i nastolatków są aktualnie przeprowadzane w Azji oraz w Ameryce Łacińskiej. Do dnia dziejszego, ponad 5000 osób otrzymało przynajmniej jedną dawkę tetrawalentnej szczepionki przeciwko chorobie denga, stworzonej w laboratoriach Sanofi Pasteur. Szczepionka wywołuje zrównoważoną odpowiedź immunitarną przeciwko wszystkim czterem serotypom wirusa dengi oraz jest dobrze tolerowana przez pacjentów.

Doktor Lang szacuje, iż szczepionka może być dostępna już w 2015 roku. Co więcej, laboratoria Sanofi Pasteur współpracują też z międzynarodowymi instytucjami, takimi jak Gates Foundation czy też GAVI, w celu udostępnienia nowej szczepionki najbiedniejszym i najbardziej potrzebującym populacjom. Historycznie, laboratoria Sanofi Pasteur zawsze uważały powszechny dostęp do szczepionek jako sprawę priorytetową. Firma ta także była pierwszym laboratorium, które wprowadziło różne ceny na swoje produkty, w zależności od możliwości finansowych danego kraju.