Szczepionka przeciwko gorączce z Doliny Rift

Wirus gorączki z doliny Rift zaraża głównie zwierzęta, ale pozostaje zagrożeniem dla człowieka. Na szczęście, po testach próbnych dokonanych na myszach, wkrótce pojawi się skuteczna szczpionka przeciwko tej chorobie. Gorączka Doliny Rift, enzootyczne zapalenie wątroby, dotyka przede wszystkim domowe zwierzęta, ale może się przenieść także na człowieka.

Chorobę wywołuje RNA-wirus RVW należący do rodzaju Phlebovirus rodziny Bunyaviridae, przenoszony przez komary. W większości przypadkówch choroba przebiega łagodnie u człowieka, ale gorączka krwotoczna może się rozwinąć, prowadząc do zgonu u około 1% chorych.

Aż do dnia dzisiejszego, szczepionki przeciwko wirusom RVW wykazywały swoją skuteczność i były używane. Ale te szczepionki były stworzone z atenuowanym wirusem, więc powodowały wiele problemów, takich jak dokuczliwe efekty uboczne: spontaniczne poronienia u bydła, możliwe nastąpienie rewersji wirusa, a więc ryzyko zarażenia się chorobą.

Chęć otrzymania szczepionki zarazem skutecznej i pewnej zachęciła naukowców do stworzenia i przetestowania szczepionek o różnym pochodzeniu. Badacze z Center for Vaccine Research na Uniwersytecie w Pittsburgh wynaleźli kilka szczepionek.

Polegają one na ekpresji glikoproteiny wirusowej, nazywanej Gn, proteiny, która normalnie znajduje się na powierzchni kapsydu wirusa RVW. Szczepionka być może pozwoli więc aktywować system obronny w celu przygotowania go na przyjście prawdziwego wirusa.

Od chwili pojawienia się wirusa w organizmie, glikoproteina Gn jest rozpoznawana przez przeciwciała i wirus może zostać opanowany zanim zacznie się namnażać. Konkretnie, geny glikoproteiny Gn został, bądź nie, połączony z genem innej proteiny C3d, której rolą jest aktywacja nie specyficzna układu obronnego.

Aby określić jej skuteczność, te dwie konstrukcje zostały wszczepione myszom pod postacią DNA (dla formy łącznej) albo pod postacią replikonu alfawirusa (dla formy tylko glikoproteiny Gn). Odbyło się to w trzech powtórzeniach i z 3 tygodniami przerwy między każdą operacją. Postać DNA została wszczepiona myszom jako bombardowanie małymi cząsteczkami złota, na których były przyczepione molekuły DNA. Jeśli chodzi o postać replikonu, została ona wszczepiona myszom poprzez zastrzyk jak kapsułki.

Według artykułu opublikowanego w przeglądzie Plos Neglected Tropical Diseases, obydwie szczepionki są zdolne do specyficznej aktywacji systemu obronnego. Przeciwciała neutralizujące są nawet lepsze niż te, wywołne przez podanie szczepionki MP12, odpowiadającej atenuowanemu wirusowi RVW.

Jednakże, jedynie podanie szczepionki pod postacią replikonu aktywuje odpowiedź odporności komórkowej. Więc czy też te myszy są skutecznie udodpornione? Myszy zostały następnie poddane wszczepieniu wirusa RVW i… są odporne na chorobę ! Nie tylko to, że żadna z zaszczepionych myszy nie poniosła śmierci w wyniku infekcji, ale ponad to, nie pojawiły się też żadne charakterystyczne objawy choroby.

Tak więc jest to wielkim sukcesem dla tej ekipy badawczej, a także jest to piękną obietnicą dla populacji najbardziej narażonej na zarażenie wirusem RVW.