Tajemnice snu. W dalszym ciągu nie wiemy o nim za dużo. Na przykład, co to jest paraliż senny? I co właściwie ludzie mówią, kiedy rozmawiają w czasie snu? Doktor Philip Gehrman, kierujący programem Behavioral Sleep Medicine Program na uniwersytecie University of Pennsylvania, stwierdza, iż wiele dziwnych zjawisk związanych ze snem dzieje się na granicy jawy i snu właśnie.
Kiedyś uważaliśmy, że jesteśmy albo w stanie jawy, albo w stanie snu, niczego innego po środku nie ma. Ale teraz okazuje się, że ludzie mogą doświadczać wielu rzeczy nie będąc w pełni obudzonymi, ani w pełni uśpionymi. Wiele z tych rzeczy jest całkowicie normalnych i można je podzielić na dwie kategorie: te, które zdarzają się w fazie snu, która nie jest fazą REM; a także rzeczy, które zdarzają się w fazie REM.
Oto kilka z tych rzeczy:
Paraliż senny
Czy kiedykolwiek zdarzało ci się właśnie wynurzyć ze snu i poczuć, że nie jesteś w stanie ruszyć żadną częścią swojego ciała? Przerażające wrażenie, że ktoś cię zamroził w twoim łóżku. To właśnie mógł być paraliż senny. Najczęściej zdarza się on w ciągu sekund – minut tuż po przebudzeniu, niezależnie od tego, czy jest to ranek, czy też środek nocy.
Kiedy jesteśmy w fazie snu REM, nasze mięśnie są sparaliżowane, tak, że nie możemy wyjść z naszych snów. Ale przy paraliżu sennym, część mózgu budzi się wcześniej niż reszta, dając wrażenie pełnego przebudzenia i czujności. Nawet jeśli mięśnie ciała są ciągle sparaliżowane.
Aczkolwiek, paraliż senny nie jest niebezpieczny, mimo dziwnego uczucia, którego doświadczamy. Aby zredukować liczbę epizodów paraliżu sennego, trzeba zredukować stres, spać wystarczającą ilość czasu w ciągu nocy, dbać o jakość snu.
Zaburzenia zachowania w czasie fazy REM
W opozycji do paraliżu sennego, zaburzenia zachowania w czasie fazy REM zdarzają się, kiedy mózg jest w fazie snu REM, ale mięśnie działają i odgrywają to, co się dzieje w śnie. Oznacza to mówienie, krzyki, kopanie, siadanie, wymachiwanie rękami, wyskakiwanie z łóżka, chwytanie czegoś, popychanie, odpychanie, boksowanie.
Zobacz również:
- Narkolepsja - nieuleczalny sen?
- Jak walczyć z zaburzeniami snu w starszym wieku?
- Dlaczego marzenia senne są ważnym elementem psychoterapii?
- Dlaczego sen jest ważny?
- Bezruch we śnie, czyli co dzieję się z umysłem podczas koszmarów
- Bezdech senny
- Jak sobie radzić z zaburzeniami snu?
- Sen najlepszym sposobem na regenerację organizmu
Ostre formy mogą się zdarzyć w trakcie odwyku alkoholowego albo odwyku od sedatywnych leków hipnotycznych. Zaburzenia te potencjalnie mogą być gwałtowne, przede wszystkim jeśli dana osoba kopie albo sama bije się pięściami. Partner również może ucierpieć.
Bez leczenia, zaburzenia te się pogarszają. Istnieją leki, które ludzie mogą zażywać, aby rozluźnić mięśnie w czasie snu. Dodatkowo, zaburzenia zachowania w czasie fazy REM mogą być również związane z chorobami neurodegeneracyjnymi, takimi jak choroba Parkinsona albo atrofia wieloukładowa, i zdają się pojawiać na wiele lat przed tymi chorobami.
Chodzenie we śnie i mówienie
Podobnie do paraliżu senngo, chodzenie we śnie i mówienie we śnie zdarza się, kiedy część mózgu nie śpi. Ludzie, którzy chodzą we śnie, generalnie śpią, ale angażują się w czynności, które należą do podstawowych rutynowych zachowań: idą do łazienki, albo do kuchni po coś do zjedzenia. Jest to zazwyczaj bardzo rutynowa czynność.
Ponieważ chodzenie i mówienie we śnie zdarzają się w czasie fazy snu nie-REM, ponieważ faza ta produkuje jedynie płaskie, nudne sny, cokolwiek dana osoba mówi albo robi, nie jest to związane z tym, o czym aktualnie śni. Jednak, nie ma jeszcze na to jasnej odpowiedzi na pytanie, dlaczego właściwie mówimy i robimy to, co robimy i mówimy, kiedy chodzimy i mówimy we śnie. Chodzenie we śnie generalnie nie jest niebezpieczne.
Nocne lęki
Nocne lęki zazwyczaj zdarzają się dzieciom, które wyrastają z tego w wieku nastoletniem. Trzeba również wyjaśnić, że lęki nocne to nie to samo co koszmary senne. Kiedy dzieci mają lęki nocne, śpią, a to oznacza, że będą wrzeszczeć, płakać, a nawet nie rozpoznają rodzica, kiedy rodzic przyjdzie je uspokoić.
Lęki nocne mogą trwać od 2 minut do 20 minut, a nawet dłużej. Mogą dla rodziców być bardzo przerażające, ale rodzice powinni wiedzieć, że lęki nocne nie są niebezpieczne. Najlepiej jest dziecka nie budzić, ponieważ wtedy sprawa może się tylko pogorszyć – dziecko nie rozpozna rodzica jako rodzica.
Zgrzytanie zębami
Zgrzytanie zębami jest znane jako bruksizm i zdarza się, kiedy ruszasz zaciśniętą szczęką do przodu i do tyłu, zarówno w ciągu dnia, jak i w ciągu nocy. Może być to bardzo denerwujące dla osoby, z którą śpisz, może prowadzić do bólu w stawie, a nawet do uszkodzeń w tej strefie.
Zgrzytanie zębami wynika z wielu czynników. Może chodzić o stres, o zły zgryz, o niezdolność do zrelaksowania się w czasie snu. Czasami obniżenie poziomu lęku i stresu pomaga również ograniczyć bruksizm w nocy. Aby to kontrolować – ponieważ nie ma na to lekarstwa - ludzie mogą iść do dentysty, aby dostać nakładkę na zęby na noc.
Syndrom eksplodującej głowy
Syndrom ten jest zdecydowanie najbardziej niezwykły. A na pewno bardziej niezwykły niż chodzenie i mówienie w czasie snu. Jest to dziwne doświadczenie: masz wrażenie, że twoja głowa eksploduje z powodu głośnego hałasu wydobywającego się z jej środka. Ale nie jest to niebezpieczne.
Podobne jest to do wybuchu bomby, wystrzału z pistoletu, czy jakiejkolwiek innej postaci głośnego dźwięku. Na temat tego zjawiska przeprowadzono niewiele badań, ale zdaje się, że jest to bardzo dziwna, ekstremalna wręcz wariacja tych sennych szarpnięć nóg, które zdarzają się, kiedy zapadamy w sen.
Dodatkowo, to właśnie ludzie w wieku powyżej 50 lat oraz kobiety najczęściej doświadczają tego zjawiska. Jest ono również związane ze stresem i zmęczeniem.
Komentarze do: Sześć dolegliwości związanych ze snem właśnie zostało wyjaśnionych