Tarczyca pozwala na widzenie kolorów!

Poza tym, iż odgrywa fundamentalną rolę w regulowaniu metabolizmu, tarczyca ma uczestnić również w dobrym funkcjonowaniu zmysłu wzroku, nawet w dorosłym wieku! Nowe uzyskane rezultaty pokazują bowiem, że hormony tarczycowe regulują pigmenty usytuowane w komórkach siatkówki oka.

Wystarczy zaobserować objawy nadczynności tarczycy albo niedoczynności tarczycy (zmęczenie, nerwowość, brak koncentracji, zaburzenia pamięci, przybieranie na wadze...), aby zdać sobie sprawę ze znaczenia tego gruczołu, największego gruczołu w ciele ludzkim, oraz z jego wpływu na generalny metabolizm.

Ale noworodki, u których stwierdza się zaburzenia tarczycowe, mają również problemy z rozwojem fizjologicznym i umysłowym.

Hormony tarczycy są więc od dawna znane z tego, iż biorą udział w rozwoju układu nerwowego. Badanie nad myszami zresztą już wcześniej pozwoliło pokazać znaczenie tarczycy w rozwoju siatkówki oka, która jest uważana za integralną część układu nerwowego. Jeden z dwóch typów komórek receptorowych w przeprowadzonych badaniach był szczególnie dotknięty: czopki.

Życie na niebiesko i na zielono!

Komórki te, w rzeczywistości, wyrażają proteiny, które są inne niż receptory hormonów tarczycy. Ale podczas gdy istnieje tylko jeden typ pręcika, którego bardzo wysoka wrażliwość na światło pozwala nam widzieć w warunkach słabej jasności (ale w czerni i w bieli), to istnieje wiele typów czopków (u człowieka – 3, u większości ssaków – 2), a każdy z nich jest wyspecjalizowany w percepcji jednego szczególnego koloru, których mieszanka tworzy niuanse (trochę tak, jak w starych typach ekranów telewizyjnych).

Czopki te różnią się między sobą obecnością różnych molekuł fotoreceptorowych (nazywanych opsynami), które są wrażliwe na różne dlugości fal. Integracja sygnału przynoszonego przez hormony tarczycowe charakteryzuje się więc aktywacją opsyn wrażliwych na zieleń, ale też i zatrzymaniem syntezy opsyn wrażliwych na UV-niebieskie.

Regulacja trwa dalej, nawet po narodzinach…

Mechanizm ten, jak uważano, zachodził jedynie w momencie rozwoju układu wzrokowego, który w związku z tym  podejrzewano o to, iż był stały i pozbawiony tego typu regulacji hormonalej...

A przynajmniej tak myślano, dopóki badacze z Max Planck Institute for Brain Research we Frankfurcie oraz z uniwersytetów w Wiedniu, nie zainteresowali się tym z bliska.

Naukowcy ci chcieli określić, po narodzinach mysząt, w którym dokładnie momencie zatrzymuje się regulacyjne działanie hormonów na siatkówkę.

Ku naszemu zdziwieniu, nie zaobserwowaliśmy takiego finalnego momentu, nawet w wiele tygodni po narodzinach; działanie hormonalne nie ustawało, wyjaśnia Anika Glaschke, jedna z autorek tej pracy.

… aż do wieku dorosłego!

Poza tym, redukując aktywność tarczycy u myszy dorosłych na wiele tygodni, naukowcy stwierdzili, że wszystkie czopki przyśpieszyły syntezę opsyn wrażliwych na UV-niebieskie oraz zmniejszyły produkcję opsyn wrażliwych na światło zielone. Przywracając równowagę hormonalną tarczycy, naukowcy zaobserwowali, iż czopki odzyskały swoją postać wyjściową.

Dlatego też, jak stwierdzili uczeni, przez całą długość życia, ekspresja opsyn przez czopki ma być regulowana przez tarczycę.

Martin Glösmann z uniwersytetu medycyny weterynaryjnej w Wiedniu podsumowuje w ten sposób: jeśli taki mechanizm działa również na czopki w oku ludzkim, oznacza to, że niedobór hormonów tarczycy w wieku dorosłym – na przykład jako konsekwencja diety ubogiej w jod albo usunięcia tarczycy – może również wpłynąć na opsyny wytwarzane przez czopki, a także na widzenie kolorów.

Jednakże, z punktu widzenia klinicznego, ciężkość innych objawów niedoczynności tarczycy prowadzi prawdopodobnie do zastosowania odpowiedniego leczenia u pacjenta, zanim nawet zostanie zaobserwowane takie uszkodzenie wzroku.