Testy genetyczne: w kierunku medycyny spersonalizowanej?

Już za jakieś dziesięć bądź dwadzieścia lat od dnia dziejszego, będzie być może równie łatwo wykonać test genetyczny, co zrobić dziś na przykład radiografię, w dodatku dość niskim kosztem. Futurystyczne i idealistyczne? Na pewno, ale właściwie już dziś wielu ludzi stara się o to, by ten scenariusz stał się wkrótce rzeczywistością i otworzył drzwi przed medycyną spersonalizowaną. Jednym z tych ludzi jest specjalista w dziedzinie genomu, którego wynalazki pozwoliły ustalić sekwencję ludzkiego DNA, doktor Leroy Hood, i który przyjechał na specjalną konferencję, aby przedstawić i wyjaśnić swoją wizję medycyny spersonalizowanej, którą mogłaby podarować nam nauka na temat genomu.

Wyżej wymieniona konferencja miała miejsce w ramach międzynarodowego forum ekonomicznego w Montrealu. Według doktora Leroya Hooda, nadszedł czas, aby zwrócić się w kierunku nowego modelu systemu opieki zdrowotnej, który sam specjalista nazywa Medycyną 4P. Doktor Hood wyjaśnił na konferencji, że należało by zaadoptować analizę systemową choroby, która, dzięki narzędziom technologicznym i informatycznym, pozwoli medycynie, która w tym momencie jest medycyną reaktywną, przekształcić się, od dziś w ciągu najbliższych 20 lat, w Medycynę 4P, gdzie pacjent jest w samym centrum zainteresowania.

Według doktora Leroya Hooda, poprzez prosty test krwi już w tym momencie mamy możliwość bardzo szybko stwierdzić pojawienie się czynnika patogennego w ciele ludzkim, śledzenia jego trasy i rozwoju, a co za tym idzie, jest także możliwość wyboru terapii właściwej dla danej osoby, w zależności od jej genetyki. Już dziś właściwie można hodować komórki macierzyste na bazie genomu danej osoby, aby się nimi posługiwać w razie koniecznej terapii. Ale genomika zawiera także liczne możliwości leczenia, których w tym momencie jeszcze sobie nawet nie wyobrażamy, podkreśla doktor Leroy Hood.

Prezydent Koalicji na rzecz Medycyny Personalizowanej (PMC), Edward Abrahams, podtrzymuje, że jego zdaniem analiza genomu pozwoli także obniżyć koszty ochrony zdrowia. Będzie można przewidzieć wiele chorób oraz zahamować ich rozwój z dużo większą skutecznością niż teraz, w dodatku unikając efektów ubocznych przypisywanych lekom, które są aktualnie szóstą przyczyną zgonów w Stanach Zjednoczonych. To oznacza, że genomika zmusi firmy farmaceutyczne do stopniowego zaprzestania produkcji leków o szerokim spektrum działania i do zastąpienia ich przez leki specjalnie wymyślone i wyprodukowane dla każdego poszczególnego pacjenta, w zależności od jego potrzeb.

W ten sposób będzie można skończyć z metodą prób i błędów, gdzie pacjent przechodzi od jednego lekarstwa do drugiego, podkreśla Edward Abrahams. Genomika pozwoli znaleźć właściwe lekarstwo, właściwą dawkę i właściwy moment do zaaplikowania go właściwemu pacjentowi. Analiza spersonalizowana, czyli Medycyn 4P, wpłynie także na zmianę roli pacjenta, który będzie miał większe szanse brać udział w leczeniu, dodaje doktor Leroy Hood. Doktor Leroy Hood przewiduje też, że pacjent będzie miał lepszą możliwość zrozumienia od samego początku, co się z nim dzieje, a także będzie mógł podejmować bardziej jasne decyzje, odnośnie wyboru terapii, jaka jest mu oferowana, włączając w to przyjęcie nowych zwyczajów życia, które pozwolą mu lepiej się ochronić przed chorobą lub ją zwalczyć.

Ale badanie amerykańskie daje też do zrozumienia, że nawet poinformowanie pacjentów o naturze genetyki, nie zachęca ich automatycznie do lepszego odżywiania się, czy też do większej ilości ruchu. Badania przeprowadzone na 1959 pacjentów pokazują, że ci, którzy potrzebowaliby przyjąć nowe, zdrowsze zwyczaje w swoim życiu, są właśnie tymi, którzy najmniej pragnęliby swój tryb życia zmienić, gdyby dowiedzieli się o swojej naturalnej tendencji do jakiejś choroby. Na odwrót, ci ludzie, którzy już teraz bardzo uważają na swój stan zdrowia, są najbardziej skłonni do wzięcia swojego zdrowia we własne ręce.

Zresztą, analiza spersonalizowana zmodyfikuje także rolę lekarzy, którzy interweniowaliby z góry i którzy mogliby więcej działać na polu wsparcia pacjentów, bardziej niż jako główni depozytariusze wiedzy medycznej, którymi są teraz. Obecny na konferencji doktor Philippe Couillard, były minister zdrowia i służb socjalnych w Quebeku, zaznaczył, że pojawienie się medycyny spersonalizowanej, takiej, jaką głoszą doktor Leroy Hood i Edward Abrahams, będzie można rozważać w ciągu najbliższych 10-12 lat od dnia dzisiejszego. Genomika z pewnością zmieni sposoby pojmowania choroby, ale należy przede wszystkim najpierw poinformować o tym lekarzy i zyskać ich aprobatę, uprzedza Philippe Couillard.