Transplantacja komórek nerwu w leczeniu paraliżu rdzenia kręgowego? Doświadczenia na ludziach przetestują jej bezpieczeństwo

Niedługo ma zostać przeprowadzony nowy eksperyment, który być może spełni marzenie słynnego filmowego Supermana, czyli aktora Christophera Reeve, zmarłego w 2004 roku, sparaliżowanego od 1995 roku; marzenie o odkryciu – w końcu – skutecznego leku na paraliż rdzenia kręgowego.

Nowe doświadczenie zapowiedziano na międzynarodowym spotkaniu naukowców z ludźmi z urazem rdzenia kręgowego. Spotkanie było sponsorowane przez United 2 Fight Paralysis Foundation.

Strategia ta, która już okazała się obiecująca w badaniach przeprowadzonych na zwierzętach, i która nie wiąże się z koniecznością zażywania leków immunosupresyjnych, jeszcze nie wykazała swojej skuteczności u ludzi. Aczkolwiek, pacjenci z nadzieją oczekują na ten nowy postęp; tym bardziej, iż są już dość sfrustrowani koniecznością czekania na pierwszą próbę przeprowadzoną na ludziach.

W. Dalton Dietrich, dyrektor naukowy projektu The Miami Project to Cure Paralysis w szkole medycznej uniwesytetu w Miami (University of Miami Miller School of Medicine) oznajmił, iż jego zespół naukowy już skierował się do agencji amerykańskiej Food and Drug Administration (FDA), aby uzyskać pozwolenie na rozpoczęcie fazy I nowego eksperymentu przeprowadzanego na ludziach.

Eksperymentu, który ma na celu leczenie paraliżu za pomocą nowej techniki transplantacji komórek. Dodajmy jeszcze, że faza I nie ma nic wspólnego ze skutecznością. Testowane jest jedynie bezpieczeństwo, a w eksperymencie są używane dawki nieterapeutyczne.

W przypadku tej nowej techniki, pobierane są własne dojrzałe komórki pacjenta z nerwu w nodze; w ten sposób unika się pobierania embrionalnych komórek macierzystych. Następnie, komórki te są namnażane w laboratorium i transplantowane do uszkodzonego rdzenia kręgowego.

Dzięki tej metodzie unikamy również problemów z odrzutem ze strony układu odpornościowego, a także wszelkich możliwych konsekwencji, związanych z posługiwaniem się ludzkimi embrionalnymi komórkami macierzystymi w leczeniu neurologicznych urazów i chorób.

Zazwyczaj, kiedy pacjenci otrzymują organ albo tkankę od dawcy, muszą również być podawane leki immunosupresyjne, aby uniknąć ryzyka, iż ich układ nerwowy zaatakuje obcą tkankę.

Komórki zastosowane w tej transplantacji to komórki Schwanna (lemmocyty), które są nieneuronowymi komórkami glejowymi w obwodowym układzie nerwowym. Komórki te chronią i izolują włókna nerwowe biegnące w członkach ciała oraz w tułowiu.

Komórki Schwanna wspomagają również naprawę zniszczonych neuronów - dostarczają witalnych protein, które chronią komórki nerwowe po urazie, sprzyjają rozwijaniu się nowych aksonów i ponownemu łączeniu z właściwymi strukturami. Wspomagają odnowienie izolacji elektrycznej, otoczki mielinowej, wokół włókien nerwowych, która jest niezbędna dla aksonów do przewodzenia impulsów elektrycznych.

W odróżnieniu od uszkodzeń rdzenia kręgowego, uszkodzony nerw w ciele może się sam naprawić. Komórki Schwanna są nieobecne w mózgu i w rdzeniu kręgowym. Natomiast, inne komórki, nazwane oligodendrocytami, tworzą tutaj izolację mielinową.

Wiemy o tym już od stu lat, a odkrycie to było ważnym elementem w odpowiedzi na pytanie dlaczego uszkodzone nerwy w obwodowym układzie nerwowym mogą się uzdrowić, ale uszkodzony akson w mózgu albo w rdzeniu kręgowym – nie (centralny układ nerwowy).

Badania nad transplantacją komórek Schwanna do uszkodzonego mózgu i rdzenia kręgowego, przeprowadzone na zwierzętach w latach 1980, pokazały, że neurony w centralnym układzie nerwowym (CUN) mogą się rozwijać i naprawiać uszkodzone połączenia, jeśli zostaną przeszczepione komórki Schwanna, aby je wspierać i prowadzić.

Odkrycia te były odtworzone w wielu badaniach, na wielu zwierzętach. Środowisko komórkowe w centralnym układzie nerwowym jest przyczyną tego, iż urazy rdzenia kręgowego kończą się nieodwracalnym paraliżem, a nie samo osłabienie neuronów, które nie potrafią naprawić uszkodzenia, wyjaśniają więc badacze. Pacjenci więc z niecierpliwością czekają na rezultaty tych prób w fazie I.