Trzydzieści lat temu AIDS zaatakowało świat

W samym centrum Toronto urządzono ogródek upamiętniający dziesiątki milionów ofiar AIDS, jako znak smutnej rocznicy zdiagnozowania pierwszych przypadków tej choroby, o której donoszono już 30 lat temu. Piątego czerwca 1981 roku, amerykańskie centra kontroli oraz prewencji chorób zidentyfikowały pięciu homoseksualnych mężczyzn w Los Angeles, chorych na bardzo rzadki przypadek zapalenia płuc.

Dwa miesiące później, inne ofiary zaatakowane mięsakiem Kaposiego zostałty zdeformowane przez nowotwory skórne. Ogródek dedykowany ofiarom AIDS liczy 12 słupów przywiązanych jeden do drugiego, w postaci półkola.

Na 11 spośród nich, można przeczytać imiona ofiar choroby. Jeśli chodzi o rok 1982, można znaleźć tylko jedno imię, jednakże, liczba ta wzrasta dramatycznie na kolumnach dotyczących kolejnych lat.

Po odkryciu pierwszych przypadków, przede wszystkim w wielkich miastach, takich jak New York, Los Angeles, Toronto i Vancouver, choroba nazwaną „dżumą gejów”, zaczęła się rozprzestrzeniać, w obliczu całkowitej bezradności lekarzy.

Doktor Philip Berger, który rozpoczynał swoją praktykę właśnie w tej epoce, w centrum Toronto, wspomina te czasy jako tragedię, przeciwko której nie można było nic zrobić. Ludzie zaczęli być naprawdę chorzy na początku lat osiemdziesiątych dwudziestego wieku, na początku tych straszliwych lat, kiedy śmierć była obecna wszędzie, z okropnymi infekcjami, z monstrualnymi guzami; a koniec był bezlitosny. A lekarze naprawdę mogli zrobić bardzo niewiele.

Doktor Berger, który leczył klientelę w ogromnej mierzę homoseksualną, tracił aż do sześciu pacjentów miesięcznie, poczynając od 1984 roku; był to prawdziwy krwotok, który trwał nieprzerwanie aż do ostatniego dziesięciolecia.

W sumie, doktor Berger ocenia aż do kilkuset liczbę swoich pacjentów, którzy zmarli z powodu AIDS. Aby leczyć swoich chorych, nie dysponował on żadną wiedzą na temat tego problemu, a więc mógł im ulżyć jedynie przy pomocy środków nasennych, pastylek przeciwko bólowi oraz pocieszając ich.

Lekarz został naznaczony na zawsze tymi obrazami pacjentów dotkniętych mięsakiem Kaposiego, których twarz i ciało zostały pokryte odrażającymi uszkodzeniami, przypominającymi winogrona, które kiełkowały na skórze, ale również w ustach, w nozdrzach, nawet na organach wewnętrznych, takich jak płuca oraz jelita.

W roku 1984 choroba została zdiagnozowana jako zespół nabytego niedoboru odporności, czyli AIDS (ang. Acquired Immunodeficiency Syndrome lub Acquired Immune Deficiency Syndrome, SIDA łac. Sindrome Immunitatis Deficientiae Aquisitae), a wirus za nią odpowiedzialny nazwano wirusem HIV  (ang. human immunodeficiency virus, czyli ludzki wirus niedoboru odporności) i odkryto, że może być on przenoszony przez krew, spermę, a nawet mleko matki.

Choroba rozprzestrzenia się więc szybko poprzez transfuzję skażonej krwi, uderzając zarówno w homoseksualistów, jak i w noworodki, których matki są nosicielkami HIV. Wirus HIV może zarazić więc każdego, i tak właśnie dokładnie robi.

To właśnie w latach 1996-1997 intensywne badania pozwoliły na opracowanie terapii antyretrowirusowych, przekształcających tę śmiertelną infekcję w chorobę często chroniczną, ale przynajmniej możliwą do leczenia.

Nawet jeśli choroba jest pod kontrolą, to pacjenci nią dotknięci są bardzo wrażliwi. Jak mówi Michael Blair, dyrektor ds. społeczności w domu Fife, czyli ośrodka pomocy społecznej w Toronto dla studentów chorujących na AIDS, sytuacja tych ostatnich bardzo szybko się pogarsza wraz z wiekiem.

Podkreśla on przypadki cukrzycy, dolegliwości serca, nadciśnienie tętnicze oraz nowotwory... Do tego dodają się problemy psychologiczne, jak wspomina pan Keith Hambly, dyrektor domu Fife.

Wiele osób seropozytywnych widziało, jak znikają członkowie ich spoleczności, a oni sami w dalszym ciągu żyją. Nosiciele wirusa HIV stracili pracę, przyjaciół, bliskich, podkreśla Keith Hambly, i zapytują się, kto zechce osobę seropozytywną w swoim życiu.

W 2009 roku, oceniano, że około 65 000 Kanadyjczyków było zarażonych wirusem wywołującym AIDS, oraz 13 000 zmarło z tego powodu. Na całym świecie, blisko 30 000 000 osób zmarło od momentu wykrycia pierwszego przypadku w 1981 roku, a 34 000 000 000 ludzi żyje obecnie z wirusem HIV. AIDS zabija około 2 000 000 osób każdego roku, a przede wszystkim w krajch trzeciego świata, gdzie dostęp do leczenia jest utrudniony.