Układ trawienny na urlopie? Nigdy!

Prawidłowe odżywianie to jeden z najprostszych sposobów na dobre samopoczucie. Nasz układ trawienny nie ma urlopu nawet wtedy, gdy my wypoczywamy na plaży. Dlatego warto zadbać o właściwą dietę i przestrzega zasad zdrowego żywienia, także w trakcie wakacji.

Poniżej prezentujemy podstawowe zasady, dzięki którym w czasie urlopu nie będziemy odczuwać problemów trawiennych:

Spożywane produkty powinny być różnorodne. Wykorzystajmy zatem czas, gdy mamy dostęp do różnych potraw i próbujmy w małych ilościach wielu z nich.
Należy uważać na nabiał, szczególnie zimne mleko, ponieważ zawarte w nim bakterie mogą wywołać biegunkę.
Zamiast soli lub w częściowym jej zastępstwie, warto korzystać ze świeżych lub suszonych ziół. Wybieraj przyprawy ziołowe, tym bardziej że sól wiąże wodę, tak potrzebną naszemu organizmowi w czasie upalnych wakacji.
Należy pić dużo wody.
W wakacje mamy zmniejszone zapotrzebowanie na wytworzenie energii do ogrzania ciała, jedzmy zatem pokarmy lekkie, które zaspokoją głód, ale będą niskokaloryczne – przede wszystkim owoce i warzywa.
Jeśli nie możemy powstrzymać się przed zjedzeniem słodyczy, lepiej sięgnąć po lody, najlepiej sorbety, które dostarczają znacznie mniej kalorii niż ciasta i cukierki.

Przeciążenia układu trawiennego

Wielu z nas w czasie urlopu woli jednak odpocząć od codziennego rygoru i folguje sobie, spełniając różne kulinarne zachcianki. Podczas wakacji, szczególnie all inclusive, problemy związane z układem trawiennym pojawiają się dość często. Wielu z nas jest w stanie je przewidzieć, ale tak trudno jest odmówić sobie spróbowania egzotycznych pyszności. Jeśli nagminnie nie przestrzegamy zasad prawidłowego odżywiania, układ trawienny sam nie może poradzić sobie z prawidłowym funkcjonowaniem. Przeciążony, potrzebuje pomocy.

Do przeciążenia układu trawiennego dochodzi najczęściej wtedy, gdy spożywa się potrawy ciężkostrawne, tłuste i w nadmiernej ilości, a także nie dba się o dokładne rozdrobnienie kęsów pokarmu podczas jedzenia. Podobne odczucia mogą występować w przypadkach, kiedy spożywana żywność nie jest odpowiedniej jakości, tzn. w przypadku zjedzenia potraw nieświeżych, które już w momencie ich spożywania były pożywką dla bakterii lub pleśni i grzybów.

Zobacz również:

Dyskomfort w nadbrzuszu może pojawiać się również , gdy układ trawienny nie radzi sobie z pracą z powodu dużego rozcieńczenia soków trawiennych. Taka sytuacja następuje, gdy spożywamy zbyt dużo i napojów w ciągu dnia, a w szczególności przed posiłkami.

Odczucie nadmiernej sytości czy ucisku w brzuchu może pojawić się w przypadku spożywania zbyt późno ostatniego posiłku w ciągu dnia. Dlatego w opcji all inclusive lepiej nie korzystać z przekąsek i posiłków podawanych przed północą. Dzięki temu rano obudzimy się wypoczęci, a śniadanie sprawi nam znacznie większą przyjemność. Wzdęcia związane są z nadmierną ilością gazów jelitowych, gromadzących się głównie w obrębie jelita cienkiego. W wakacje, gdy większość czasu spędzamy w strojach kąpielowych, ten problem nabiera nowego, estetycznego wymiaru. Problem ten dotyczy osób spożywających pokarmy „gazotwórcze” - czyli rośliny kapustne, strączkowe oraz dorosłych spożywających mleko, których trzustka nie wytwarza odpowiedniej ilości enzymu o nazwie laktaza. Dlatego zamiast walczyć ze wzdęciami lub je ukrywać, lepiej nie doprowadzać do ich wystąpienia.

Innym problemem związanym głównie z pospiesznym spożywaniem posiłków jest odbijanie. Również osoby, które piją dużo napojów gazowanych i rozmawiają podczas jedzenia często dotyka ten problem.

Problemy trawienne - jak sobie z nimi radzić?

Jednym ze sposobów jest spożywanie mięty pieprzowej - napary otrzymywane z jej liści już kilkaset lat temu znalazły zastosowanie w zaburzeniach trawienia, w zaburzeniach pracy wątroby i dróg żółciowych. Substancją zawartą w liściach mięty, której działanie jest zbawienne dla układu trawiennego jest olejek miętowy oraz wchodzący w jego skład mentol. Olejek ten, a szczególnie mentol, pobudza czynności wydzielnicze żołądka i wątroby, ułatwia procesy trawienne, reguluje kurczliwość w obrębie przewodu pokarmowego. Podany doustnie działa przeciwdrobnoustrojowo - niszczy bakterie chorobotwórcze flory bakteryjnej jelit oraz drożdżaki. Dzięki temu reguluje procesy trawienne. Mechanizm działania mentolu polega na blokowaniu kanałów wapniowych, co przeciwdziała skurczom mięśni gładkich przewodu pokarmowego.

Oprócz mentolu zawartego w olejku miętowym liści mięty, wpływ na trawienie mają związki terpenowe zawarte w olejkach eterycznych o smaku gorzkim, zwane aromatyczno-gorzkimi. Te ostatnie, oprócz stymulowania wydzielania enzymów trawiennych, wykazują działanie rozkurczające na mięśnie przewodu pokarmowego. Efektem tego działania jest wzmożenie produkcji żółci w wątrobie i ułatwienie spływu żółci z pęcherzyka żółciowego do dwunastnicy.

Do najbardziej charakterystycznych surowców gorzkich i gorzko-aromatycznych należą: ziele karczocha, korzeń mniszka lekarskiego, korzeń cykorii, korzeń arcydzięgla, owoc kopru, naowocnia pomarańczy gorzkiej, nasiona gorczycy, korzeń rzodkwi oraz bogate w olejki eteryczne kminek, majeranek, ziele estragonu, kolendry i tymianku. Dla wspomagania trawienia zaleca się stosowanie preparatów zawierających te i inne surowce gorzkie lub niewielkie ilości potraw czy napojów z ich zawartością (tzw. przystawki i aperitify) krótko przed posiłkiem, aby rozpoczęła się naturalna stymulacja procesów trawiennych.

Największą pomoc dla układu trawiennego niosą mieszanki wspomnianych ziół i stanowią zdecydowanie lepszy sposób na regulowanie jego czynności niż zioła stosowane pojedynczo. Mieszanki można komponować samemu w postaci np. ziołowych naparów. W wakacje jest to utrudnione, dlatego wygodniejsze jest stosowanie gotowych preparatów - tabletek, pastylek czy kropli. Mamy wtedy pewność, że proporcje ziół są odpowiednio dobrane, aby w optymalny sposób wspomagać pracę układu trawiennego, dlatego warto pamiętać o spakowaniu preparatu na trawienie do wakacyjnej apteczki.

Autorka: dr n. farm. Katarzyna Żurowska