Umieliśmy malować już 100 000 lat temu

W wąskiej grocie w Afryce Południowej, archeologowie odkryli prymitywną pracownię malarską, mającą około 100 000 lat, w której znajdowało się wiele narzędzi służących do mieszania farb. Na przykład, pojemniczki w formie muszli, najstarsze, jakie kiedykolwiek znaleziono.

Odkrycie to zostało opisane w przeglądzie naukowym Science i sugeruje, że ludzie byli zdolni do myślenia symbolami oraz obrazami o wiele wcześniej niż nam się to do tej pory wydawało. Nabycie symbolicznego myślenia ma być kluczowym etapem w rozwoju ludzkiej inteligencji oraz języka.

Historia postępu

Przedmioty, o których mowa wyżej, znaleziono w grocie Blombos, w dobrze znanym miejscy wykopalisk archeologicznych, na wybrzeżach Afryki Południowej, o 290 km od Cape Town.

Obydwa pojemniki z ziemi mają w sobie pozostałości koloru czerwonego, pochodzące z ochry, czyli z kruchego kamienia, który jest bogaty w żelazo i który pozwala tworzyć odcienie czerwonego albo żółtego. Właśnie takie barwy archeolodzy znaleźli w ogromnych ilościach we freskach w słynnej grocie Lascaux.

Badając więc działanie izotopów radioaktywnych na pokłady kwarcu w grocie, naukowcom udalo się wykazać, że instrumenty te miały około 100 000 lat. Odkrycie to sugeruje, że nasi przodkowie musieli więc malować jeszcze wcześniej niż nam się to wydawało – 80 000 lat wcześniej przed wykonaniem rysuków w grocie Lascaux, stwierdza jeden ze współautorów tego badania, Francesco d’Errico, archeolog z uniwersytetu w Bordeaux (Francja).

Jak uważa inny archeolog, Christopher Henshilwood z Uniwersytetu Witwatersrand w Johannesburgu, narzędzia te mogły służyć do malowania wielu rzeczy. Na przykład, do malowania ciała, skóry ludzkiej. Być może służyły one do malowania na innych przedmiotach, na ścianach, mimo że ściany w grocie w Afryce południowej nie były idealne do zachowania obrazów.

Afryka o wiele wcześniej przed Europą

Od kilku lat, naukowcy zapytują, czy ta mieszanka pigmentów posługiwała się żywicą do utwierdzania zaostrzonych kamieni na końcach kijów służących do polowania. W tym wypadku, te pojemniki byłaby oznaką progresu technicznego, a nie ewolucją umysłową i kulturalną.

Ale jak uważa Francesco d’Errico, analiza resztek w dwóch pojemnikach jest jasna i wykazuje, że mieszanka ta służyła do malowania. Brak żywicy albo wosku sugeruje, że ochra nie była używana jako klej.

Jakby nie było, profesor Chris Stringer z Muzeum Historii Naturalnej w Londynie wyjaśnia, że to odkrycie na pewno odbije się szerokim echem. Jeszcze dwadzieścia, trzydzieści lat temu, uważaliśmy, że Europa naprawdę była kolebką wszelkiego postępu, miejscem jaskiń zdobionych cudownymi malunkami sprzed 30 000 albo 35 000 lat, a także ludzi malujących ciała. Wiemy teraz, że takie zachowanie pojawiło się w Afryce o wiele wcześniej, 100 000 lat temu, a może nawet jeszcze wcześniej.