W Afryce odkryto nowy śmiercionośny wirus

Globalny wysiłek badawczy doprowadził do identyfikacji wirusa „Bas-Congo” jako przyczyny wybuchu małej, izolowanej epidemii gorączki krwotocznej kilka lat temu. W 2009 roku w Demokratycznej Republice Konga odnotowano pojawienie się śmiertelnej choroby znanej jako ostra gorączka krwotoczna. Zmarło wtedy dwoje ludzi, a jedna osoba była ciężko chora. U ofiar nie stwierdzono obecności żadnego ze znanych wirusów.

Wyniki badań nad nowym wirusem opublikowano w tym tygodniu w ogólnodostępnym czasopiśmie „PLoS Pathogens”. Drobnoustrój nazwany został wirusem Bas-Congo (BASV) – od nazwy prowincji, gdzie wystąpiły zachorowania.

W badania zaangażowanych były setki naukowców z całego świata, w tym z University of California w San Francisco (UCSF), Centre International de Recherches Médicales de Franceville w Gabonie, Institut National de Recherche Biomédicale w Kinszasie, instytutów Metabiota i Global Viral oraz z wielu innych centrów naukowych.

Jak zauważył dr Joseph Fair, jeden ze współautorów artykułu: „Znane wirusy, takie jak Ebola, HIV, grypy, reprezentują tylko czubek mikrobowej góry lodowej. Identyfikowanie śmiercionośnych wirusów takich jak Bas-Congo wspiera nas w kontrolowaniu przyszłych wybuchów epidemii”.

Doktor Charles Chiu, inny badacz zajmujący się tą problematyką zapewnił zaś, że razem ze swoim zespołem pracuje nad metodami wykrywania wirusa, tak aby kongijskie służby odpowiedzialne za zdrowie mogły szybko zidentyfikować zagrożenie, jeśli znowu się pojawi.

Nowy wirus jest niepodobny do innych znanych wirusów powodujących gorączkę krwotoczną (Ebola, Lassa, gorączka krwotoczna krymsko-kongijska). Genetycznie jest bliższy typom wirusów wywołujących wściekliznę.

BASV należy do rabdowirusów – dużej rodziny zakażającej rośliny, owady i ssaki. Jednak nawet w tej rodzinie Bas-Congo jest czymś nietypowym. Żaden inny rabdowirus nie jest przyczyną ostrej, nagłej i śmiertelnej gorączki krwotocznej.

Wścieklizna może być śmiertelna, jeśli jest nieleczona, ale u ludzi nie jest ona ani tak nagła, ani tak ostra jak Bas-Congo. Naukowcy znaleźli rabdowirus atakujący podobnie jak BASV, tyle że u ryb: jeden z rabdowirusów infekujących ryby powoduje u nich posocznicę krwotoczną kończącą się śmiercią.

Nie są znane dokładne sposoby przenoszenia wirusa Bas-Congo, nie zidentyfikowano także wykorzystywanego przez niego rezerwuaru zwierząt. Trwają badania mające dać odpowiedzi na te pytania.

Sekwencję genetyczną BASV wykorzystano do stworzenia przeciwciał. Przeciwciała to białka produkowane przez organizm w odpowiedzi na infekcję. W kierunku ich znalezienia przebadano pacjenta, który jako jedyny z trójki zarażonej w 2009 roku przeżył.

Zbadano też osoby, które miały z nim kontakt. Wysoki poziom przeciwciał w krwi trzeciej ofiary wirusa potwierdzał, że była ona zainfekowana BASV. Dodatkowo, test w kierunku obecności przeciwciał zasugerował badaczom, że choroba może być przenoszona z człowieka na człowieka, ale prawdopodobnie pochodzi z innego źródła, czyli pierwszy chory został zakażony za pośrednictwem owada lub gryzonia.