W dniu dzisiejszym obchodzimy Światowy Dzień Alzheimera

W piątek, 21 września, przypada Światowy Dzień Alzheimera, obchodzony od 1994 roku. Został zapoczątkowany przez Światową Organizację Alzheimerowską. Jego celem jest uświadomienie społeczeństwa w zakresie objawów i stanu chorego na Alzheimera, ponieważ ta choroba to nie jedynie utrata pamięci, ale również mnóstwo powikłań, często niezrozumiałych dla opiekunów.

W Polsce koordynatorem ruchu alzheimerowskiego jest Polskie Stowarzyszenie Pomocy Osobom z Chorobą Alzheimera. Działa ono od 1992 r. i jest członkiem Europejskiej i Światowej Federacji Organizacji Alzheimerowskich.
Co mówią liczby?

Na Alzheimera w Polsce choruje ok. 200 tys. Niestety, chorych wciąż przybywa i nie wydaje się, żeby można było to zatrzymać. Na świecie Alzheimer i inne demencje dotknęły już 36 mln osób. Szacuje się, że do 2050 r. będzie to aż  115 mln pacjentów!

Alzheimer uaktywnia się przed 60 rokiem życia i trwa zwykle ok. od 6 do 12 lat, kończąc się   śmiercią wynikającą z powikłań. Choroba może zacząć się nawet 20 lat wcześniej niż wystąpiły pierwsze symptomy. Ryzyko zachorowania wzrasta wraz z wiekiem.

Trochę historii...

Alois Alzheimer opisał chorobę prawie wiek temu, w 1906 roku,  na podstawie pewnej pacjentki ze szpitala psychiatrycznego. Nie rozpoznawała ona swoich bliskich, doznawała uderzeń ambiwalentnych emocji. Miała urojenia odnośnie zdrady małżeńskiej i postępujące zaburzenia pamięci i orientacji. Były to jedne z wielu objawów choroby. Alzheimer opisał je po śmierci pacjentki, której rozwój schorzeń obserwował przed ponad 4 lata.

Dziś już wiemy jak postępuje choroba od strony neurologicznej. Polega ona na powolnym, postępującym zaniku kory mózgowej. Nie ustalono dotąd, dlaczego tak się dzieje. Jedyną poszlaką jest genetyka, ale dowiedziono rodzinnego występowania Alzheimera jedynie w 15% przypadków.

Wszystko o objawach

Poszczególne objawy Alzheimera ogólnie definiowane są jako otępienie. Występują przede wszystkim wspomniane już zaburzenia pamięci. U chorego pojawiają się trudności z czynnościami precyzyjnymi, takimi jak np. wiązanie butów. Pacjent zaczyna gubić rzeczy we własnym domu, a przebywając poza nim – zapomina adresu. Kiedy choroba zaatakuje ośrodek mowy zaczynają się problemy z komunikacją, ponieważ chory zapomina słów. Ogólnie rzecz biorąc, pojawiają się wszystkie problemy związane z utratą pamięci. Choroba kończy się śmiercią wynikającą z powikłań, najczęściej z powodu zapalenia płuc.

Czy można leczyć bez lekarstwa?

Chociaż wciąż nie ma leku na Alzheimera, można pomóc choremu, organizując jego czas w codziennej rutynie, ponieważ to pomoże mu na dłużej zachować samodzielność. Ten proces mogą, ale nie muszą wspomagać leki. Niestety na ponad 40% pacjentów w ogóle one działają. Chorego należy też zaopatrzyć w plakietkę z imieniem, nazwiskiem i adresem, najlepiej wszytą w ubranie.

W tych radach unaocznia się jeszcze jeden problem, mianowicie osoba, która opiekuje się chorym na Alzheimera. Wiele osób oddaje pacjenta do specjalnych zakładów, dowiedziono jednak, że chory, wyrwany ze swojego znanego środowiska, poddaje się chorobie i umiera dużo szybciej.

Celem Światowego Dnia Alzheimera jest również uświadomienie ludziom, że demencja to dla dwóch osób. W Polsce prawo nie przewiduje przejścia na wcześniejszą emeryturę dla opiekuna chorego, który potrzebuje stałego nadzoru.

Jak zapobiegać?

Alzheimerowi można próbować przeciwdziałać, gdyż istnieje szereg produktów zapobiegających chorobie. Należą do nich wysiłek fizyczny i intelektualny oraz utrzymywanie kontaktów społecznych.

Dietą „przeciw” Alzheimerowi jest dieta śródziemnomorska, bogata w owoce, warzywa i nienasycone kwasy tłuszczowe. Warto jest również pamiętać o wzbogaceniu diety w kwas foliowy i witaminę B12, nie powinno się  natomiast nadużywać alkoholu.

Czy taki dzień jest potrzebny?

Światowy Dzień Alzheimera zwiększa świadomość ludzi, którzy często nie zdają sobie sprawy, że są w grupie ryzyka. Wciąż powiększająca się liczba chorych zaczyna być problemem społecznym, dlatego dobrze jest, by ludzie wiedzieli cokolwiek o tej chorobie.

W tym dniu nie tylko zwiększa się wiedzę ludzi o chorobie, ale także uświadamia, przez co przechodzi chory. Również ważnym aspektem jest opieka nad chorym, która w niektórych przypadkach może działać lepiej niż lekarstwo farmakologiczne.

Taki dzień uczy nie tylko o symptomach choroby, wskazuje on także drogę empatii.

Autor:

Alicja Dusza