Wole obojętne, niedoczynne i nadczynne - kiedy operować?
Wole zgodnie z obowiązującą definicją jest każdym powiększeniem gruczołu tarczowego. Biorąc pod uwagę strukturę można podzielić je na rozlane oraz guzowate. Natomiast w zależności od czynności wydzielniczej gruczołu tarczowego wyróżnia wole obojętne, nadczynne oraz niedoczynne.
W zdecydowanej większości przypadków zmiana zlokalizowana jest w obrębie fizjologicznego położenia tarczycy, a więc na szyi, poniżej chrząstki tarczowatej krtani. Czasem gruczoł tarczowy, a w zasadzie jego część może znajdować się w innych miejscach, takich jak podstawa języka czy w obrębie klatki piersiowej, gdzie również może dojść do rozwoju wola. Oczywiście jest to rzadkie zjawisko, nie mniej zawsze należy brać pod uwagę taką możliwość.
Jak klasyfikuje się wola ze względu na wielkość?
Na podstawie klasyfikacji stworzonej przez Światową Organizację Zdrowia wyróżnia się 5 stopni wielkości: stopień 0 oznacza, iż tarczyca jest niepowiększona, a tym samym wola nie stwierdza się; stopień Ia oznacza, iż tarczyca jest powiększona, co wyczuwalne jest podczas badania palpacyjnego, jednak nie jest ona widoczna gołym okiem, nawet jeżeli szyja pacjenta będzie ustawiona w pozycji wyprostowanej; stopień Ib oznacza, iż wole jest zarówno wyczuwalne palpacyjnie jak i widoczne przy wyprostowanej szyi. Stopień Ib oznacza również obecność pojedynczego guzka bez powiększenia pozostałego miąższu gruczołu; stopień II to wyraźnie powiększona tarczyca, którą widać przy normalnym położeniu szyi, nie ma potrzeby badania palpacyjnego, by stwierdzić jej powiększenie; stopień III oznacza natomiast znacznie powiększony gruczoł tarczowy, który widoczny jest nawet z większej odległości.
Co wiadomo na temat wola obojętnego i kiedy podjąć decyzje o operacji?
Wole obojętne jest powiększeniem tarczycy z jej prawidłową czynnością. Jeżeli oprócz stwierdzenia wola obojętnego struktura gruczołu jest jednorodna zwykle nie stanowi to wskazania do zabiegu operacyjnego, wystarcza leczenie zachowawcze. Inaczej sytuacja wygląda w przypadku wola obojętnego guzowatego, w którym oprócz powiększenia stwierdza się zmiany guzowate.
Wole obojętne rozpoznaje się na podstawie wywiadu, palpacyjnego zbadania powiększonego gruczołu, a także na szeregu badań pomocniczych, takich jak ultrasonografia, scyntygrafia, badania radiologiczne, a także w razie potrzeby rezonans magnetyczny. Nie można zapominać również o oznaczeniu hormonów tarczycowych, aby określić czynnościowy charakter wola. W przypadku wola obojętnego poziomy hormonów będą prawidłowe. Aby potwierdzić podejrzenia i jednocześnie wykluczyć obecność zmian nowotworowych należy wykonać biopsję.
Zobacz również:
Wskazaniem do operacji wola obojętnego są sytuacje, w których pojawiają się objawy związane z uciskiem gruczołu na drogi oddechowe, przełyk, a także naczynia krwionośne. Wskazaniem może być również stwierdzenie w wolu obecności komórek nowotworowych jak i samo podejrzenie ich obecności. Zabiegowi operacyjnemu podlegają również pojedyncze guzki tarczycy jak i wole wieloguzkowe u osób młodych, a także wole, które powiększa się pomimo stosowania leczenia zachowawczego. Usuwać należy również guzki, które nie wychwytują jodu podczas badania scyntygraficznego. Są to tzw. guzki zimne. Rokowanie jest z reguły dobre, a zgony po operacji wola są bardzo rzadkie.
Wole nadczynne, kiedy powinno być operowane?
Jak można się domyślać analogicznie do wola obojętnego, wole nadczynne to powiększenie tarczyc wraz z objawami świadczącymi o nadczynności gruczołu, tzw. hipertyreozie. Wole nadczynne może przebiegać pod postacią tzw. choroby Gravesa-Basedowa, której podłoża upatruje się w defekcie immunologicznym. Może również być to wole guzowate nadczynne, czyli tzw. choroba Plummera. Innym przykładem jest zapalenie tarczycy (choroba Hashimoto, choroba de Quervaina), choroba jod-Basedowa oznaczająca nadczynność wywołaną stosowaniem preparatów jodowych. Niekiedy wole nadczynne jest wywołane obecnością guza podwzgórza lub przysadki, które wydziela nadmierne ilości TSH, a także inne guzy, które również mają zdolność do wydzielania TSH, np. choroba trofoblastu. Rzadziej przyczyną wola nadczynnego może być rak tarczycy, a także tzw. wole jajnikowe. Oczywiście należy zdać sobie sprawę, iż nie zawsze wymienione jednostki chorobowe będą współwystępowały z wolem, nie mniej należy brać pod uwagę taką ewentualność. Obecnie najczęściej spotyka się wole w przebiegu choroby Gravesa-Basedowa lub choroby Plummera.
Operacje wola nadczynnego powinny być przeprowadzane w sytuacjach kiedy powodują one powstawanie objawów uciskowych, a także objawów wynikających z nadczynności. Pod uwagę brane są również wskazania kosmetyczne. Bardzo ważna kwestią jest odpowiednie przygotowanie pacjenta do takiej operacji. Podstawowym warunkiem musi być opanowanie nadczynności. Chory w chwili operacji musi znajdować się w tzw. stanie eutyreozy, ewentualnie w fazie niewielkiej niedoczynności. W przypadku nadczynności, nawet niewielkiego stopnia znacznie wzrasta ryzyko wystąpienia przełomu tarczycowego, stanowiącego stan zagrożenia życia. Nawet jeżeli wykonywana jest operacja z innego powodu, np. ostrego brzucha należy przygotować pacjenta do takiego zabiegu stosując intensywne leczenie przeciwtarczycowe. Zwykle rokowanie pooperacyjne jest dobre. Zawsze należy liczyć się z ryzykiem wystąpienia trwałej pooperacyjnej niedoczynności tarczycy, która wymaga ciągłego stosowania hormonów tarczycowych. Jeżeli wole jest znacznych rozmiarów trzeba brać pod uwagę również możliwość uszkodzenia nerwu krtaniowego wstecznego, doprowadzającego do powstania chrypki. Niekiedy w wyniku przypadkowego wycięcia przytarczyc dochodzi do ich niewydolności.
Wole niedoczynne – kiedy istnieją wskazania do wykonania zabiegu operacyjnego?
Wole niedoczynne jak sama nazwa wskazuje oprócz powiększenia gruczołu zawiera również składową niedoczynności gruczołu tarczowego. Jest ono stwierdzane nawet 5 razy częściej u kobiet niż u mężczyzn i dotyczy nawet 10% populacji osób dorosłych. Jeżeli występuje pierwotny niedobór hormonów tarczycy mówi się o tzw. niedoczynności pierwotnej. Jeżeli jest to wynik uszkodzenia podwzgórza lub przysadki mówi się o niedoczynności wtórnej. Istnieje również możliwość rozwinięcia niedoczynności pochodzenia obwodowego, kiedy tkanki wykazują zmniejszoną reaktywność na hormony tarczycowe. W znacznej większości niedoczynność tarczycy przebiega bez wola, nie mniej zawsze należy brać pod uwagę możliwość jego obecności, co zmienia tok leczenia.
Typowo niedoczynność tarczycy leczy się stosując terapię hormonalną. Jeżeli niedoczynność wynika z niedoboru jodu należy uzupełniać jego braki. Do leczenia operacyjnego kwalifikowane są osoby, które oprócz niedoczynności tarczycy wykazują również obecność wola, powodującego objawy uciskowe, a także, jeżeli podejrzewa się obecność komórek nowotworowych w obrębie gruczołu tarczowego. Leczeniu operacyjnym podlegają również ropnie tarczycy.
Autor:
Piot Kuc
Źródło:
Noszczyk Wojciech, Chirurgia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005
Komentarze do: Wole obojętne, niedoczynne i nadczynne - kiedy operować? (3)
swinska tarczyca hormon covid koronavirus SARS
1"T3 to hormon tarczycy, który zmniejsza stan zapalny i może zapobiec niewydolności płuc. Dwóch pacjentów z COVID-19 ze stanu Minnesota w USA otrzymało go przez rurkę do oddychania i w zaskakująco szybki sposób wyzdr... pokaż całość
NDT Thyroid TR, Thiroyd from Thailand natural food supplement diet pills
1I am sending from Thailand boxes 1000 tablets 60mg, includes registered airmail to any country: Thiroyd $65 Thyroid TR and Thyroid S for $85 (no lactose or gluten) Payment by paypal or transfer Barclays Bank in ... pokaż całość
świńska tarczyca suplement diety Thyroid TR Thiroyd NDT tajska dieta hashimoto niedoczynnosc tarczycy
1świńska tarczyca suplement diety Thyroid TR Thiroyd NDT tajski Mam sprowadzany z Tajlandii suplement diety Thiroyd 1000 tabletek po 60 mg. Sprzedaję po 180zł + 20 zł przesyłka pobraniowa. Również mam suplement Thy... pokaż całość