Wykorzystanie modelu na zwierzętach może pomóc w leczeniu schorzeń wątroby

Naukowcy z Texas Biomed przygotowali laboratoryjnie oposa krótkoogonkowego jako model zwierzęcy do badania najczęstszych schorzeń wątroby, dla których nie ma lekarstwa – dotykają one nawet 15 milionów Amerykanów. Warunki eksperymentu: niealkoholowe stłuszczeniowe zapalenie wątroby (NASH), przypominające alkoholową chorobę wątroby, ale występujące u osób nie pijących alkoholu lub pijących niewielkie ilości.

Główną cechą NASH jest akumulacja tłuszczu w wątrobie, a także stan zapalny i uszkodzenia funkcjonalne. Większość osób z NASH czuje się dobrze i nie jest świadoma, że ma problem z wątrobą. Niemniej jednak NASH może prowadzić do marskości wątroby, w której wątroba ulega trwałemu uszkodzeniu i nie może funkcjonować prawidłowo.

Marskość wątroby związana z NASH jest w USA na czwartym miejscu jeśli chodzi o kierowanie na transplantację wątroby.

NASH dotyka od 2 do 5 procent Amerykanów, czyli od sześciu do piętnastu milionów ludzi. Dodatkowe 15 do 30 procent Amerykanów ma nadmiar tłuszczu w wątrobie, ale bez stanu zapalnego lub uszkodzenia, tzw. "stłuszczenie wątroby" lub nie postępująca forma niealkoholowego stłuszczenia wątroby (NAFLD).

Badanie, opublikowane w lipcowym numerze American Journal of Physiology-Gastrointestinal and Liver Physiology, było wspierane przez Narodowy Instytut Zdrowia oraz Fundację Robert J. Kleberg Jr. i Helen C. Kleberg.

Za pomocą modeli tego typu możemy rozwijać terapie oparte na zrozumieniu mechanizmu, pisze we wstępie redakcyjnym dziennika Geoffrey C Farrell, doktor z Australijskiego Narodowego Uniwersytetu Medycznego w Canberze.

Zarówno NASH, jak i NAFLD są coraz bardziej powszechne, prawdopodobnie z powodu większej liczby otyłych Amerykanów z powikłaniami zdrowotnymi, cukrzycą typu 2, wysokim poziomem cholesterolu we krwi, wysokim ciśnieniem krwi i innymi dolegliwościami zwiększającymi ryzyko zawału serca i udaru mózgu.

W ciągu ostatnich 10 lat występowanie otyłości podwoiło się u dorosłych i zwiększyło trzykrotnie u dzieci. W wcześniejszych badaniach naukowcy sygnalizowali, że częstość występowania NAFLD i NASH w grupie pacjentów w średnim wieku, w San Antonio, wynosi odpowiednio 46 % i 12 %.

 Farrell powiedział: Wydaje się prawdopodobne, że czynniki genetyczne ważne dla cukrzyków i osób z wysokim poziomem cholesterolu determinują u małego odsetka osób ze stłuszczeniem wątroby rozwój NASH i jego powikłań, takich jak marskość wątroby i rak.

W omawianym badaniu, u najbardziej reagujących oposów wytworzył się podwyższony poziom cholesterolu i stłuszczenie wątroby, a u słabo reagujących nie. Mocno reagujące oposy miały zmutowany gen ABCB4, który osłabiał zdolność do usuwania cholesterolu z wątroby do żółci, a co za tym idzie, do wydalania z organizmu przez układ wydalniczy. W rezultacie oposy ze zmutowanym genem gromadzą cholesterol w wątrobie i ostatecznie we krwi.

Pokazaliśmy, że stłuszczone wątroby u mocno reagujących respondentów zawierają ogromne ilości cholesterolu, podkreśliła główna autorka Jeannie Chan, doktor w Texas Biomed. Opos jest nowym modelem zwierzęcym do badania mechanizmu, w wyniku którego cholesterol pośredniczy w wyrządzaniu szkód wątrobie. Model ten doprowadzi nas do lepszego zrozumienia roli cholesterolu w rozwoju NASH.