Zaburzenia dwubiegunowe: eksperymentalny lek nadzieją dla chorych

Lek, który działa tak jak lit w przypadku zaburzeń dwubiegunowych, ale bez skutków ubocznych charakterystycznych dla litu, został właśnie odkryty przez naukowców z Wielkiej Brytanii. Badanie opublikowano w Nature Communication. Lek nosi nazwę ebselen i może być nową nadzieją dla chorych z zaburzeniami maniakalno-depresyjnymi.

Jest to niezwykle ważne, ponieważ z litem, który jest najpowszechniejszą i skuteczną terapią, wiążą się mimo wszystko takie skutki uboczne, jak przybieranie na wadze, pragnienie, uszkodzenia nerek.

Dr Grant Churchill z Oxford University mówi: ebselen to eksperymentalny lek, który został przetestowany u ludzi z innymi chorobami. Nie ma takich problematycznych działań niepożądanych jak lit.

Zaburzenia dwubiegunowe dotykają ok. 1% światowej populacji. Objawiają się ekstremalnymi zmianami nastroju, epizodami depresji i manii, trwającymi wiele tygodni. Te niskie i wysokie fazy są czasami tak ciężkie, że przeszkadzają w normalnej pracy i życiu codziennym.

Testy przeprowadzone na maniakalnych myszach (po zażyciu amfetaminy) pokazały, że gryzonie uspokajały się po podaniu ebselenu.

Lit jako lek przeciwko zaburzeniom dwubiegunowym został odkryty ok. 60 lat temu i do tej pory pozostaje najskuteczniejszym długoterminowym stabilizatorem nastroju, zapobiegającym samobójstwom, depresji i manii, jaki mamy do dyspozycji.

Niestety, jest bardzo toksyczny – dawka 2 razy większa niż zalecana może zabić pacjenta, przestrzega dr Churchill.

A jego liczne ciężkie skutki uboczne sprawiają, że ludzie przestają zażywać lek, popadając ponownie w epizody depresji i manii.

Dr Churchill przestudiował bibliotekę istniejących leków, U.S. National Institutes of Health Clinical Collection, które są znane jako bezpieczne, ale nie są stosowane. Poszukiwał każdego farmaceutyku, który blokowałby enzym kluczowy dla powodzenia litu, i znalazł właśnie ebselen.

Ebselen jest antyoksydantem opracowanym przez japońską firmę Daiichi Sankyo do leczenia udaru mózgu, ale nigdy nie trafił na rynek. W badaniach Brytyjczyków okazało się, że ebselen działa tak samo jak lit w mózgach myszy, blokując wspomniany enzym.

Naukowcy teraz planują przeprowadzić badanie na ludziach. Jeżeli okaże się, że ebselen jest skuteczny, badacze przejdą do 2 stadium na pacjentach z zaburzeniami dwubiegunowymi.