Zaburzenia mikroflory w gastroentologii

Czym jest mikroflora? Za jakie procesy w naszym organizmie jest odpowiedzialna? Jakie są konsekwencje jej osłabienia? Mikroflora to zbiór żywych mikroorganizmów, które wsytępują w określonej niszy ekologicznej. My skupimy się na mikroflorze naszego przewodu pokarmowego.

W jej skład wchodzą organizm z gatunku natywnych i przejściowych. Do tych pierwszych należą wszystkie te bakterie które nabyliśmy z chwilą urodzenia, natomiat te drugie nabywamy wraz z przyjmowaniem pokarmów czy płynów. U każdego człowieka skład mikroflory jest indywidualny i niepowtarzalny. Wynika on bowiem z wielu czynników takich jak: rodzaj porodu, dieta, tryb życia oraz przebyte antybiotykoterapie.

W środowisku lekarzy często wspomina się o "hipotezie higienicznej", zgodnie z którą dzieci, których rodzice ograniczają ich kontakt z nieszkodliwymi bakteriami mają słabszą odporność niż ich rówieśnicy niewychowywani w "sterylnych" warunkach. Wynika to z tego, że im bogatsza jest nasza mikroflora tym bardziej jesteśmy odporni na wnikające z zewnątrz bakterie. Ilość bakterii w mikroflorze jest inna w każdej częśći naszego przewodu pokarmowego. Najniższe stężenie jest w przełyku i wzrasta stopniowo w kierunku odbytu.

Zobacz również:

Typy bakterii

Zasadniczo rozróżnia się dwa główne typy bakterii składające się na naszą mikroflorę. Są to bakterie patogenne i bakterie przyjazne. Te pierwsze są odpowiedzialne za produkcję karcynogenów i toksyn, podczas gdy te drugie produkują gazy i mają właściwości przeciwnowotworowe. Skład naszej mikroflory sprawdza się za pomocą badań mikrokopowych kału, jednak coraz bardziej postępuje rozwój nowoczesnych badań genetycznych, które na podstawie sekwencji genu 16rRNA są w stanie wykryć niewykrywalne do tej pory bakterie.

Prawidłowa równowaga bakterii w mikroflorze pozwala jej prawidłowo wywiązywać się ze swojej funkcji metabolicznej polegającej na fermentacji spożywanych pokarmów i tworzeniu niestrawionych węglowodanów). Kolejną istotną funkcją jest funkcja toficzna, czyli ta modulująca gospodarkę glukozową i wpływająca na system immunologiczny organizmu.

Starzenie się mikroflory

Z wiekiem nasza mikroflora ulega swego rodzaju "zużyciu". Następują zmiany ilościowe i jakościowe jej składu. Z czasem moze pojawić się lekki stan zapalny, przebiega on jednak zazwyczaj bezobjawowo. Proces starzenia się mikroflory powoduje zmniejszoną zdolność obronną przewodu pokarmowego, stąd też zwiększa się ryzyko zapaleń i wszelkiego rodzaju zakażeń bakteryjnych.

Umiejscawiają się one najczęściej w miejscach, gdzie przepływ treści jelitowej jest zwolniony, a więc np. w jelicie krętym. W przypadku zapalenia jelita nie powinno podawać się pacjentowi żelaza, ponieważ jest ono przetwarzane przez bakterie Coli i nie dość, że nie przynosi pozytywych efektów, może wręcz pogorszyć stan zdrowia.

Autor:

Karolina Podlasek