Zaburzenia rytmu serca

Arytmią nazywamy każdy rytm inny niż zatokowy. Rytm zatokowy wywoływany jest przez węzeł zatokowo- przedsionkowy i prawidłowy wynosi 60-100/min. Wyższa jego wartość, czyli tachykardia zatokowa i niższa, czyli bradykardia zatokowa, mogą być traktowane jako arytmie, choć bywają też naturalną odpowiedzią układu krążenia na np. wysiłek, stres czy odpoczynek i sen.

Rozpoznanie arytmii nie jest jednoznaczne z chorobą. Często można zaobserwować ją w różnej formie u osób zdrowych.

Do objawów towarzyszących zaburzeniom rytmu serca zalicza się: kołatania serca, zawroty głowy, dyskomfort w klatce piersiowej, niewydolność lewej komory, niewydolność krążenia, niewydolność wieńcową, duszność, zmęczenie, zasłabnięcia i omdlenia.

Podczas badania uwagę koncentruje się na analizie i obserwacji objawów arytmii, na ich nasileniu, czasie trwania, czynnikach wywołujących i nasilających. Ponadto skupia się na schorzeniach współwystępujących takich jak: nadciśnienie tętnicze, wady zastawkowe, rozrusznik serca, zaburzenia hormonalne - tarczycy, nadnerczy i kory nadnerczy, choroby neurologiczne utraty świadomości (padaczka) oraz na przyjmowane przy nich leki i sięganie po używki.

Badanie przeprowadza się od ogólnego rozpoznania stanu chorego. Sprawdza się ciśnienie tętnicze krwi, częstość i miarowość tętna, wielkość tarczycy. Osłuchuje się serce ze szczególnym zwróceniem uwagi na tony i szmery oraz płuca.

Podstawową metodą rozpoznania i określenia rodzaju arytmii jest badanie elektrokardiografem. Badania pomagające lekarzowi w scharakteryzowaniu klinicznego stanu pacjenta to: echokardiografia, EKG przez 24 godziny metodą Holtera, holter zdarzeniowy, test pochyleniowy, badanie elektrofizjologiczne. Dzięki nim specjalista może zaplanować sposób leczenia właściwy dla danej osoby.

Nadkomorowe zaburzenia rytmu związane ze wzmożoną aktywnością:

Zobacz również:

1. Przedwczesne pobudzenia nadkomorowe

Cierpiący na tę dolegliwość skarżą się najczęściej na potykanie, przeskakiwanie i zamieranie serca. Przedwczesne pobudzenia nadkomorowe najczęściej powodują nieregularność tętna. Występują zwłaszcza u osób z wynikającymi z wady serca powiększonymi przedsionkami, ale także mogą uaktywnić się na wskutek infekcji, stresu i używek. Zdarza się, że przedwczesne skurcze nadkomorowe zwiastują wystąpienie częstoskurczów nadkomorowych. Zazwyczaj nie wymagają leczenia.

2. Trzepotanie przedsionków

Występuje jako następstwo powiększonych przedsionków, zatorowości płucnej, przy nadczynności tarczycy, po zabiegach kardiochirurgicznych oraz po stosowaniu używek. Objawami charakterystycznymi dla dolegliwości jest szybkie bicie serca, kołatanie, osłabienie, jeśli chorzy przebyli już wcześniej jakąś chorobę serca. W celu wyleczenia trzepotania przedsionków stosuje się masaż zatoki szyjnej, leki, które blokują kanały wapniowe oraz najbardziej skuteczną metodę- kardiowersję elektryczną. Gdy metoda farmakologiczna zawodzi, zdecydować się można na leczenie polegające na ablacji prądem o częstotliwości radiowej.

3. Migotanie przedsionków

Objawy charakterystyczne dla tego schorzenia to: kołatanie serca, szybkie bicie serca, osłabienie. Czasem chorzy mogą zgłaszać symptomy zatorowości mózgowej i obwodowej. Wystąpienie tak poważnych objawów może być związane z upośledzeniem czynności lewego przedsionka w przebiegu migotania, z tworzeniem się skrzeplin przyściennych, które uaktywniane zostają na wskutek przyśpieszenia przepływu krwi w czasie wzmożonego wysiłku czy stresu oraz w wypadku zalegania krwi przy ścianach przedsionków. Wyróżniamy kilka typów migotania: napadowe, napadowe przetrwałe i utrwalone.

Leczenie i kontrola stanów pracy serca przy schorzeniu polega na: próbie umiarowienia elektrycznego lub farmakologicznego, utrzymaniu rytmu zatokowego, stałym monitorowaniu rytmu oraz podawaniu leków przeciwkrzepliwych.

W celu umiarowienia podaje się choremu środki β- adrenolityczne, amiodaron, chinidynę bądź stosuje najbardziej skuteczną- kardiowersję elektryczną. Przy migotaniu przedsionków należy sięgać po leki przeciwkrzepliwe, chyba, że istnieją przeciwwskazania. Od niedawna powszechnie stosuje się też inwazyjne metody leczenia, takie jak: ablacja prądem o częstotliwości radiowej żył płucnych, chirurgiczne labiryntowanie przedsionków, wycięcie uszka lewego przedsionka, ablacja węzła przedsionkowokomorowego.

4. Częstoskurcze nadkomorowe

W grupie ryzyka w przypadku tej dolegliwości pozostają osoby z niedokrwieniem serca, zatruciem glikozydami naparstnicy, niedoborem potasu, przewlekłym sercem płucnym. Leczenie chorych opiera się na wyrównywaniu elektrolitów i odstawieniu glikozydów. Względnie podaje się też leki β- adrenolityczne bądź leki blokujące kanał wapniowy.

Autor:

Kazimiera Magda