Zaćma

Czym tak właściwie jest zaćma?Jest to choroba pojawiająca się przede wszystkim u osób starszych. Zaćma, czyli inaczej katarakta to zmętnienie soczewki oka. Powstaje wskutek normalnego starzenia się organizmu, w następstwie urazów mechanicznych, chemicznych lub energii promienistej. Przyczyną mogą być też choroby ogólnoustrojowe bądź miejscowe oka.

Soczewka zbudowana jest głównie z wody i białek, które tworzą strukturę gęsto ułożonych włókien. Dzięki temu, że soczewka posiada przejrzystą strukturę, obraz przez nią odbierany jest wyraźny. Gdy dochodzi do zmętnienia jakiejkolwiek jej warstwy mamy do czynienia ze stanem chorobowym, czyli z medycznego punktu widzenia zaćmą.

Wyróżniamy kilka rodzajów tego schorzenia: zaćmę wrodzoną, nabytą i wtórną.

Zaćma wrodzona

Zaćma ujawniająca się tuż po narodzeniu dziecka spowodowana jest przede wszystkim czynnikami, które wpłynęły na kobietę w pierwszych miesiącach ciąży. Mogą to być przebyte choroby, zakażenia wirusowe, niedobór witamin oraz różne substancje toksyczne.

Zaćma młodzieńcza natomiast rozwija się po urodzeniu, głównie we wczesnym dzieciństwie bądź w okresie młodzieńczym. Pojawiają się wówczas plamy lub punkty zmętnienia w soczewce.

Zaćma nabyta

Zaćma nabyta dotyczy osób po 40. roku życia. Nazywamy ją zaćma starczą. Występuje bez konkretnej przyczyny. Początkowo chorzy uskarżają się na zaburzenia widzenia, które przybierają postać widzenia przez mgłę lub w otoczkach barwnych. W zaawansowanym stadium choroby odbierają już jedynie wrażenia świetlne.

Zobacz również:

Rozwój choroby może trwać od kilku miesięcy do nawet kilku lat. W początkowych okresach objawy można łatwo przeoczyć bądź zbagatelizować, jednak w stadium zaawansowanym chorobę można zaobserwować gołym okiem poprzez obserwacje koloru źrenicy, która z czarnej zmienia się w szarobiałą.

Symptomy, które chory odczuwa zależą od stopnia rozwoju choroby, oraz od umiejscowienia zmętnień.

Zmętnienie podtorebkowe jest zlokalizowane w centrum soczewki. Chory najczęściej widzi gorzej z bliska niż z daleka. Objawów pogorszenia wzroku nie można skorygować okularami.

Zaćma korowa objawia się natomiast lepszym widzeniem z daleka niż z bliska oraz lepiej znosi jasne oświetlenie. Zmętnienie kory soczewki może powodować zniekształcenie lub rozmycie konturów, czasem tez pojawiają się ruchome plamki przed oczami jak też dwojenie obrazu.

Zaćma wtórna

Jest konsekwencją przechodzenia innych chorób i zaburzeń. Może pojawiać się jako konsekwencja cukrzycy, bądź urazu gałki ocznej.

Czy można zapobiegać zaćmie?

Rozwój zaćmy przyspiesza sztuczne oświetlenie oraz monitory emitujące promieniowanie elektromagnetyczne. Należy, więc dbać o dobre oświetlenie pomieszczeń. Konieczne jest nienadwyrężanie wzroku, dobrze jest wszystkie niezbędne prace wykonywać przy oświetleniu dziennym. Pamiętać trzeba też o ochronie przed promieniowaniem słonecznym oraz o szkodliwości palenia papierosów.

A co z leczeniem?

Niestety zaćma jest schorzeniem, które można leczyć jedynie za pomocą operacji. Nie ma dostępnych żadnych leków, które mogły by zahamować lub przerwać rozwój choroby.

Zabieg wykonywany jest od razu po stwierdzeniu choroby. Polega na usunięciu starej soczewki i zastąpieniu jej nową. Jest niegroźny, nie należy się go obawiać. Po operacji przez jeden dzień pacjent musi nosić opatrunek na oku, potem jedynie zakłada go na noc i przy wychodzeniu na zewnątrz.

Należy też unikać wysiłku fizycznego, poza tym pod w żadnym wypadku nie można dotykać gałki ocznej.

Pełny efekt zabiegu jest odczuwalny po 4 - 6 tygodniach, gdy oko przyzwyczai się do sztucznej soczewki. Niekiedy zdarza się też tak, że pacjent ma lepszy wzrok po operacji, niż przed.

Zaćma jest chorobą występującą coraz częściej. Warto zadbać o profilaktykę, a w razie wystąpienia symptomów choroby o jak najszybsze podjęcie leczenia.