Zaćma najczęstszą przyczyną utraty wzroku
Zaćma jest najczęstszą przyczyną utraty wzroku, której można zapobiec we wszystkich regionach świata oraz odpowiada za 48% przypadków ślepoty na świecie.[1] Zaćma to zmętnienie soczewki oka, które tworzy się na skutek powstawania złogów białka.
Zgrubienie soczewki utrudnia docieranie światła do siatkówki znajdującej się w tylnej części oka – siatkówka odpowiada za wykrywanie światła i przesyłanie impulsów elektrycznych do mózgu[2]. Większość przypadków zaćmy związana jest z podeszłym wiekiem, jednakże zaćma może wytworzyć się również wskutek urazu oka, ekspozycji na szkodliwe promieniowanie, na skutek innych chorób lub, w przypadku niemowląt, z przyczyn genetycznych. [3]
Początkowo zmętnienie może dotyczyć niewielkiego obszaru soczewki. Z czasem cała soczewka może ulec zmętnieniu, w znaczący sposób upośledzając wzrok, a nawet prowadząc do jego utraty. Leczenie zaćmy polega na zastąpieniu naturalnej soczewki krystalicznej oka sztuczną soczewką wewnątrzgałkową (IOL). Ważne jest, aby odpowiednio wcześnie wszczepić nową soczewkę, ponieważ w miarę rozwoju zaćmy, stopień skomplikowania zabiegu rośnie i zwiększa się ryzyko komplikacji. [4]
Dlatego też pacjenci powinni zasięgnąć rady profesjonalisty jak najszybciej, gdy tylko zauważą u siebie problemy ze wzrokiem. Pomimo iż zaćma jest chorobą uleczalną, jej starcza odmiana odpowiada za 48% przypadków ślepoty na świecie, co oznacza ponad 18 milionów ludzi, a u wielu milionów pacjentów prowadzi do pogorszenia wzroku. [2]
Objawy:Zaćma posiada charakterystyczne objawy, które zwykle obejmują przynajmniej jedno z poniższych[5]:
• Widzenie „jak przez mgłę”
• Zaburzenia w postrzeganiu kolorów z powodu wyblaknięcia soczewki
• Widzenie zdwojone
• Częste zmiany okularów lub soczewek kontaktowych (soczewki kontaktowe powinny zostać dopasowane przez specjalistę oraz noszone i pielęgnowane według zaleceń) z powodu pogarszającego się wzroku
• Widzenie poświaty wokół świateł samochodów, lamp i słońca
• Słabe widzenie nocą
• Czasowa poprawa widzenia obiektów znajdujących się w małej odległości w przypadku osób dalekowzrocznych
Diagnoza
Zobacz również:
Okulista lub lekarz pierwszego kontaktu może z łatwością zdiagnozować obecność zaćmy i skierować pacjenta na konsultację do chirurga. Kompleksowe badanie oczu powinno obejmować[3]:
• Badanie ostrości widzenia: sprawdza, jak dobrze pacjent widzi w zależności od odległości
• Badanie dna oka: lekarz aplikuje specjalne krople rozszerzające źrenice, tak aby umożliwić zbadanie siatkówki i nerwu wzrokowego pod kątem ewentualnych uszkodzeń
Ważne jest, aby jak najwcześniej diagnozować przypadki zaćmy, ponieważ w miarę postępowania choroby zabieg usunięcia zaćmy staje się coraz bardziej skomplikowany i obarczony jest coraz większym ryzykiem komplikacji. Ponadto nieleczone przypadki zaćmy mogą prowadzić do komplikacji takich, jak[6]:
• Powstanie torebki z mętnym płynem, która może pęknąć wewnątrz oka, powodując jego poważne uszkodzenie
• Stopniowe ścieńczenie i twardnienie soczewki, utrudniające jej operacyjne usunięcie
Leczenie
Na początkowych etapach rozwoju zaćmy pogorszenie wzroku spowodowane jej obecnością można korygować poprzez dobór mocniejszych okularów lub soczewek kontaktowych. Jeśli jednak zaćma uniemożliwia pacjentowi normalne funkcjonowanie, można zdecydować się na zabieg operacyjny, polegający na zastąpieniu zmętniałej soczewki nową, sztuczną soczewką. [5]
Nowoczesne operacje zaćmy nierzadko zapobiegają dalszemu znaczącemu pogorszeniu wzroku, a utrata wzroku w wielu przypadkach ulega odwróceniu. Zastosowanie soczewek wewnątrzgałkowych (IOL) umożliwia chirurgowi przywrócenie wzroku u pacjenta po usunięciu zaćmy. Zaawansowane soczewki wewnątrzgałkowe umożliwiają również korektę astygmatyzmu i mogą zapewniać lepsze widzenie w porównaniu do tradycyjnych soczewek
wewnątrzgałkowych.
Dostęp do leczenia
90% osób cierpiących na zaćmę zamieszkuje w krajach rozwijających się. Operacyjne leczenie zaćmy stanowi jedną z pięciu najbardziej efektywnych kosztowo metod leczenia na świecie. Jednakże w wielu krajach poziom świadomości w zakresie dostępnych możliwości leczenia jest ograniczony, a dostęp do wysokiej jakości opieki okulistycznej jest utrudniony z powodu kosztów i barier edukacyjnych. Problem ten występuje również w krajach rozwiniętych. Postęp technologiczny umożliwia obecnie oferowanie opcji chirurgicznych dostosowanych do stylu życia i potrzeb pacjenta. Czasami jednak opcje te nie są oferowane ani omawiane z pacjentami cierpiącymi na zaćmę, pomimo ich dostępności.
Profilaktyka
Nie można zapobiec wystąpieniu zaćmy, jednak można opóźnić lub spowolnić postęp choroby poprzez zdrowy tryb życia obejmujący[5,7]:
• Kompleksowe badanie oczu przynajmniej raz na dwa lata po ukończeniu 60. roku życia
• Unikanie spożywania alkoholu i palenia tytoniu
• Unikanie nadmiernego przebywania na słońcu lub narażenia na działanie promieni ultrafioletowych (UV)
• Zdrowe odżywianie
• Leczenie cukrzycy i nadciśnienia
Bibliografia:
- Helen Keller International, Cataract Treatment, http://www.hki.org/preventing-blindness/cataract-treatment/ (Data dostępu: 5 stycznia 2012),
- World Health Organization (Światowa Organizacja Zdrowia), Prevention of Blindness and Visual Impairment, http://www.who.int/blindness/causes/priority/en/index1.html (Data aktualizacji: 2011) (Data dostępu: 5 stycznia 2012),
- National Eye Institute (NEI) (Krajowy Instytut Okulistyczny), Facts about Cataract, http://www.nei.nih.gov/health/cataract/cataract_facts.asp (Data aktualizacji: wrzesień 2009) (Data dostępu: 5 stycznia 2012)
- Jampel RS. The effect of technology on the indications for cataract surgery. Doc Ophthalmol. 1999;98:95-103,
- WedMD.com, Cataracts Health Center, http://www.webmd.com/eye-health/cataracts/cataracts-topic-overview (Data aktualizacji: 12 maja 2010) (Data dostępu: 5 stycznia 2012),
- http://drishtieye.tripod.com/matcat.htm (Data dostępu: 19 lipca 2012),
- WedMD.com, Cataracts and Your Eyes, http://www.webmd.com/eye-health/cataracts/health-cataracts-eyes (Data aktualizacji: 18 lutego 2010) (Data dostępu: 5 stycznia 2012).
Komentarze do: Zaćma najczęstszą przyczyną utraty wzroku (1)
Zaćma
1Jest silne przekonanie, że schorzenie dotyka głównie osób starszych, tych które ukończyły 65 rok życia. Niestety styl życia i warunki bardzo się zmieniły i z kataraktą zgłaszają się już czterdziestokilkulatkowie. Na szcz... pokaż całość