Zależność między lekami antycholesterolowymi a rozwojem zaćmy

Według najnowszych badań zażywanie statyn, czyli leków obniżających poziom cholesterolu we krwi, jest związane ze zmętnieniem soczewki oka. Mimo że naukowcy nie mają niezbitego dowodu na to, że ta grupa leków powoduje zaćmę, odkryli, że pacjenci zażywający statyny, takie jak Zocor i Lipitor, o 27% zwiększają ryzyko pojawienia się choroby prowadzącej do zmętnienia soczewki, jaką jest zaćma.

Autor tych badań, dr Ishak Mansi z UT Southwestern Medical Center i Dallas VA Medical Center w Teksasie deklaruje, że ludzie walczący z cholesterolem przy użyciu statyn zwiększają ryzyko pojawienia się zaćmy.

Statyny są popularnymi lekami blokującymi w organizmie uwalnianie substancji potrzebnej do wytworzenia cholesterolu, który osadzając się w tętnicach, prowadzi do zawałów serca i wylewów.

Około 1/4 mieszkańców Stanów Zjednoczonych w wieku powyżej 45 lat leczy się satynami. Leki te są zalecane zwłaszcza ludziom chorym na cukrzycę i borykającym się ze schorzeniami sercowo-naczyniowymi.

Zależność między rozwojem zaćmy a statynami już wcześniej wzbudziła zainteresowanie naukowców. Pojawiały się różne doniesienia i poszlaki, często niespójne. Jedne badania wykazywały, że statyny obniżają ryzyko wystąpienia zaćmy, podczas gdy inne udowadniały, że to ryzyko jest przez nie podwyższone.

W najnowszym badaniu dr Mansi wraz z pomocnikami wykorzystali dane zebrane wśród ludzi objętych opieką medyczną i leczonych między 2003 a 2005 rokiem, w wieku między 30 a 85 lat.

Podczas jednej z analiz porównano około 7 000 osób zażywających statyny od co najmniej 90 dni z 7 000 ludzi nie mających styczności z tą grupą leków, ale podobnych pod wieloma względami, np. stan zdrowia. U około 36% osób leczących się statynami zdiagnozowano zaćmę, którą wykryto u 34% nie stosujących tych leków.

W kolejnej analizie naukowcy przyjrzeli się ludziom nie nękanym żadnymi innymi schorzeniami poza podwyższonym poziomem cholesterolu we krwi. Uwzględniała ona 6 113 osób zażywających statyny i 27 400 nie leczących się nimi.

Analizując wyniki tego badania wzięto pod uwagę zażywane leki, wiek, płeć, wagę, historię leczenia, zaburzenia wzroku, palenie papierosów, picie alkoholu i kontakt z narkotykami. Zaćmę zdiagnozowano u 34% zażywających statyny i 10% nie zażywających ich.

Co więcej specjaliści odkryli, że ryzyko wystąpienia zaćmy zwiększa się wraz z czasem, przez jaki leczymy się statynami. Dr Mansi i współpracujący z nim naukowcy nie wiedzą w jaki dokładnie sposób statyny wpływają na pojawienie się zaćmy, jednak przedstawiają kilka możliwych wytłumaczeń.

Jednym z nich jest zapotrzebowanie naszego organizmu na cholesterol, który odgrywa ważną rolę dla prawidłowego funkcjonowania naszego wzroku. Statyny mogą reagować z komórkami odpowiedzialnymi za sprawny wzrok.

Dr Jack Cioffi, okulista z Columbia University Medical Center w Nowym Jorku mówi, że badanie zostało przyzwoicie przeprowadzone, lecz nie jest bez skazy. Naukowcy korzystali z danych, na podstawie których trudno stwierdzić, w jak surowym stadium była zaćma.

Uważa, że nie powinniśmy wyolbrzymiać znaczenia wyników tych badań, a decyzja, czy zażywać statyny czy też może je odstawić, gdy ryzyko zaćmy jest większe niż ryzyko, jakie ze sobą niesie poziom cholesterolu, zawsze powinna być dobrze przemyślana.

Dodaje też, że na przestrzeni ostatnich lat w medycyna poszła wyraźnie naprzód w walce i metodach leczenia zaćmy. National Institutes of Health deklaruje, że procedura usunięcia zaćmy jest jedną z powszechniejszych i bezpieczniejszych operacji wykonywanych w Stanach Zjednoczonych.

Dr Mansi wie, jak ważnym jest, aby każdy pacjent przedyskutował dokładnie ze swoim lekarzem wszystko to, co przemawia za i przeciw stosowaniem leków.

Ma też nadzieje, że wyniki przeprowadzonych przez niego badań zmotywują ludzi do walki z cholesterolem poprzez zmianę swojego stylu życia.

- Powinno to nakłonić pacjentów do wzięcia sprawy w swoje ręce. Do rzucenia palenia, do zdrowego odżywiania się i do większej aktywności fizycznej, tak aby doktorzy nie musieli dawać tabletek, które mają niepożądane efekty uboczne - mówi.