Zaparcia podróżnych
Nieznana wcześniejszym generacjom globalizacja i związana z nią mobilność, z której obecnie korzystamy, stawia jednocześnie nowe wyzwania naszym organizmom. Oprócz tak popularnych zjawisk jak „jet lag”, wiążący się ze zmianą stref czasowych, czy pojawianie się chorób tropikalnych w krajach europejskich, podróżom mogą także towarzyszyć dolegliwości przewodu pokarmowego, w tym zaparcia.
Problem zaparć być może nie jest tak powszechny jak „jet lag” jednak w zależności od źródła mówi się, że ok. 10-15% podróżujących cierpi z powodu tej dolegliwości. Co więcej może się ona utrzymywać wiele dni, nawet po powrocie do domu. Jednak zaparcia towarzyszą nie tylko podróżom kontynentalnym, mogą się przydarzyć nawet podczas pokonywania niewielkich odległości. Poniżej przedstawiamy najczęstsze przyczyny występowania zaparć.
Dalekie podróże
W przypadku dalekich podróży, zwłaszcza długich lotów samolotem, zaparcia są najczęściej skutkiem zmiany rytmu dobowego. Najczęściej zmiana ta jest lepiej tolerowana w przypadku podróży ze wschodu na zachód niż z zachodu na wschód i często nie wymaga interwencji medycznej, gdyż rytm wypróżnień samoistnie normalizuje się po 2-3 dniach. Zazwyczaj jednak długiej podróży samolotem towarzyszy także odwodnienie oraz długotrwałe unieruchomienie - oba te czynniki sprzyjają zaparciom i wówczas wsparcie farmakologiczne może być potrzebne, stąd portale podróżnicze zwykle zalecają posiadanie środka ułatwiającego wypróżnianie w apteczce podróżnej.
Zbyt mała ilość płynów
Dosyć często podróżom towarzyszy niedostatek wypijanych płynów. Niejednokrotnie obserwuje się niechęć do picia odpowiedniej ilości płynów w podróży w obawie przed koniecznością zbyt częstego oddawania moczu - co faktycznie może wiązać się z pewnymi niedogodnościami dla podróżującego. Odpowiednia zawartość wody w stolcu jest jednak niezbędnym warunkiem jego prawidłowego uformowania oraz wypróżniania. Kto przyjmuje zbyt mało płynów może mieć niemal pewność, że wystąpią u niego zaparcia, o innych przykrych skutkach niedostatecznej podaży płynów nie wspominając.
Zobacz również:
Brak aktywności fizycznej
Kolejnym czynnikiem wpływającym na prawidłowe formowanie się stolca jest aktywność fizyczna - spacer lub bieganie. W trakcie podróży trudno o ruch - nawet jeśli jest to tylko wyjazd nad Bałtyk - to niestety musimy spędzić kilka godzin w samochodzie czy pociągu, prawie w całkowitym bezruchu, a to na pewno nie ułatwia jelitom pracy. W trakcie długich podróży, zwłaszcza tych kilkudniowych, dodatkowym elementem negatywnie wpływającym na pracę układu pokarmowego będzie uboga w błonnik dieta - mało kto zabiera w bagażu podręcznym torbę pełną warzyw.
Zmiana diety
Podróżom dosyć często towarzyszy zmiana diety, co także może być przyczyną wystąpienia zaparć. Pojawienie się w diecie nowych pokarmów, być może takich na które jesteśmy uczuleni, lub po prostu do nich nieprzyzwyczajeni również może powodować zaparcia. Przewód pokarmowy może wówczas potrzebować kliku dni na dostrojenie się do nowej sytuacji.
Bariery psychosomatyczne
U wielu osób zaparcia w podróży są problemem o podłożu psychosomatycznym – odruch wypróżniania podlega bowiem rytmowi dobowemu i jeśli akurat nie ma w pobliżu toalety spełniającej standardy higieniczne, to może się zdarzyć, że gdy parę godzin później taką toaletę znajdziemy jelita odmówią współpracy. Układ pokarmowy jest pod tym względem dość autonomiczny i zwykle trudno go zmusić do zmiany rytmu pracy. Nierzadko mamy zresztą do czynienia z pacjentami, których psychika bardzo utrudnia im skorzystanie z innej niż własna toalety. Osoby takie potrafią niekiedy przez tydzień, czasem dwa wstrzymywać stolec, byle tylko nie musieć skorzystać z innej toalety. Po takim czasie powrót do normalnego rytmu wypróżnień może być bardzo utrudniony.
Na ogół rytm wypróżnień zakłócony w wyniku podróży normalizuje się sam w ciągu kilku dni. Pomaga w tym picie odpowiedniej ilości płynów, absolutne minimum to 1,5 litra dziennie. Jednak, zwłaszcza w przypadku osób, które miewały już wcześniej tego typu problemy warto polecić zastosowanie leku o działaniu ułatwiającym wypróżnianie – jeśli zaburzenie ma charakter czynnościowy sytuacja powinna ulec szybkiej normalizacji po zastosowaniu takiego preparatu, zazwyczaj wystarczająco skuteczna jest pojedyncza dawka. Jeśli jednak mimo zastosowania powyższych zaleceń zaparcie nie ustępuje po kilku dniach, warto poszukać fachowej porady.
Autor: dr n.med. Grzegorz Górniewski - Samodzielny Publiczny Centralny Szpital Kliniczny w Warszawie
Komentarze do: Zaparcia podróżnych (2)
stresowe podłoże zaparć u podróżnych
1No jak się wstrzymuje to można nabawić się zaparć, coś o tym wiem bo ten problem jest mi bliski. Moja sąsiadka znowu daje córce [reklama] bo przez przedszkole nabawiła się zaparć , pewnie się wstydzi w szkole chodzić do ... pokaż całość
Rozwiązanie zaparć podróżnych
1ja praktycznie zawsze mam ten problem, gdziekolwiek bym nie jechała. Nieważne czy to jest polskie morze, czy jakiś azjatycki kraj, w którym próbuję ekstremalnych rarytasów. Ostatnio jednak radzę sobie z tym, lekarz polec... pokaż całość